fot. unsplash.com
1. Marcin Michalski, Członek Zarządu Cube Group
2. Sławomir Szwaj, Head of Startups Cooperation w Publicis Media Business Transformation
3. Przemysław Półtorak, Digital Director w agencji MullenLowe Warsaw
4. Edward Mężyk, CEO Grupy Datarino
5. Michał Brodecki, CTO w BinarApps
6. Marcin Marcinowski, Creative & Advergaming Manager, The Dust, Grupa Me & My Friends
Pierwszą część podsumowania w kategorii technologia przeczytasz tu >
Trzecią część podsumowania w kategorii technologia przeczytasz tu >
Zobacz również
Marcin Michalski
Członek Zarządu Cube Group
Najważniejszy sukces 2017
Każdego roku powstają setki startupów z kategorii MarTech – w tym roku było podobnie, jednak nie wskazywałbym żadnego z nich, a za największy sukces uznałbym upowszechnianie technologii programmatic. Coraz więcej można w niej kupić.
Poznaj Cropink – szybko i prosto twórz reklamy produktowe. Uwolnij Twoją kreatywność
Największa porażka 2017
1. Całe „zamieszanie” w internecie związane z prywatnością, a co za tym idzie cookiesami, na których oparta jest ekonomia internetu. Dodatkowo wprowadzenie ograniczenia cookies w Safari do śledzenia użytkowników, na co nawet Google musiał zareagować, estymując konwersje użytkowników tej przeglądarki.
Słuchaj podcastu NowyMarketing
2. Umocnienie się Polski na czele rankingu krajów z zainstalowanym AdBlockiem. Przez wciąż emitowane przez wydawców i reklamodawców inwazyjne formaty reklamowe mamy niechlubne pierwsze miejsce.
3. Rodzime systemy marketing automation wydają się stać w miejscu. Pojawiła się konkurencja, ale wciąż nie ma systemu idealnie spełniającego oczekiwania marketerów – jeszcze dużo jest do zrobienia na tym polu.
Najważniejsza zmiana w 2017
Nie da się już przeprowadzić skutecznej kampanii online bez zaawansowanej technologii uwzględniającej cross-device i atrybucję. Nie mówię tutaj o Google Analytics, który wciąż niestety jest wśród polskich marketerów standardem do tego rodzaju działań.
Najważniejsze wydarzenie w 2017
Poszybowanie w górę bitcoina i bańka z tym związana! Na 11 grudnia rekord wynosił około 59 000 zł za 1 bitcoina. Wydawało się, że po całej aferze z zamknięciem Silk Road, gdzie ta kryptowaluta służyła głównie do transakcji „szemranych”, pojawią się mocne problemy, a jednak to dopiero początek. Coraz więcej punktów zaczyna akceptować bitcoina. Owszem, korekta – o której wiele się mówi – może przyjść, ale nie aż taka, jaką wieszczą eksperci.
Warto również wyróżnić wprowadzenie oferty Data Driven Mailing przez jeden z podmiotów na rynku. Jest to o tyle ciekawe, że twórcy byli pionierami wdrożenia rozwiązania machine learningowego, a e-mail marketing pozostaje jednym z najskuteczniejszych kanałów e-marketingowych.
Najciekawsze trendy w 2017
Machine Learning & Artificial Intelligence to zdecydowanie buzzword roku 2017. Zaczęło się więcej na ten temat mówić, a w kolejnych latach pojawi się coraz więcej takiej rozwiązań.
Najtrudniejsze wyzwania w 2017
Pomiar efektywności kampanii e-marketingowych i atrybucja. Internet chyba nigdy nie był tak jak teraz mierzalny i… równocześnie, tak złożony – ze względu na wejście w „dojrzały” etap mnogości urządzeń i coraz dłuższych ścieżek użytkownika.
Najciekawsza kampania/akcja 2017
Świąteczna kampania Mazda Merry Xma5 i kampania iTaxi.
Ocena obecnej kondycji branży
Z jednej strony mamy w Polsce zauważalnie sporo kreatywnych i innowacyjnych przedsiębiorców, m.in. LiveChata, Brand24 czy GetResponse (osiągających sukces zagranicą) i jeszcze mnóstwo sprytnych SaaS-ów. Z drugiej strony jednak sporą barierą jest samo wdrażanie technologii przez marketerów, w szczególności tej zaawansowanej. Przeważnie cena za korzystanie w dużej skali jest kilkukrotnie wyższa, niż mogą oni sobie pozwolić, a świadomość ważnego udziału MarTechu w budżecie marketingowym nie jest jeszcze powszechna.
Jakie zmiany czekają nas w 2018
Więcej technologii analitycznych, mierzących efektywność oraz powoli wprowadzanie rozwiązań machine learningowych.
Jakie wyzwania czekają nas w 2018
Przede wszystkim wyzwaniem będzie nie tylko stworzyć od nowa czy ulepszyć coś, ale namówić na korzystanie z tego marketerów i osoby odpowiedzialne za IT w branży. Coraz więcej powstaje technologii i coraz trudniej jest wszystko poznać, przetestować, przeanalizować i podjąć finalną decyzję. Adaptację z pewnością spowalniają: brak wystarczającej liczby specjalistów, kosztochłonne projekty, czas niezbędny na uporządkowanie danych i nauczenie się przez algorytmy wykorzystywania.
Jakich trendów możemy spodziewać się w 2018
Rozpoczęcie wprowadzania automatyzacji oraz ML/AI wszędzie, gdzie tylko się da. To jeszcze nie będą rozwiązania dojrzałe, ale z pewnością będą to pierwsze wersje. Algorytmy uczące się dopiero potrzebują jeszcze kilku lat do doskonałości. Drugim mocnym trendem będzie analityka internetowa.
Na co należy zwrócić szczególną uwagę w 2018
Na pewno na rozwiązania i ograniczenia technologiczne, które będzie stawiało nam prawo (m.in RODO), światowe trendy związane z ograniczaniem dostępności plików cookies i zwiększaniem prywatności użytkowników oraz dalszy rozwój technologii mobilnych.
