W 1940 r. w Warszawie stanął mur getta, który odizolował ludność żydowską od reszty mieszkańców miasta. Stał się symbolem opresji, osamotnienia, rozpaczy i brutalnej siły wymierzonej w bezbronnych ludzi. W tym roku mija 80 lat od wybuchu powstania w getcie warszawskim. Trwalsze niż nieistniejący już mur okazały się świadectwa – dzienniki i zapiski kilkorga osób ukrywających się w płonącym getcie. Symboliczny mur – instalacja, która stanęła 6 września 2023 r. u zbiegu ulic Grzybowskiej i Żelaznej w Warszawie, na historycznej granicy getta, przywołuje pamięć tych tragicznych wydarzeń z perspektywy ich uczestniczek i uczestników.
Celem instalacji „Dwie strony muru” przygotowanej przez Muzeum POLIN we współpracy z agencją Saatchi & Saatchi jest przypomnienie historii setek tysięcy Żydówek i Żydów zamkniętych w getcie.
Zobacz również
„Nasza instalacja to symboliczny mur, z którego jednej strony znajduje się lustro weneckie pozwalające obserwować to, co dzieje się za murem. Druga strona instalacji to lustro, w którym odbijają się przechodzący i obserwujący ludzie” – mówi Marta Dziewulska, rzeczniczka POLIN. „Tacy sami jak ci, którzy żyli i ginęli w getcie. Czas poznać ich historie. Historie ocalałe z morza ognia” – głosi napis skierowany do przechodniów.
„To jeden tych z projektów, który naprawdę porusza. Zastanawialiśmy się, w jaki sposób zwrócić uwagę zabieganych przechodniów na tematykę wystawy <<Wokół nas morze ognia>>. Pomysł zbudowania symbolicznego muru, który pozwala swobodnie spoglądać na otoczenie tylko z jednej strony, wydał się nam niezwykle przejmujący.” – mówi Małgorzata Wajdziak, Intergrated Communication Director Saatchi & Saatchi.
#PolecajkiNM cz. 32: czego szukaliśmy w Google’u, Kryzysometr 2024/25, rynek dóbr luksusowych w Polsce
Słuchaj podcastu NowyMarketing
Instalacja „Dwie strony mury” połączona jest także z premierą podcastu „Jakby nas ziemia pochłonęła” autorstwa pisarki i dziennikarki Katarzyny Kobylarczyk. Podcast, opracowany na podstawie pamiętników osób ukrywających się w trakcie powstania, to wzruszający reportaż literacki w sześciu odcinkach. Przeplatają się w nim losy sześciu bohaterów walczących o przetrwanie podczas powstania w getcie warszawskim: Stelli Fidelseid, Mieczysława Barucha Goldmana, Anonimowej dziewczyny z bunkra przy ul. Miłej, pana Maura, Łukasza Menesa oraz Krystyny Budnickiej. Wszyscy oni są również bohaterami wystawy „Wokół nas morze ognia. Losy żydowskich cywilów podczas powstania w getcie warszawskim”, prezentowanej w Muzeum POLIN do 8 stycznia 2024.
„Olbrzymie znaczenie miał dla mnie fakt, że materiałem wyjściowym są pamiętniki. Osobiste opowieści o sobie samym. Coś niesamowicie intymnego. W przypadku niektórych osób to jedyne, co pozostało. Słowa. Litery na papierze. Po Inżynierze Goldmanie nie pozostał wcale wielki bunkier, który zbudował, ale właśnie papier. A dziewczyna, która na skrawku kartki zapisywała to, co działo się w bunkrze przy Miłej? Nie znamy nawet jej imienia. Nie wiemy, kim była, ile miała lat. Ale widzę ją jak siedzi w ciemności w bunkrze, może przy świeczce, może na warcie przy świetle pożarów – i pisze. I zostają po niej słowa. Dla mnie, dla człowieka, który całe życie pracuje, pisząc słowa, to jest ogromne świadectwo, że to, co robimy ma sens.” – o podcaście mówi jego autorka, Katarzyna Kobylarczyk.
Podcastu będzie można wysłuchać od 6 września na polin.pl, muzealnym kanale YouTube oraz na platformach podcastowych takich jak Spotify czy Apple Podcast. Link do podcastu w postaci QR kodu będzie również dostępny przy samej instalacji.
Za idee kreatywną kampanii i realizację instalacji odpowiada agencja Saatchi & Saatchi we współpracy z Prodigious (Publicis Groupe), która współpracuje z Muzeum POLIN już po raz drugi. Pierwsza wspólna kampania „Inna historia, ten sam hejt”, przygotowana we współpracy ze Stowarzyszeniem Żydowski Instytut Historyczny w Polsce, towarzyszyła wystawie „Obcy w domu. Wokół Marca ’68” i zdobyła aż 3 nagrody Effie Poland w 2019 roku. Zwracała ona uwagę na problem mowy nienawiści i antysemickiego hejtu, obecny zarówno w Internecie, jak i w mediach.
Strategią mediowa i planowaniem mediów kampanii „Dwie strony muru” zajmuje się agencja mediowa Zenith (także Publicis Groupe), a zakupem – agencja Fabryka Marketingu.
Projekt instalacji współfinansuje miasto stołeczne Warszawa. Podcasty są finansowane przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszu EOG oraz przez budżet krajowy. Instalacja będzie udostępniona przechodniom do końca października 2023 roku.
Więcej o podcaście Katarzyny Kobylarczyk od 6 września: polin.pl