EKObaromertr Index: Ekonomia czy ekologia – co jest ważniejsze dla Polaków podczas zakupów [RAPORT]

EKObaromertr Index: Ekonomia czy ekologia – co jest ważniejsze dla Polaków podczas zakupów [RAPORT]
Trzy czwarte polskich konsumentów dobrze rozróżnia klasy energetyczne produktów, ale poziom śladu węglowego przekonuje tylko co trzeciego kupującego. Instytut badawczy SW Research, we współpracy z Future Mind, postanowiły zbadać problem selektywnej świadomości podczas podejmowania decyzji zakupowych.
O autorze
3 min czytania 2024-08-21

Blisko połowa Polaków (46 proc.) twierdzi, że stara się wybierać marki, które aktywnie angażują się w działania przeciwdziałające zmianom klimatycznym. Aktywność pro-środowiskowa może mieć jednak wiele znaczeń. Badanie EKObarometr pokazuje, jak różna może być ich świadomość i w konsekwencji, ich znaczenie dla konsumenta. Dla zobrazowania różnic, przyjrzyjmy się postrzeganiu dwóch różnych, ale jednak odnoszących się do tego samego aspektu, często używanych parametrów produktów – klasie energetycznej oraz śladowi węglowemu. 

Polscy konsumenci bardzo dobrze przyswoili sobie definicję klasy energetycznej domowych sprzętów i często jest to jeden z kluczowych parametrów, na które patrzą przy wyborze produktu. Okazuje się, że prawie ¾ Polaków (73 proc.) deklaruje, że zwraca uwagę na klasę energetyczną planując zakup sprzętu z kategorii RTV/AGD. Energochłonność  jest ważna dla konsumentów również w innych kontekstach. Dominująca większość (80 proc.) potwierdza, że jeśli ma wybór, to kupuje żarówki LED, a dwie trzecie badanych (67 proc.) przyznaje, że w ciągu ostatniego roku bardziej skrupulatnie kontroluje zużycie energii i częściej przygląda się rachunkom za prąd. Takie postawy nie dziwią w kontekście rosnących systematycznie od 2019 roku cen energii elektrycznej oraz prognoz ekspertów na najbliższe lata, które mówią nawet o 15-25 proc. podwyżkach.

Mimo, że pojęcie śladu węglowego funkcjonuje w naszym języku i kulturze od blisko dwudziestu lat, to jeszcze jako konsumenci nie zdołaliśmy sobie go przyswoić na tyle mocno, aby uznać ten czynnik za istotny przy wyborze produktów i usług. Niewiele ponad co trzeci badany (37 proc.) przyznaje, że robiąc zakupy spożywcze bierze pod uwagę całkowitą sumę emisji gazów cieplarnianych potrzebnych do wytworzenia wybieranych produktów. Podobny poziom deklaracji obserwujemy podczas decyzji o podróżowaniu – 4 na 10 Polaków (39 proc.) twierdzi, że bierze pod uwagę ślad węglowy wybranego środka transportu przy planowaniu swoich wojaży.

LinkedIn logo
Na LinkedInie obserwuje nas ponad 100 tys. osób. Jesteś tam z nami?
Obserwuj

– Wyniki badania postaw konsumenckich Polek i Polaków w kontekście wyzwań środowiskowych powinny stać się istotnym sygnałem dla całej branży retail, gdyż zarówno oczekiwania konsumentów, jak i wyzwania, przed którymi niewątpliwie stoi ten sektor, wymagają aktywnego podejścia. Pozytywnym sygnałem z badania jest fakt, że około połowa ankietowanych (46 proc.) deklaruje, iż stara się wybierać marki aktywnie angażujące się w przeciwdziałanie zmianom klimatu. Wskazuje to na duży potencjał rynkowy dla liderów zrównoważonej transformacji, którzy skutecznie odbudują zaufanie konsumentów poprzez autentyczne, a nie jedynie wizerunkowe, działania proekologiczne. Kluczowym wnioskiem jest rosnąca świadomość ekologiczna polskich konsumentów, choć nie zawsze przekłada się to na rzeczywiste decyzje zakupowe. Przykładowo, zaledwie 37 proc. badanych deklaruje, że przy zakupie produktów spożywczych bierze pod uwagę ich ślad węglowy. Jednak z drugiej strony aż 73 proc. zwraca uwagę na klasę energetyczną sprzętu RTV/AGD, co może wynikać z bezpośredniego związku z późniejszymi kosztami eksploatacji – komentuje Izabela Franke Head of Advisory, Future Mind.

