1. Szymon Wegner, Head of Marketing, VR VISIO
2. Tomasz Jelski, Współzałożyciel i Dyrektor Zarządzający Pirx
3. Tomasz Dominiak, Project Management Director, SYZYGY, Andrzej Duś, Technology Director, SYZYGY
4. Tomasz Mularczyk, Założyciel studia deweloperskiego MythicOwl
5. Piotr Anuszczyk, Account Manager, OSOM STUDIO
6. Mateusz Sobieraj, CEO & Media Planning Director, adCookie
7. Aleksander Sierżęga, CTO w Warappa, prodziekan Wydziału Inżynierskiego AFiB Vistula
Pierwszą część podsumowania w kategorii technologia przeczytasz tu >
Zobacz również
Szymon Wegner
Head of Marketing, VR VISIO
Najważniejszy sukces 2016
Pojawienie się gogli HTC VIVE. To sukces całej branży technologicznej, nie tylko VR. Opracowanie technologii trackingu pozycyjnego wykorzystanej w rozwiązaniu HTC zdefiniowało na nowo pojęcie VR. Stworzyło również podwaliny do tego, by wykorzystywać urządzenia VR w zupełnie nowych kontekstach, takich jak realizacja filmów, czy projektowanie systemów szkoleniowych.
Największa porażka 2016
Choć to dość kontrowersyjne stwierdzenie – gogle Microsoft Hololens. Po świetnej kampanii marketingowej, która rozbudziła wyobraźnię odbiorców, oczekiwania wobec tego urządzenia były bardzo wysokie. Pierwszy kontakt z tą technologią okazał się być raczej rozczarowujący. Przy oglądaniu dużych elementów z bliska, urządzenie „ucina” część obrazu, ze względu na mały „fov”. Mówiąc prościej – pole widzenia jest znacznie mniejsze, niż pokazywała to większość materiałów prezentowanych przez firmę, co znacznie psuje efekt immersji.
#NMPoleca: Jak piękny design zwiększa konwersję w e-commerce? Tips & Tricks od IdoSell
Najważniejsza zmiana w 2016
Gogle trafiły na rynek konsumencki (nawet do Biedronki :)). To bardzo pozytywna zmiana dla naszej branży – VR małymi krokami wkracza do mainstreamu.
Słuchaj podcastu NowyMarketing
Najważniejsze wydarzenie w 2016
Zdecydowanie VR Congress! To wydarzenie, które miało na celu zwiększenie świadomości konsumenckiej odnośnie technologii VR i AR. Niska świadomość konsumencka to największa bolączka tej branży. Dlatego też, wydarzenia tego typu są na wagę złota.
Najciekawsze trendy w 2016
Oczywiście wirtualna rzeczywistość. 🙂 Rok 2016 pokazał, że wirtualna rzeczywistość ma szansę stać się zupełnie nowym medium i znaleźć zastosowanie w praktycznie każdej branży.
To rok, w którym doszło do „wielkiego wybuchu” tej technologii, zarówno w kwestii technologicznej, jak i w temacie świadomości konsumenckiej i obecności VR w mediach.
Najtrudniejsze wyzwania w 2016
Branża VR wciąż walczy z przekonaniem, że ta technologia służy jedynie rozrywce.
Myślę, że mnogość projektów VR, które pojawiły się w 2016 roku w takich dziedzinach jak marketing, sprzedaż, a nawet medycyna, czy wojskowość obala to mylne przekonanie.
Najciekawsza kampania/akcja 2016
W ramach kampanii marketingowej związanej z premierą modelu XC90, Volvo postanowiło stworzyć foto-realistyczny symulator jazdy testowej. Bez wątpienia udało im się zaspokoić oczekiwania zarówno laików jak i wiernych fanów technologii VR. Ujęcia są dopracowane pod każdym kątem (pole widzenia obejmuje pełne 360 stopni!), a jakość realizacji naprawdę robi wrażenie. Aplikacja powstała na potrzeby premiery nowego modelu XC90 na targach w Los Angeles, gdzie służyła za główny materiał promocyjny. Efekt jest powalający!
Ocena obecnej kondycji branży
Pisząc z perspektywy branży wirtualnej rzeczywistości – to dla nas rok, który udowodnił, że technologia VR ma się bardzo dobrze, a nowinki technologiczne które ukazały się jak dotąd, to dopiero początek. Każdego dnia pojawiają się nowe rozwiązania z tej dziedziny, które zupełnie zmieniają zasady gry.