————————————————-
Sławomir Szwaj
Head of Startups Cooperation w Publicis Media Business Transformation
Najważniejszy sukces 2017
Jeszcze dwa lata temu najśmielsze prognozy dotyczące rozwoju samochodów autonomicznych mówiły o tym, że rok 2020 będzie pierwszym, w którym możemy się spodziewać udanych testów takich pojazdów w warunkach drogowych na poziomie autonomii 4 według skali europejskiej (samochód jest w stanie przejąć kontrolę nad wszystkimi aspektami jazdy, nawet jeśli ludzki kierowca nie odpowiada na wezwanie do przejęcia kontroli.) W listopadzie tego roku taki pojazd bez kierowcy należący do Google Waymo wyjechał na ulice miasta Chandler pod Phoenix i przeszedł udane testy drogowe. Może i jest to mały krok dla Google, ale na pewno duży nie tylko dla branży motoryzacyjnej, ale też w dalszej perspektywie dla całej ludzkości.
Największa porażka 2017
Pomimo tego, że z jednej strony ludzie mają generalnie więcej pieniędzy, większy wybór towarów i usług, mniej czasu na ich porównanie i jak nigdy potrzebują, aby ktoś im pomógł, a z drugiej my jako marketerzy mamy dzięki technologiom znacznie większą paletę rozwiązań do dyspozycji to nadal robimy to samo co zawsze. Jeśli już robimy coś „innowacyjnego”, to często jest to sztuka dla sztuki, po to żeby odhaczyć kolejny KPI.
Wydaje się, że to jest dobry moment, aby zmienić nieco podejście, pochylić się nad odbiorcą naszych działań, zrozumieć jego prawdziwe potrzeby i wdrażać takie projekty, które niosą za sobą realną wartość. Technologia nie powinna tutaj być punktem wyjścia, a pełnić jedynie funkcję służebną.
Najważniejsza zmiana w 2017
Podejrzewam, że nie będę tutaj oryginalny, ale to był zdecydowanie pierwszy rok, w którym zagadnienia z obszaru sztucznej inteligencji tak wyraźnie zawładnęły branżowymi (i nie tylko) salonami. Jak stwierdził jeden ze znanych inwestorów z Doliny Krzemowej, obecnie wystarczy wziąć jeden z pomysłów biznesowych sprzed kilku lat i dodać do jego opisu zwrot „supported with AI” lub alternatywnie „machine learning driven”, aby wygrać pitch startupowy.
Acha, byłbym zapomniał. Nareszcie bez przekąsu można mówić o roku mobile bowiem pierwszy raz w historii wydatki reklamowe na mobile w krajach rozwiniętych wg. WARC przewyższyły wydatki na desktop, osiągając pułap 98,3 mld dolarów (oczywiście gł. dzięki Facebookowi).
Najważniejsze wydarzenie w 2017
Jedno słowo: Tesla. Po pierwsze udane wystrzelenie przez SpaceX satelity za pomocą rakiety wielokrotnego użytku Falcon, co nie udało się nikomu do tej pory. Po drugie uzyskanie przez Elona Muska zgody na budowę super szybkiej kolei łączącej Washington z Nowym Yorkiem, skracającej czas podróży do… 20 minut. Po trzecie ukończenie budowy największej na świecie baterii litowo – jonowej w Australii. I po czwarte debiut modelu Tesla 3, który miał wyprowadzić na biznesową prostą firmę Elona Muska, a okazał się, póki co klapą. Nie zmienia to jednak faktu, że gdy inni wielcy gracze technologiczni wykorzystują cały swój potencjał do tego, aby cytując prof. Gallowaya „Sprzedać nam jak najwięcej Nissanów”, Tesla rzeczywiście stara się robić rzeczy przełomowe.
Najciekawsze trendy w 2017
Rosnąca rola sztucznej inteligencji we wszystkich obszarach działań biznesowych (przynajmniej w warstwie narracyjnej…). Pozostałe trendy takie jak automatyzacja, robotyzacja, rozwój asystentów głosowych i tekstowych etc. to w dużej mierze pochodna osiągnięć w tym obszarze.
Najtrudniejsze wyzwania w 2017
Zrozumienie tego, czym jest sztuczna inteligencja (bo nie jak działa…) i w czym realnie może nam pomóc. Następnie właściwa identyfikacja miejsca, w którym powinniśmy wdrożyć takie rozwiązanie oraz niezbędnych kompetencji, aby je dobrze wykorzystać. Na koniec taka implementacja rozwiązania informatycznego, która zagwarantuje jego stabilność, automatyzację i umożliwi skalowalność wdrożenia. Każdy z tych etapów z osobna jest wyzwaniem, nie mówiąc o całościowym procesie.
Najciekawsza kampania/akcja 2017
Projekt Pyphone Bank zrealizowany przez Kolumbijskiego dostawcę telefonii Une, który umożliwił ośmiu milionom biednym i wykluczonym z oficjalnego systemu bankowego mieszkańcom Kolumbii korzystanie z usług finansowych, wykorzystując istniejącą sieć 13 000 stacjonarnych aparatów telefonicznych rozrzuconych po całej Kolumbii. Link:
Ocena obecnej kondycji branży
Trudno mówić o kondycji branży jako takiej w sytuacji, gdy każda branża jest obecnie branżą technologiczną. Tak więc to kondycja pozostałych branż powinna świadczyć o tym, czy branża technologiczna mówiąc kolokwialnie „dowozi” rozwiązania, dzięki którym firmy w poszczególnych branżach rozwijają się, tworząc lepsze produkty i oferując lepszy serwis/ user experience.
Natomiast na pewno jest tak, że na polskim podwórku mamy jeszcze wiele do zrobienia, chociażby na poziomie tworzenia ekosystemu na styku Państwo – Uczelnie – Biznes sprzyjającego tworzeniu innowacji technologicznych. Dobrym tego typu przykładem jest na pewno Inkubator Przedsiębiorczości UW, z którego w ciągu pół roku skorzystało ponad 1000 studentów, natomiast tego typu przykładów nie mamy jeszcze zbyt wiele.