„Ekonomia, ekologu!”

Okazuje się, że o ile kwestie środowiskowe mają znaczenie przy wyborze produktów na poziomie deklaratywnym, to podejście Polaków istotnie zmienia się, gdy zapytamy o nią w kontekście finansów i oszczędzania. Warto przy tym zauważyć, że nawet bez narzucania ekonomicznego kontekstu, ponad połowa (56 proc.) polskich konsumentów przyznaje, że stara się wybierać produkty lepsze dla klimatu, ale nie jest to dla nich jedyny czynnik wyboru. Idąc dalej, respondenci zapytani o przyczyny zmian swoich pro-ekologicznych zachowań wskazują, że chęć zadbania o środowisko była jedynym lub dominującym motywatorem w 15 proc. przypadków. Ponad co trzeci (36 proc.) przyznał, że ekologia i ekonomia odgrywały tak samo istotną rolę. Natomiast co drugi konsument (52 proc.) zgodził się, że dominującym czynnikiem było szukanie oszczędności, a dla co piątego (22 proc.) był to jedyny motywator zmian codziennych nawyków.

Słuchaj podcastu NowyMarketing

NowyMarketing logo
Mamy newsletter, który rozwija marketing w Polsce. A Ty czytasz?
Rozwijaj się

Zielona psychologia, czyli eko-osobowość konsumenta ma znaczenie

Najbardziej zatroskani o swoje oszczędności wydają się być Polacy będący jeszcze na początku swojej kariery zawodowej, najczęściej o mniej stabilnej pozycji na rynku pracy – wśród 25-34 latków blisko 6 na 10 (59 proc.) deklaruje, że to ekonomia jest przeważającym czynnikiem zmian ich nawyków. Istotna, jeśli nie kluczowa, jest także eko-osobowość konsumentów.

Kwestia ekonomii jest przeważająca w grupie Eko Krytyków (86 proc.) oraz wyraźnie zaznaczona wśród Pragmatyków (62 proc.). Nie zaskakuje relatywnie niski wynik Eko Pozorantów (49 proc.), ponieważ konsumenci z tej grupy na poziomie samych deklaracji dbają o pozytywny wizerunek. Bardzo ciekawy jest rozkład wyników w grupie Eko Entuzjastów, gdzie intuicyjnie spodziewalibyśmy się dominującej roli ekologii. Natomiast aż 61 proc. przedstawicieli tego segmentu wskazuje, że na zmianę ich zachowań w jednakowym stopniu wpłynęła zarówno ekologia, jak i ekonomia. Praktyczne podejście do zakupów w grupie Pragmatyków widać szczególnie dobrze na przykładzie rozbieżności wobec analizowanych wcześniej czynników wyboru produktów z różnych kategorii. Na klasę energetyczną sprzętu RTV/AGD zwraca uwagę aż 4 razy więcej Pragmatyków niż na ślad węglowy artykułów spożywczych (80 proc. vs 21 proc.). 

źródło: mat. prasowe, opracowanie: Agata Drynko

PS EKObarometr Index: Blisko jedna czwarta młodych Polaków przyznaje, że kupuje ubrania na tzw. platformach ultra-fast-fashion [RAPORT]

Blisko jedna czwarta młodych Polaków przyznaje, że kupuje ubrania na platformach określanych jako tzw. ultra-fast-fashion. Jednocześnie, ponad 4 na 10 przedstawicieli Gen Z deklaruje, że do tego celu korzysta z aplikacji oferujących zakup ubrań z drugiej ręki. Tak wynika z najnowszego raportu EKObarometr.