![#NMInsights Banki Żywności x Lidl: „Nie marnuj jedzenia 2025” [RAPORT]](https://nowymarketing.pl/wp-content/uploads/2025/10/Nie-marnuj-zywnosci_raport-360x0-c-default.png)
Z najnowszego raportu Banków Żywności „Nie marnuj jedzenia 2025”, przygotowanego we współpracy z Lidl Polska, wynika, że aż 63% Polaków przyznaje się do marnowania żywności. Rok wcześniej było to 45%.
Najczęściej do kosza trafia pieczywo (55%), owoce (46%) i warzywa (44%), a głównym powodem jest przekroczenie terminu przydatności do spożycia (57%).
Zobacz również
– Raport pokazuje, że Polacy są coraz bardziej świadomi, ale nadal wyrzucamy ogromne ilości jedzenia. Każdy bochenek chleba czy kilogram owoców, które trafiają do kosza, to zmarnowana praca rolnika, energia, woda i transport. Dlatego tak ważne jest, abyśmy wspólnie – konsumenci, handel i instytucje – szukali rozwiązań, które realnie zatrzymają marnowanie żywności – mówi Beata Ciepła, prezes Federacji Polskich Banków Żywności.
Apps in ChatGPT: nowy krok OpenAI [OPINIE]
Skala globalna, problem lokalny
Według raportu UNEP Food Waste Index 2024, na świecie marnuje się ponad miliard ton żywności rocznie, z czego 631 milionów w gospodarstwach domowych. W Unii Europejskiej statystyczny mieszkaniec wyrzuca 72 kg jedzenia rocznie, a ponad połowa strat (54%) pochodzi z domów.
Słuchaj podcastu NowyMarketing
W Polsce sytuacja nie wygląda lepiej – co roku marnujemy ok. 5 milionów ton żywności, z czego 60% pochodzi z gospodarstw domowych. Oznacza to, że główny ciężar problemu nie leży w rolnictwie czy logistyce, lecz w codziennych decyzjach zakupowych i braku planowania.
Dlaczego wciąż wyrzucamy?
Najczęstsze przyczyny to:
- przekroczenie terminu przydatności (57%),
- zbyt duże zakupy (29%),
- niewłaściwe przechowywanie (24%),
- zakup niesmacznego produktu (22%),
- zbyt duże porcje posiłków (20%).
Wielu konsumentów nadal myli oznaczenia „należy spożyć do” i „najlepiej spożyć przed”, co skutkuje wyrzucaniem jedzenia, które wciąż nadaje się do spożycia.
Eksperci przypominają, że kluczowa jest organizacja – zarówno list zakupów, jak i układ w lodówce. Z raportu wynika, że średnia temperatura w europejskich lodówkach wynosi 6,4°C, choć powinna być niższa. Utrzymywanie ok. 4°C pozwala ograniczyć psucie się produktów i ryzyko zatruć.
– Zachowanie tzw. łańcucha chłodniczego to skuteczne narzędzie w kontrolowaniu wzrostu mikroorganizmów i ograniczaniu marnowania żywności – podkreśla dr hab. Marzena Tomaszewska z SGGW.
Młodzi wyrzucają, seniorzy planują
Raport pokazuje wyraźne różnice pokoleniowe. Najwięcej żywności marnują młodzi (18–34 lata) – aż 75% z nich przyznaje się do wyrzucania jedzenia. Wśród seniorów (65–74 lata) odsetek ten spada poniżej 30%.
Na wsi marnuje się mniej – resztki częściej wykorzystuje się ponownie lub przekazuje dalej. W miastach natomiast impulsywne zakupy i szybkie tempo życia sprzyjają marnowaniu.
Co kieruje naszymi wyborami?
Polacy coraz częściej dokonują zakupów w sposób bardziej świadomy.
- 77% konsumentów zawsze lub często sprawdza datę ważności,
- 53% zwraca uwagę na zawartość cukru,
- 52% na obecność konserwantów,
- 41% na ilość tłuszczu.
Dla 71% badanych skład produktu ma realny wpływ na decyzję zakupową, a połowa przyznaje, że czyta etykiety uważnie.
– To sygnał, że etykieta nie jest formalnością, ale ostatnim etapem sprzedaży. Klarowna i wiarygodna – sprzedaje. Nieczytelna – zniechęca – podkreślają autorzy raportu.
Eksperci: planowanie i edukacja to podstawa
Według dr. Michała Wrzoska, dietetyka klinicznego, codzienne marnowanie jedzenia to nie tylko strata pieniędzy, ale też utrata wartości odżywczych – nawet do 50% dziennego zapotrzebowania na witaminy i minerały.
– Rozwiązanie? Planowanie jadłospisu. Wykorzystujmy składniki w całości – połowę twarogu do śniadania, resztę do kolacji. W ten sposób dbamy o zdrowie, finanse i środowisko – podkreśla ekspert.
W stronę rozwiązań systemowych
Banki Żywności apelują o współpracę na wielu poziomach – od edukacji po prawo. Potrzebne są:
- łatwiejsza redystrybucja żywności do organizacji społecznych,
- jasne regulacje sprzyjające przekazywaniu nadwyżek,
- monitoring strat i raportowanie postępów.
– Globalny miliard ton zmarnowanej żywności, europejskie 72 kg na osobę i polskie 5 mln ton rocznie to nie tylko liczby. To sygnały ostrzegawcze, że przyszłość wymaga współdziałania instytucji, biznesu i konsumentów – czytamy w raporcie.
Pełen raport „Nie marnuj jedzenia 2025” pobierzesz >> TUTAJ.
Grafiki: raport „Nie marnuj jedzenia 2025”