Jakie zmiany czekają nas w 2018
Istnieje pokusa, aby na tak postawione pytanie odpowiedzieć po prostu: rozwój asystentów konwersacyjnych, więcej sprzedanych zestawów VR, dalszy rozwój AI etc., ale to byłaby odpowiedź generyczna. Każda branża ma swoją specyfikę i każda zmienia się w innym tempie pod wpływem różnych impulsów, nie zawsze technologicznych (vide e-commerce, gdy zostanie przegłosowany zakaz handlu w niedziele). Branżę finansową na pewno czeka rewolucja w wyniku wejścia w życie doktryny PSD2 oraz zapowiadanych regulacji handlu kryptowalutą; zaakceptowanie zapisów rozporządzenia RODO w wersji restrykcyjnej zmieni podejście do planowania działań marketingowych; wdrożenie platform omnichannelowych przez graczy retailowych zmieni zasady gry w tym sektorze, a dalsze udoskonalanie samochodów autonomicznych może spowodować, że za kilka lat to Uber lub Google będą najwyżej wycenianymi graczami w sektorze motoryzacyjnym. Jedno jest pewne – żyjemy w ciekawych czasach.
Jakie wyzwania czekają nas w 2018
Nie sądzę, aby w 2018 pojawiło się jakieś nowe wyzwanie, któremu należy sprostać, a raczej rok 2018 spowoduje, że te dotychczasowe staną się bardziej palące. Przykłady takich wyzwań to np. konieczność regulacji działań biznesowych wielkiej piątki tzw. FAMGA (Facebook, Amazon, Google, Microsoft i Apple) zanim będą zbyt duże, aby to było możliwe, dalsza walka z fake newsami tudzież zapewnienie równości dostępu do internetu przez operatorów kablowych dla dostawców treści.
Jednak największe wyzwanie, które stoi przed nami to tworzenie projektów, które wniosą dodatkową wartość do życia ludzi w oparciu o dostępne technologie (vide case Pyphone Bank) zamiast wymyślania rozwiązania na nieistniejące problemy w oparciu o gotowe technologie (vide czujniki informujące o tym, że pranie jest już suche i wysyłające sygnał do aplikacji mobile).
Jakich trendów możemy spodziewać się w 2018
Tutaj pozwolę sobie na nawiązanie do poprzedniego punktu i wpis życzeniowy, ale od dawna czekam na „coś” przełomowego w obszarze ochrony zdrowia, który to obszar jest przecież dla większości z nas najważniejszy! Od dawna słyszymy pojedyncze informacje o tym, że IBM Watson rozpoznaje niektóre rodzaje raka szybciej niż człowiek; niektóre IoT od Apple lub aplikacje Google rozpoznają arytmię serca i informują o tym użytkownika; Amazon ma sekretny team pracujący nad rozwiązaniem end-to-end w tym obszarze w oparciu o Alexę i AWS, a czujniki zamontowane w kierownicy mercedesa S-class zatrzymają samochód, gdy rozpoznają, że prowadzący za chwilę zasłabnie. Te rozwiązania są ważne, ale są albo niedostępne, albo rozproszone, albo należące do różnych ekosystemów. Śmiem twierdzić, że pierwszy gracz, który wprowadzi na szeroką skalę systemowe i przełomowe rozwiązanie w tym obszarze, jest w stanie nie tylko na długo wyjść na prowadzenie w tej kategorii, ale również na długo zamknąć w swoim ekosystemie produktowym klientów, którzy obecnie korzystają z rozwiązań konkurencyjnych.
Na co należy zwrócić szczególną uwagę w 2018
W którą stronę pójdzie Tesla? Czy zacznie w końcu zarabiać, czy jak wieszczą niektórzy zostanie przejęta w całości lub w części przez Apple? Co jeszcze kupi Amazon, na jakie rynki wejdzie i z jaką ofertą? Jak potoczą się dalej losy Ubera? Jak szybko będzie się rozwijał projekt Google Wyamo? I najważniejsze: Jakie nowe formaty reklamowe wprowadzi do swojej oferty Facebook?;) Warto czekać na rok 2018!
————————————————-
Przemysław Półtorak
Digital Director w agencji MullenLowe Warsaw
Najważniejszy sukces 2017
Rozwój kryptowaluty i Autonomicznych Pojazdów. Zacznijmy od rozwoju wirtualnej waluty. W połowie grudnia 2017 roku jeden Bitcoin jest warty blisko 15 tysięcy dolarów. Rok temu był warty zaledwie tysiąc. Nie da się ukryć, że wirtualna waluta jest teraz najgorętszym tematem w rozwoju digitalu, bo pociąga za sobą całą masę innych elementów naszego życia codziennego. Wraz z rozwojem kryptowaluty duży sukces odniósł rząd Bułgarii, który w połowie roku przejął ponad 200 tyś. bitcoinów i właśnie zorientował się, że teraz są one warte niemal tyle, ile wynosi 20% długu narodowego tego kraju… Warto się przyglądać rozwojowi tej sytuacji.
A jak tam wasz dzisiejszy dojazd do pracy? Bo w centrum Las Vegas wystartowała właśnie pilotażowa linia pierwszych inteligentnych środków transportu. Pojazdem jest pierwszy autonomiczny autobus w kraju, który w pełni integruje się z infrastrukturą „inteligentnego miasta” i komunikuje się z sygnałami drogowymi, aby poprawić bezpieczeństwo i natężenie ruchu. Sądząc po tym, jak rozwija się machine learning (i po opisanym powyżej przykładzie jego realnego wdrożenia) można podejrzewać, że już niedługo nasze samochody same zawiozą nas do pracy, do domu, czy gdzie tam będziemy chcieli. A przecież to dopiero początek technologicznej rewolucji, bo smart-house’y, kolejne gadżety usprawniające życie czy widmo robotów przejmujących najtrudniejsze prace na świecie mamy już za sobą. Cieszę się, że żyjemy teraz praktycznie w samym środku rewolucji technologicznej i nie mogę się doczekać, co przyniosą kolejne lata.
