Fear of Missing Out to „wszechogarniający lęk, wynikający z przeczucia, że inne osoby w danym momencie przeżywają bardzo satysfakcjonujące doświadczenia, w których ja nie uczestniczę”, związany z „pragnieniem pozostawania w stałej łączności z innymi i wiedzy na temat tego, co robią”. Zjawisko to już od lat 90. XX w. budziło zainteresowanie naukowców i mediów z całego świata, ale jego skala i znaczenie zaczęły rosnąć wraz z wszechobecnością mediów społecznościowych. Obecnie FOMO niepodzielnie wiąże się z social mediami i w tym kontekście analizuje się je najczęściej.
Jak do tej pory, w swoich badaniach nad FOMO naukowcy koncentrowali się głównie na jakościowych (np. wywiady, obserwacje, eksperymenty) lub niereprezentatywnych ilościowych metodach badawczych. W 2018 r. polscy badacze przeprowadzili badania na reprezentatywnej grupie polskich internautów (od 15 roku życia, metoda: CAWI), które osadzono na bardzo rozbudowanej, naukowej podstawie. Efektem prac było nie tylko – jak dotąd unikatowe w kraju – wyliczenie wskaźnika FOMO w Polsce, ale również zapoznanie się ze skalą tego zjawiska. Badanie pozwoliło przyjrzeć się związkom np. między użytkowaniem mediów społecznościowych a autokreacją, komunikacją marketingową, samooceną czy zwyczajami korzystania z social media.
Zobacz również
– Dzięki pozyskanym danym wiemy, że wysokie FOMO dotyczy 16% polskich internautów powyżej 15 roku życia. To liczna grupa, bo oznacza, że kilka milionów Polaków może mieć kłopot z odłączeniem się od Internetu i smartfona. Jednak w raporcie chcemy nie tylko zwrócić uwagę na przykre konsekwencje nadmiernego użytkowania mediów cyfrowych. Pragniemy też zaproponować szereg rekomendacji, mogących pomóc w zwalczaniu tego niepokojącego zjawiska, które według nas jest już realnym problemem społecznym mówi dr Anna Jupowicz-Ginalska, inicjatorka i koordynatorka badania.
Movember/Wąsopad: jak marki zachęcają do profilaktyki męskich nowotworów [PRZEGLĄD]
Oto kilka przykładowych danych, wybranych z raportu „FOMO. Polacy a lęk przed odłączeniem”:
Słuchaj podcastu NowyMarketing
- na wysokie FOMO cierpi co piąty internauta z najmłodszej grupy badanych (15 – 24 lata);
- 20% osób z wysokim FOMO sięga po social media w trakcie mszy lub nabożeństw (8% w grupie przeciętnych internautów);
- aż 1/3 osób z wysokim FOMO twierdzi, że czasami czuje się bezużyteczna i uważa, że „jest do niczego”, a 29% z nich chciałoby mieć więcej szacunku dla samego siebie. Takie deklaracje zaobserwowano u ok. 1/6 osób z grupy przeciętnych internautów (np. za bezużytecznych uważa się tu 17% z nich);
- u 1/5 osób z wysokim FOMO w przypadku niekorzystania z mediów społecznościowych występują nudności, zawroty głowy, bóle brzucha (23%) czy zwiększona potliwość (21%), które wśród przeciętnych internautów obserwujemy na poziomie poniżej 10%;
- do omamów dźwiękowych w przypadku braku smartfona przyznaje się 19% osób z grupy przeciętnych internautów i aż 40% osób z wysokim FOMO;
- 36% badanych z wysokim FOMO czuje, że już teraz ma problem z uzależnieniem od mediów społecznościowych (12% w grupie przeciętnych internautów).
Cały raport dostępny jest na stronie.