„Wzory Tożsamości”: kampania Fundacji PCPM, która oddaje głos uchodźcom i uchodźczyniom

„Wzory Tożsamości”: kampania Fundacji PCPM, która oddaje głos uchodźcom i uchodźczyniom
Nitka po nitce, wzór po wzorze – tak powstaje opowieść o tym, co utracone i co wciąż trwa. Fundacja PCPM rusza z kampanią „Wzory tożsamości”, która na nowo buduje język komunikacji humanitarnej.
O autorze
1 min czytania 2025-07-15

W świecie zdominowanym przez uproszczenia i schematy obecne m.in. w kampaniach dotyczących osób dotkniętych kryzysami, działania Fundacji Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej wnoszą coś zupełnie innego: czułość, szacunek i głos oddany bohaterkom i bohaterom – dosłownie i symbolicznie. Zamiast mówić o uchodźczyniach i uchodźcach, PCPM pozwala im mówić – poprzez haft, wzory i własne historie.

„To mój wzór, to mój głos” – słyszymy od uczestniczek kampanii, gdy palcami przesuwają po haftowanych materiałach. Wzory nie są tu jedynie dekoracją – każdy z nich to opowieść o wyjeździe, przetrwaniu, tożsamości. O tym, że pomoc to nie tylko schronienie i posiłek, ale też uznanie.

„Wzory tożsamości” to kampania społeczna, w ramach której uchodźczynie i uchodźcy z krajów gdzie pomagamy tj. z Ukrainy, Syrii, Sudanu Południowego czy Palestyny, dzielą się swoimi doświadczeniami. Każdy wzór to unikalna opowieść o tożsamości. Od dwóch dekad wspieramy uchodźców i uchodźczynie poprzez pomoc humanitarną, dostęp do edukacji, wsparcie mieszkaniowe oraz działania integracyjne. Publikujemy Wzory tożsamości, bo chcemy podkreślić ważną rzecz: pomoc to nie tylko schronienie i jedzenie. To także uznanie. To powiedzenie: „Widzę cię. Widzę twoją historię” – podkreśla Zofia Kwolek z Fundacji PCPM.

Kampania jest wyrazem nowoczesnego podejścia do komunikacji humanitarnej – zgodnego z rekomendacjami m.in. Harvard Kennedy School, UNHCR czy Journal of Refugee Studies. Miejsce stereotypów zajmuje złożoność. Miejsce schematów: godność i sprawczość.

Pierwszymi bohaterkami kampanii są dwie kobiety:

  • Rebecca, 23-letnia uchodźczyni z Sudanu, swoje wzory traktuje jak manifest: czerwony oznacza krew, biały – pokój, a czarny – tożsamość,
  • Zoriana z Ukrainy przywiozła do Polski wyszywankę, którą stworzyła z mamą.

– (…) Jak musiałam coś wyjąć – dokument, wodę, coś dla córki – to zawsze sprawdzałam, czy jest koszula. Jak była – wiedziałam, że wszystko jest w porządku. (…) To jest moja wyszywanka. Inna niż wszystkie. Bo zrobiona razem z mamą, rękami mojej mamy. Ale mówiąca o mnie i o tym, kim jestem – wspomina Zoriana.

W ramach kampanii „Wzory tożsamości” planowana jest organizacja wystawy wielkoformatowych wzorów, połączona z osobistymi historiami autorek i autorów.

PS Ruszają konsultacje społeczne na temat zmian dotyczących uchodźców z Ukrainy