Największa porażka 2017
Trzymając się rozwoju nowych technologii, warto również poruszyć temat czatbotów. W tym roku przeżywamy ich swoisty wysyp. Niektóre z nich uczą się same, inne są zaprogramowane od początku do końca. Chcąc wykorzystywać je w branży reklamowej, warto pamiętać o wszystkich aspektach i udziale czynnika ludzkiego w procesach digitalowych – maszyny rzadziej popełniają błędy…
Przy okazji niefortunnej dla HBO 7 serii Gry o Tron oprócz omyłkowo opublikowanych odcinków pojawił się chatbot w ramach Facebookowego Messengera, który przysporzył użytkownikom wielu kłopotów. A czynnik ludzki? Nie sposób nie wspomnieć tutaj marki Tiger oraz ich wpadki. Myślę jednak, że była to przydatna porażka – otworzyła oczy wielu marketerom i przypominała im, że za odważną, bezprecedensową komunikacją powinny iść jakieś zasady, jakaś ideologia oraz finalnie warto zadbać o procedury, które pozwolą zapanować nad czynnikiem ludzkim.
Najważniejsza zmiana w 2017
I tu, podobnie jak w przypadku największego sukcesu, znów kryptowaluta. Bracia Winklevoss – to ci, którzy procesowali się z Markiem Zuckerbergiem o Facebooka – po zakończeniu procesu zainwestowali w kryptowalutę 11 milionów dolarów. Teraz suma ta wzrosła o blisko 10000%, czyli mówimy już o miliardach dolarów, czytaj: ważna zmiana!
Najważniejsze wydarzenie w 2017
Po raz kolejny: Web Summit, czyli największa na świecie konferencja technologiczna w Lizbonie. W tym roku ewidentnie zdominowana przez rozwój AI, robotyki i autonomicznych pojazdów.
Aby pokazać, że technologia może ułatwiać życie, specjalnym gościem tegorocznej edycji został Stephen William Hawking. Twierdzi on, że machine learning jest szansą na budowanie społecznego kontaktu i doświadczania świata przez maszyny, ale jest też ogromnym zagrożeniem, które może się wiązać z jego niekontrolowanym wykorzystaniem. Genialny fizyk zaapelował o rozwagę w wykorzystaniu AI oraz wspólne ogólnoświatowe ustalenie zasad, zgodnie z którymi będą wykorzystywane inteligentne technologie.
Najciekawsze trendy w 2017
Rozwój sztucznej inteligencji, autonomiczne pojazdy i kryptowaluty – to zdecydowanie najciekawsze trendy, które rozwinęły się w tym roku, w przeciwieństwie do głośno zapowiadanego AR i VR. Te w moim odczuciu będą stopniowo znikały z rynku.
Najtrudniejsze wyzwania w 2017
Największym wyzwaniem na pewno będzie dostarczanie na rynek poprawnych funkcjonalnie rozwiązań z zakresu AI i IoT. Dobrze byłoby, gdybyśmy mogli coraz częściej doświadczać kontaktu ze sztuczną inteligencją w poprawnym wydaniu i żeby „rzeczy” pomagały nam bardziej niż tylko w zakresie informacji o stanie pogody, powietrza czy natężeniu ruchu w drodze do pracy.
Najciekawsza kampania/akcja 2017
Bardzo dobra praca wykonana przez polski startup – czatbot, który w ramach facebookowego Messengera wspiera reaktywację programu Milionerzy. Początkowo był niedoszacowany ze względu na zasoby i sukces jaki osiągnie, ale w tej chwili to chyba najpopularniejszy bot w Polsce, angażujący blisko 500 tyś ludzi. Brawo!
Ocena obecnej kondycji branży
Patrząc przez pryzmat zachodniej Europy i Ameryki, od strony technologicznej wciąż nie jesteśmy na najwyższych pozycjach. Reklamy wykorzystujące technologię nie są codziennością. Ta przejawia się bardziej w narzędziach i procesach automatyzacji, które są tylko elementem całości. Miejmy nadzieje, że jeśli nie uda się mocniej wykorzystać jej w branży reklamowej, to przyczyni się przede wszystkim do innowacji pracujących na dobro naszej planety.
Jakie zmiany czekają nas w 2018
Będzie ich wiele, to na pewno. Myślę, że rozwój technologiczny jeszcze niejednokrotnie nas zaskoczy. Nowe aplikacje i gadżety będą adaptowane w reklamie i wykorzystywane do jeszcze lepszego, bardziej kreatywnego przekazywania komunikacji marek.
Warto przyglądać się też scenie esportowej/gamingowej, która w Polsce rośnie bardzo szybko. Na zachodzie czy w Ameryce duże organizacje sportowe już zaczynają zwracać uwagę na profesjonalne drużyny – nowe gwiazdy, czy nowe tytuły pojawiają się jak grzyby po deszczu. Niedługo imprezy esportowe będą nie mniej prestiżowe niż np. Liga Mistrzów.
Jakie wyzwania czekają nas w 2018
Odpowiednie połączenie narzędzi digitalowych z kanałami sprzedaży zawsze jest wyzwaniem i to na pewno nas nie ominie w kolejnym roku. Przy ogromnym rozwoju technologicznym – praktycznie każdego dnia pojawia się coś nowego – szczególnie ważnym zadaniem dla marketerów będzie umiejętne dopasowywanie nowych narzędzi do swoich usług. Być może doczekamy się też sprawnie działających botów, które wesprą procesy sprzedażowe oraz odbierzemy w końcu pizzę, która przyleci autonomicznym dronem.
Jakich trendów możemy spodziewać się w 2018
Skrupulatnie przyglądamy się rozwojowi AI w sferze marketingowej i rozrywkowej. Jest to jedno z ciekawszych narzędzi, które może przynieść naprawdę nieoczekiwane efekty w kampaniach digitalowych. W mojej opinii w 2018 roku będziemy również obserwować więcej użyć IoT (Internet of Things). W obecnym, 2017 roku, nie udało się marketerom wystarczająco wyczerpać tematu.
