To, że Żabka chętnie przygotowuje działania promocyjne na alkohole ze swojej oferty (np. przy zakupie 2 piw kolejne 2 gratis), nikogo już nie dziwi. Sieć sklepów informuje o swoich akcjach nie tylko w telewizji, ale też w aplikacji mobilnej, w której po wcześniejszym wyrażeniu zgody na otrzymywanie alkoholowych treści, jesteśmy zasypywani komunikatami o promocjach.
Tym razem jednak Żabka poszła o krok dalej i teraz w aplikacji (w osobnej zakładce o nazwie „strefa palacza”) dowiadujemy się, że akcjami promocyjnymi objęte są również papierosy. Jak widzimy na grafikach, przy zakupie paczki papierosów klienci sklepu mogą teraz kupić kanapkę, hot doga lub kawę za symboliczną złotówkę.
Zobacz również
Już wcześniej w Żabce można było dostać bon na darmowego hot doga, ale wówczas z promocji wyłączone były alkohole mocne, leki OTC, papierosy oraz produkty do żywienia niemowląt. Co w tym względzie się zmieniło, że sieć postanowiła robić promocyjne pakiety „papierosy+hot dog”?
#NMPoleca: Jak piękny design zwiększa konwersję w e-commerce? Tips & Tricks od IdoSell
Przypominamy, że ustawa z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (DzU z 1996 r., nr 10, poz. 55; dalej: ustawa) zakazuje wszelkiej reklamy tych produktów, w szczególności w telewizji, radiu, w prasie i na plakatach. Zgodnie z art. 8 ustawy zakazana jest reklama i promocja wyrobów tytoniowych, rekwizytów tytoniowych i produktów imitujących wyroby lub rekwizyty tytoniowe oraz symboli związanych z używaniem tytoniu. Wymienia ona przykładowo nośniki reklamy oraz miejsca publiczne.
Słuchaj podcastu NowyMarketing
Przepisy zakazują także sponsorowania przez firmy tytoniowe działalności sportowej, oświatowej, zdrowotnej i społeczno-politycznej, a także nie pozwalają na urządzanie loterii promocyjnej papierosów.
Oczywiście promocji konsumenckiej Żabki nie można nazwać loterią promocyjną, ale bez wątpienia jest to działanie promujące dany produkt i zachęcające do jego zakupu. Przez to, że w polskim prawie istnieje wiele luk prawnych, tego typu praktyki nie są zakazane, gdyż nie są postrzegane jako promocja, reklama, czy sponsorowanie wyrobów tytoniowych.
Może w końcu nadszedł czas, aby wdrożyć bardziej aktualne i szczegółowe regulacje prawne?
Aktualizacja:
Już w dniu naszej publikacji, czyli 8 maja, firma Żabka przesłała nam swoje stanowisko w tej sprawie:
Dziękujemy za zwrócenie uwagi na możliwe kontrowersje wywołane przez naszą komunikację kierowaną do klientów. Uwzględnimy to przy kolejnych działaniach komunikacyjnych. Wobec tej konkretnej informacji należy zaznaczyć, że przedstawiona oferta jest zgodna z obowiązującym prawem i nie ma charakteru reklamy kierowanej do szerokiego odbiorcy. Nie może być rozpatrywana w takich kategoriach, ponieważ jest kierowana wyłącznie do pełnoletnich, zdefiniowanych użytkowników i z wykorzystaniem ich indywidualnych interfejsów. Wszyscy adresaci tej oferty wyrazili wcześniej zgodę na możliwość przekazywania im takich informacji, zgodnie z obowiązującym regulaminem.
Natomiast dzień później głos w sprawie zajęło samo Ministerstwo Zdrowia, które odpowiedziało na wcześniejszą publikację Jana Śpiewaka:
Reklama wyrobów tytoniowych jest niedopuszczalna i nieważne do jak wąskiego grona osób jest kierowana oraz czy są to tylko palacze. Jesteśmy zobligowani skierować sprawę do prokuratury i @UOKiKgovPL . Liczymy, że dla @Zabka_PL zdrowie klientów jest najważniejsze i wycofa reklamę https://t.co/fH3vq45O0y — Ministerstwo Zdrowia (@MZ_GOV_PL) May 9, 2023
Po tym wpisie firma Żabka postanowiła wycofać swoją komunikację z aplikacji (09.05.2023) i przesłała nam oświadczenie:
Jak informowaliśmy wczoraj, krytyczne głosy dotyczące sposobu prezentowania naszej oferty są dla nas bardzo istotne. Zgadzamy się, że nawet w przypadku braku przesłanek prawnych, tak jak ma to miejsce w obecnej sytuacji, komunikacja może być niewłaściwa z innych powodów. Dlatego zdecydowaliśmy o wycofaniu komunikacji tej konkretnej oferty, co ma miejsce dzisiaj. Niezależnie od tej decyzji, uzgodniliśmy zaostrzone kryteria dla przyszłych działań komunikacyjnych. Jesteśmy przekonani, że to pozwoli uniknąć kontrowersji w przyszłości i Żabka będzie kojarzona jedynie z pozytywnie odbieranym przekazem.
PS Marketing alkoholowy – jak wygląda w Polsce i czy powinien zostać ograniczony?
Nikogo w Polsce nie dziwi wyraźna ekspozycja alkoholu w sklepach, sprzedaż wódki na stacjach benzynowych i billboardy z piwem na ulicach. Alkohol jest przecież w naszej kulturze od zawsze i towarzyszy nam podczas mniejszych i większych spotkań. Dlaczego zatem producenci mieliby go nie promować?
PS 2 Odpowiedzialnie, czyli jak? Branża piwowarska wprowadza nowe oznaczenia na piwie
Producenci piwa zrzeszeni w Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie wprowadzają bardziej czytelne i widoczne dla konsumentów oznaczenia odpowiedzialnościowe, na każde opakowanie piwa oraz do przekazów reklamowych.