Na co należy zwrócić szczególną uwagę w 2018
Przede wszystkim na siebie. A mówiąc „siebie”, mam na myśli markę czy produkt, który reprezentujemy. Komunikacja powinna być oparta nie tylko na podmiocie, którego dotyczy kampania, ale również na narzędziach komunikacji i nowoczesnej technologii. To one mogą bardzo skutecznie pomóc nam w promocji i sprzedaży, a przecież głównie po to chodzimy do pracy.
————————————————-
Edward Mężyk
CEO Grupy Datarino
Najważniejszy sukces 2017
Długo zastanawiałem się nad odpowiedzią, ponieważ 2017 obfitował w liczne sukcesy technologiczne, począwszy od rozpoczęcia prac nad prywatnymi lotami na Marsa poprzez dopracowanie soczewki kontaktowej od Google, skończywszy na hologramach, które prawdopodobnie już wkrótce będą wyświetlane za pośrednictwem urządzeń mobilnych. Trudno uwierzyć, że to, co dawniej oglądaliśmy wyłącznie w filmach sci-fi, już wkrótce znajdzie się na wyciągnięcie ręki.
Największa porażka 2017
W ostatnich latach bacznie przyglądałem się dynamicznemu postępowi druku 3D, który przez długi czas znajdował się na liście najgorętszych tematów większości publikacji branżowych. Niestety, w ostatnim czasie technologia ta znacznie przystopowała, przez co jej ogromny potencjał nie został do końca wykorzystany. Ubolewam nad tym, ponieważ sądzę, że druk 3D może w dużym stopniu przyczynić się do poprawy jakości naszego życia, zwłaszcza w dziedzinie medycyny, której spektakularny rozwój zapoczątkowany został w ostatnich latach właśnie poprzez druk komórek macierzystych. Mam nadzieję, że w następnych latach świat znów zwróci wzrok w kierunku technologii 3D, na co wskazują plany firmy HP, która zapowiedziała kilka tygodni temu przyszłoroczną premierę nowoczesnej platformy druku w metalu i pełnym kolorze.
Najważniejsza zmiana w 2017
Na pewno na uwagę zasługują wszystkie zmiany, które zmierzają w kierunku połączenia świata online z offline: rozwój rozszerzonej rzeczywistości, IoT, testy wydajności przeprowadzane przy wykorzystaniu cyfrowych bliźniaków oraz targetowanie behawioralne oparte o rzeczywiste zachowania, które jest specjalizacją naszej firmy. Zacierając granicę pomiędzy rzeczywistością a światem wirtualnym, możemy dokładniej poznawać oczekiwania klientów i zdecydowanie szybciej na nie odpowiadać.
Najważniejsze wydarzenie w 2017
Zdecydowanie największym, historycznym wydarzeniem 2017 roku było stworzenie Sophie, pierwszego inteligentnego robota i nadanie mu obywatelstwa. To pierwszy krok do zupełnie nowej ery, w której sztuczna inteligencja będzie funkcjonowała równolegle z ludźmi bez ich pełnego nadzoru. Symbolem (i potwierdzeniem) nadchodzącej rewolucji technologicznej w tym obszarze jest również projekt ustawy definiującej status prawny robotów, który będzie omawiany w niższej izbie rosyjskiego parlamentu wiosną 2018 roku. Wszyscy z pewnością będziemy uważnie śledzili to wydarzenie oraz reakcję świata na decyzje podjęte przez Dumę Państwową.
Najciekawsze trendy w 2017
Jeszcze niedawno uwaga branży była zwrócona w kierunku beaconów oraz możliwości, jakie oferują m.in. w zakresie badania zachowań konsumenckich. Mimo wielkiej ciekawości, jaką wzbudziły z początku te niewielkie urządzenia, wiele osób (w tym również ja) wróżyło im krótką karierę. Nasze przypuszczenia potwierdziły się ostatecznie w 2017 roku, kiedy ze względu na koszty użytkowania i wysoki próg wejścia (nie oszukujmy się, mało kto uruchamia w swoim smartfonie nadajnik Bluetooth) sprawiły, że beacony zostały w 2017 brutalnie wyparte przez znacznie tańszą i łatwiejszą w obsłudze technologię wi-fi. Jestem pewien, że ten trend na długo zadomowi się w wielu branżach, w dalszym stopniu zmieniając naszą codzienność, począwszy od zaawansowanego targetowania behawioralnego poprzez geolokalizację, na grywalizacji kończąc.
Ocena obecnej kondycji branży
W tegorocznym rankingu Deloitte Technology Fast 50 znajdują się aż 22 krajowe spółki. To o 7 więcej, niż w zeszłorocznej edycji, a 3 z nich znajdują się w pierwszej dziesiątce. Nie mógłbym znaleźć lepszego potwierdzenia dla świetnej kondycji branży technologicznej w Polsce. Widzę ogromne perspektywy rozwoju, a kolejne lata przyniosą z pewnością wiele niespodzianek i przełomów. Technologia jest w dzisiejszych czasach naturalnym uzupełnieniem niemal każdej dziedziny naszego życia, a na każdym kroku słychać newsy na temat kolejnych szalonych projektów: inteligentne leki, buty z wbudowaną nawigacją GPS, zastosowanie materiałów hydrofobowych na szeroką skalę, sztuczna inteligencja, projekt smartfona wszczepionego pod skórę… Mógłbym wymieniać godzinami.
Jakich trendów możemy spodziewać się w 2018
Zdecydowanie możemy spodziewać się dalszego rozwoju Big Data, VR oraz AI, ale osobiście nie mogę doczekać się dopracowania i wdrożenia systemu Edge Computing na szeroką skalę. To metoda wymiany informacji w obrębie infrastruktury IT, która pozwala zminimalizować prawdopodobieństwo wystąpienia awarii związanej z przesyłem informacji i jednocześnie świetna baza rozwoju dla urządzeń z kategorii IoT. Przykład? Jeśli kiedykolwiek zastanawialiście się nad tym, czy czas reakcji samochodu bezzałogowego jest bezpieczny dla pozostałych uczestników ruchu ulicznego, to dzięki Edge Computing odpowiedź będzie brzmiała twierdząco.
Na co należy zwrócić szczególną uwagę w 2018
Z racji branży, którą reprezentuję, z przyjemnością będę obserwował rozwój technologii umożliwiających połączenie świata wirtualnego z rzeczywistym. Widząc, jak ogromne możliwości daje ich synergia, jestem pewien, że możemy spodziewać się wielu niespodzianek i zwrotów, które zmienią naszą rzeczywistość.
————————————————-
Michał Brodecki
CTO w BinarApps
Najważniejszy sukces 2017
Jeszcze nas nie wyrżnęła sztuczna inteligencja, jeszcze jesteśmy potrzebni 😉 A bardziej serio: w branży wracamy coraz bardziej do koncepcji programowania funkcyjnego. Pomysł ma swoje prapoczątki w okresie matematycznych osiągnięć romantyzmu niemieckiego, więc długo dojrzewał 😉 Pierwszy język funkcyjny to lata 30. XX wieku i ujmując zagadnienie najbardziej skrótowo: wracamy do filozofii opartej na logice. Aż chce się zakrzyknąć: nareszcie!
Największa porażka 2017
Po pierwsze: JavaScript nadal istnieje i nie zanosi się na to, żeby zszedł do podziemia. No nie można mieć wszystkiego! Ale pokładam duże nadzieje w Webassembly i czekam na detronizację królowania JS w przeglądarkach. Miejmy już 1995 za sobą!
Po drugie: Apple kiepsko poradził sobie z własnymi zabezpieczeniami, a w zasadzie ich brakiem. Okazało się, że żeby zalogować się jako superadministrator w nowym systemie na Maca, wystarczy kliknąć tu i tam, pach, pach, enter – i gotowe! Oczywiście warunkiem było wcześniejsze logowanie na konto użytkownika, ale nie umniejsza to przewiny Apple wcale.
Apple ma w ogóle ciekawy rok (jak zwykle) – po aferze z plastikowymi maskami odblokowującymi faceID, firma ostatnio przyznała się do spowalniania starszych urządzeń z iOS’em. Oczywiście wszystko ze względu na dobro użytkowników.
Aha, nadal 90% sprzętu, który używamy w BinarApps, to Apple 😉
Po trzecie: Regularna porażka rokroczna: kiedy na salony wchodzi kolejna nowa technologia, a opinia publiczna i branża bierze ją w ciemno jako środek na rozwiązanie wszystkich problemów. Porażką jest to, że próbujemy wykorzystać technologie, opierając się na tym, czy jest popularna, zamiast na tym, czy można ją sensownie wykorzystać. I do czego. Tak się dzieje z wyskakującym z lodówki blockchainem.
Po czwarte: Jeden błąd OVH i połowa globu została bez dostępu do ulubionych stron w internecie. Wystarczyła awaria u jednego dużego gracza, żeby sparaliżować większość aplikacji internetowych na rynku. Najbardziej spektakularnie potknął się Amazon o usługę S3, w której trzymał statyczne assety. Brrr..! Do tej pory mam ciarki.
Najważniejsze wydarzenie w 2017
Elon Musk zapowiedział, że w 2022 wysyła sprzęt na marsa, a w 2024 ludzi. Dla nas to nadal trochę jak “Bajki robotów”, ale przecież to właśnie takie wydarzenia popychają stan technologii na lata w przód. To iskra podpalająca stogi! Światło na mrocznej drodze świata nauki! Pomyślmy tylko: gdyby nie wyprawa na księżyc, matki nadal skrobałyby druciakiem garnki z przypalonej grochówki, bo hiper drogi teflon nadal byłby poza zasięgiem przeciętnego producenta sprzętu gospodarstwa domowego. Wychodzi więc na to, że przed nami kolejny etap eksploracji kosmosu, który wyniesie rozwój technologii – i rzeczywistości kuchennej 😉 – na kolejny poziom.
Najciekawsze trendy w 2017
Zainteresowanie językami funkcyjnymi i coraz większa ich popularność. Nie było to nigdy najmodniejszym wydarzeniem technologicznym roku, ale widać wyraźnie, że pojawia się trend i gromadzi się społeczność. Języki są rozwijane i ulepszane (np. Elixir, Scala), a to oznacza, że ktoś widzi w tym sens.
Najtrudniejsze wyzwania w 2017
Blockchain. Bo to nie tylko kryptowaluty, na których blockchain wspiął się na wyżyny popularności. To przede wszystkim nowy sposób na przechowywanie danych. I to takich, w przypadku których zależy nam na dobrym zabezpieczeniu i odporności na niepożądane manipulacje. W 2018 należałoby zadbać o to, żeby dobra technologia nie umarła wraz z jej chwilowym wykorzystaniem.
Najciekawsza kampania/akcja 2017
W czerwcu 2017 pokazano badanie “Evolution of trust”, które pokazało, jak wygląda interakcja w zespołach graczy. Badanie miało pokazać, jak wyglądają relacje w sytuacji, kiedy ktoś oszukuje i jak to się przekłada na wygraną/przegraną. Wyniki są jasne: nie opłaca się oszukiwać 🙂 I tego się trzymajmy!
Wyniki badania (pokazane bardzo przystępnie, bo – oczywiście – w formie gry) można obejrzeć tutaj.
Ocena obecnej kondycji branży
Tendencja jest taka, że mamy coraz więcej pracy i tak też pozostanie. Jest to znakomita sytuacja, ale fakt pozostaje faktem, że wciąż brakuje dobrych specjalistów, którzy przypilnują jakości kodu. Innymi słowy: kiedy rynek wymusza rozwiązania szybkie i tanie, cierpi na tym stabilność rozwiązań albo bezpieczeństwo. Koniec końców i tak cała robota musi trafić do (kosztownych) poprawek. Gdzie tu sens? Sytuacji nie poprawia pokutujące w branży przeświadczenie, że kurs “Zostań programistą w 5 minut” jest rzetelną dawką wiedzy i doświadczenia. Ten problem jest wciąż zamiatany pod dywan i nieustanne odbija się czkawką.
Z innej beczki – widać coraz wyraźniej, że informatyka przestaje być traktowana jako kierunek studiów dla piwniczaków płci męskiej w za krótkich dżinach po bracie i zerowej wiedzy o świecie realnym. To się oczywiście dzieje od lat, ale krzepi, że ten trend trwa, co widać choćby po ilości kobiet na kierunkach informatycznych. Branża skutecznie walczy z sytuacją, w której faceci to 80% pracowników IT. Ludzie! To nie straż pożarna!
My też zapraszamy:
- Woman in Technology – womenintechnology.pl/kontakt/
- Rails Girls – railsgirls.com/poland.html
Jakie zmiany czekają nas w 2018
Nie umiem wróżyć z fusów 🙁 Gdybym wiedział, już bym siedzieli w Silicon Valley albo na wódce z Elonem.
Jakie wyzwania czekają nas w 2018
Z tego miejsca chcę zaapelować: Koleżanki i Koledzy! Nie wypuszczajmy z fabryki kodu, który jest napisany niechlujnie i po łebkach – utrzymywanie go później tylko dlatego, że zarabia pieniądze, będzie prędzej czy później przyczyną Waszego rychłego wyjazdu w Bieszczady. A tam się ciężko odśnieża drogi. Naprawdę.
Koniec apelu.
Wyzwania, których oddech czuję na plecach:
Jak to zrobić, żeby nie popaść w samozachwyt, a ciągle się rozwijać. Próbować nowych rozwiązań, być na bieżąco, nie tracić czasu na stagnację. To prawda, że raczej nie czeka nas już rewolucja. Ale ewolucja też jest spoko!
Zmiana podejścia do produkcji oprogramowania opartym na teorii, że żeby robić dobry biznes, trzeba być first to market. Nie trzeba, świat przed startupami naprawdę kiedyś istniał – rzetelna praca i dobry marketing są nadal kluczowe.
Blockchain – opracowanie nowej technologii, którą będzie można wykorzystać w blockchainie na tyle, że rozwiązanie będzie stabilne. Mamy do czynienia z młodym, nie do końca dobrze wykorzystywanym rozwiązaniem. Trzeba to dobrze rozpracować.
Jakich trendów możemy spodziewać się w 2018
Języki funkcyjne – o czym wspomniałem wyżej.
Zjawisko serverless – czyli odejście od klasycznego rozumienia serwera jako pudła, do którego wrzucamy nasze graty. Zjawisko serverless to skupienie się na małych usługach, dzięki którym można zbudować potężnego potwora. Będzie ciekawie!
Na co należy zwrócić szczególną uwagę w 2018
Webassembly – pierwsze kroki zrobiła już Mozilla, czekamy na więcej.
Blockchain użyty poza branżą finansową.
————————————————-
Marcin Marcinowski
Creative & Advergaming Manager, The Dust, Grupa Me & My Friends
Najważniejszy sukces 2017
Do największych sukcesów można zaliczyć globalny rozwój technologii VR oraz AR. Co prawda nie mamy jeszcze do czynienia z rewolucją technologiczną, jednak śmiało można stwierdzić, że rozszerzona i wirtualna rzeczywistość zaczynają być z powodzeniem stosowane już nie tylko w branży gier, ale znajdują coraz więcej zastosowań np. w medycynie, marketingu czy tak konserwatywnych pod tym względem branżach jak budownictwo. Słowo klucz związane z VR i AR to obecnie “immersyjność”, czyli proces zanurzania się użytkownika w wirtualnym świecie. Dobrym kierunkiem dla rozszerzania doznań zmysłowych na tym polu mogą być rozwiązania typu być Tanvas Touch, dzięki któremu na ekranie dotykowym można poczuć różnicę pomiędzy rodzajami materiałów, struktur i powierzchni – nabierają one cech haptycznych. Biorąc pod uwagę to, że wewnętrzna część dłoni jest bardzo wyczulona na zmysł dotyku, wrażenia spotęgowane przez tę technologię pozwalają nam intensywniej odczuwać wykreowany świat.
Największa porażka 2017
Fake news… Może nie dotyczy to bezpośrednio technologii, jednak to ona jest nośnikiem dla tego globalnego zjawiska. Każdego dnia jesteśmy zasypywani setkami informacji z bardzo wielu źródeł i nie zawsze możemy od razu stwierdzić, czy coś jest prawdą czy wymysłem na potrzeby konkretnej sytuacji. „Światełkiem w tunelu” są coraz częściej pojawiające się filmiki czy posty, demaskujące nieprawdziwe źródła przekazów, szczególnie tych, które są częścią najważniejszych wydarzeń na świecie. Liczę na rozwój takiej technologii, która pozwoli dokładniej filtrować źródła informacji i ułatwi dostęp do wiarygodnych treści.
Najważniejsza zmiana w 2017
Iphone X i zmiana dla Apple. W Cupertino pojawiła się większa potrzeba praktycznej innowacyjności. Face ID to nie jedyna funkcja, która zmienia sposób obsługi telefonu. Razem z Touch ID zniknął legendarny przycisk Home, który pozwalał na przejście do ekranu głównego, uruchomienie Siri i włączenie listy ostatnio otwartych aplikacji. To zmiana z gatunku tych fundamentalnych. Równie widoczna jest spora modyfikacja w samym sklepie AppStore, z naciskiem na kategorię aplikacji wykorzystujących AR. Czy zatem możemy liczyć, że Apple mocno zainwestuje w rozwój tej technologii?
Najważniejsze wydarzenie w 2017
Wydarzenie może nie rewolucyjne, ale z pewnością symboliczne dla naszej cywilizacji to oficjalne nadanie praw obywatelskich robotowi Sophia. Osobiście uważam, że jest to ukłon w stronę pojednania człowieka i technologii.
Najciekawsze trendy w 2017
Jesteśmy w okresie, gdy tradycyjne reklamy zaczynają męczyć odbiorców. Ludzie odchodzą od telewizora, gdy tylko zaczyna się pasmo reklamowe, a w sieci stosują Adblocka. To sprawia, że kolejne marki poszukują innowacyjnych i ciekawych rozwiązań, aby przyciągnąć konsumentów, stosując w swojej komunikacji np. advergaming, czyli narzędzie marketingowe, polegające na wykorzystaniu gier jako nośnika reklamy. Tym samym stawiają na szerszą interakcję z użytkownikiem i dostarczanie mu ciekawej, angażującej rozrywki. Analizując udział mediów w globalnych wydatkach na reklamę, widać przejęcie sporego kawałka tortu przez działania w kanale mobile – w 2016 roku stanowiły one 15% udziału, a estymuje się, że w roku 2019 będzie to już 28% (wg „Prognozy ZenithOptimedia – globalne wydatki reklamowe” z 2017 roku). Do największych firm światowych, które już wykorzystują advergaming na rynku reklamy, coraz częściej dołączają również polskie marki, co świadczy o rosnącej popularności i globalnej ekspansji tego trendu.
Najtrudniejsze wyzwania w 2017
W tej kwestii wypowiem się z perspektywy działań naszej agencji i dodam, że wyzwanie dotyczy nie tylko 2017 roku, ale ogólnie działań kreatywnych firm. Najtrudniejszym, a zarazem bardzo motywującym nas zadaniem było przekonanie klientów do odważniejszego wkraczania w nowe technologie i korzystania z innowacyjnych narzędzi w obszarze marketingu. Pomimo, że marki, z którymi współpracujemy otwarcie stawiają na nowe rozwiązania, to wśród potencjalnych klientów spotykamy się wciąż z przekonaniem “po co zmieniać coś, co działa?”. Jestem w stanie zrozumieć takie podejście na pewnym etapie, jednak rozwój i coraz szersze zastosowanie innowacyjnych rozwiązań, których działanie poparte jest dobrymi wynikami innych firm, nie leży wyłącznie po stronie agencji, ale w dużej mierze po stronie samych marek, które chciałyby być konkurencyjne. Bądźmy bardziej otwarci i znajdźmy miejsce na zmiany. Patrzmy perspektywicznie na nasze działania w obszarze marketingu.
Najciekawsza kampania/akcja 2017
Jeśli myślicie, że strusie nie potrafią latać, to musicie zobaczyć kampanię reklamową “Ostrich” od Leo Burnett Chicago. Świetne wykorzystanie technologii VR jako elementu spotu reklamowego i inspirujący motyw “rób to, czego nie możesz”.
Warty uwagi jest również spot z naszego rodzimego „podwórka”. Agencja VML Poland stworzyła “The Missed Spaceflight”. Historia polskiego pilota, którego misja w kosmos została odwołana i umożliwienie mu odbycia wirtualnego lotu dzięki technologii VR, to moim zdaniem nietuzinkowy pomysł.
Ocena obecnej kondycji branży
Ważne są ciągły rozwój i przecieranie nowych szlaków, odnajdywanie nisz na rynku. Praktycznie wszystkie agencje powiększają swoje działy „digital” kosztem tradycyjnej formy reklamy i skupiają się na internetowych kanałach dotarcia. Można obrać bezpieczną strategię i działać według starych, sprawdzonych sposobów, ja jednak wychodzę z założenia, że kto nie ryzykuje, ten nie zyskuje.
Jakie zmiany czekają nas w 2018
Po wejściu Android Pay do Polski (wciąż czekamy na Apple Pay…) możemy się spodziewać, że największe zmiany z pewnością będą dotyczyły metod płatności. Sam rozwój technologii dedykowanych bankom przeżywa rozkwit, wygląda więc na to, że wszechobecna płatność odciskiem palca to już tylko kwestia czasu.
Jakie wyzwania czekają nas w 2018
Z pewnością dużo pracy i kreatywności będzie wymagał rozwój wirtualnej i rozszerzonej rzeczywistości, szczególnie w zakresie obsługi urządzeń dedykowanych dla tych technologii. Z jednej strony mamy nieograniczony, wirtualny świat zamknięty w jednych goglach, a z drugiej, fizyczne ograniczenie poruszania się w tym wymiarze. Musimy znaleźć sposób na doskonalsze eksploracje podczas wizyt użytkownika w wirtualnej sferze.
Jeszcze większym, a zarazem trudniejszym wyzwaniem jest doskonalenie sztucznej inteligencji i wdrażanie jej w nowych obszarach naszego życia. Technologia AI konsekwentnie rozwija się w kontekście obsługi klienta. Widzimy to chociażby przy coraz częstszym wykorzystywaniu chatbotów na potrzeby komunikacji klient-marka. Pomimo, że wciąż są to mocno generyczne doznania, z pewnością czekają nas znaczne postępy w doskonaleniu tej technologii.
Jakich trendów możemy spodziewać się w 2018
Dalsze odchodzenie od tradycyjnych form reklamy na rzecz pozyskiwania uwagi odbiorców przez urządzenia mobilne. Możemy się spodziewać także jeszcze większego udziału mediów społecznościowych, zarówno w komunikacji marek jak i w rozwoju technologii AR oraz AI.
Na co należy zwrócić szczególną uwagę w 2018
Nie bądźmy konserwatywni i zamknięci. Zacznijmy współpracować z młodszymi pokoleniami – to również one będą i już budują, naszą wspólną przyszłość. Ponadto stale analizujmy i przyglądajmy się nowościom wprowadzanym na rynek technologii. Jesteśmy w okresie, gdzie prosty pomysł może okazać się rewolucyjny. Z tej perspektywy to jeszcze bardziej inspirujące, bo każdy z nas może zostać pionierem.