Jakie zmiany czekają nas w 2017
Bezprzewodowy VR stanie się standardem. Nowy adapter do gogli HTC VIVE, który pozwala na używanie ich bez jakiegokolwiek okablowania sprzedał się w około 18 minut. Ten trend pokazuje, jak bardzo branża VR czekała na takie rozwiązanie. W 2017 technologia VR stanie się zapewne w pełni bezprzewodowa.
Jakie wyzwania czekają nas w 2017
W 2017 roku, największym wyzwaniem dla naszej branży pozostanie kwestia uświadamiania konsumentów o możliwościach związanych z branżami VR i AR. To długotrwały proces. Choć rok 2016 był w tej kwestii bardzo owocny, to tak naprawdę rok 2017 ma szansę być w tej kwestii przełomowy.
Jakich trendów możemy spodziewać się w 2017
Mocno liczymy na to, że powstanie więcej produkcji fabularnych w technologii wideo 360. Polski serial „Para nie do pary”, zrealizowany w tej technologii pokazuje, że jest ku temu potencjał.
Na co należy zwrócić szczególną uwagę w 2017
Na to, co wydarzy się w branży rozszerzonej rzeczywistości, w szczególności w kontekście firmy „Magic Leap”, która po bardzo udanej rundzie inwestycyjnej zaczęła pracę nad rozwiązaniem AR, które ma szansę zrewolucjonizować tę technologię.
Są również przykładem firmy o bardzo spójnej i efektywnej strategii marketingowej, bazującej na marketingu szeptanym i efektownych materiałach, które są owiane nutką tajemniczości.
————————————————-
Tomasz Jelski
Współzałożyciel i Dyrektor Zarządzający Pirx
Najważniejszy sukces 2016
Jako Pirx mieliśmy ich kilka, przede wszystkim pozyskaliśmy dużych klientów nie tylko w Polsce, ale również w Niemczech, Holandii czy U.S.A. Kolejnym sukcesem dla jest jest współpraca z niesamowitymi ludźmi oraz nieprzerwany wzrost od startu działalności. Jednak nasze sukcesy wydają się zupełnie błahe w porównaniu do tego, ile pozytywnych wydarzeń mogliśmy obserwować na rynku Virtual/Augmented Reality. Jest to branża nieprzewidywalna i zmienna, ale jednocześnie dająca mnóstwo satysfakcji. Jest to obszar, w którym warto było być w 2016, i w którym trzeba będzie być w 2017 r.
Największa porażka 2016
Brak czasu na autorskie projekty. Mam zeszyt z pomysłami do zrealizowania, który ostatnio bardzo zaniedbałem przez bieżące projekty. Dobra strona jest taka, że udaje się wdrażać autorskie i oryginalne pomysły do zleceń komercyjnych.
Najważniejsza zmiana w 2016
Zmiana myślenia o wirtualnej rzeczywistości, jako o gadżecie dla geeków. Wiele realizacji Pirx czy firm kolegów produkujących aplikacje VR udowadnia, że zastosowanie tej technologii jest tak szerokie jak równik. Obecnie realizujemy aplikację w wirtualnej rzeczywistości dla dużej firmy ubezpieczeniowej z Europy Zachodniej, jeszcze rok temu takie działania wydawały mi się abstrakcją.
Najważniejsze wydarzenie w 2016
Zdecydowanie Playstation VR. Pierwsze zadowalającej jakości urządzenie z gigantycznymi możliwościami dystrybucyjnymi producenta w całkiem przystępnej cenie. Od premiery gogli obserwujemy wzmożone zainteresowanie tematem wirtualnej rzeczywistości. Przekłada się to też na inne działania, np. niedawno odebrałem telefon od klienta, który kupił swoim dzieciom PSVR i tak mu się spodobały, że chciałby je wykorzystać w swojej działalności.
Najciekawsze trendy w 2016
Najwięcej dzieje się według mnie w obszarze nowych technologii, jednak obserwuję zmianę narracji marketingowej dużych koncernów. Światowe korporacje zaczęły stawiać na szczerą komunikację, która jest blisko człowieka. Zdali sobie sprawę, że konsument w 2016 roku jest świadomy, wie czego chce i nie da sobie wcisnąć kitu tylko dla tego, że ładna pani z telewizji tak powie. Myślę, że ten trend będzie się pogłębiał i ja mam nadzieję dorzucę swoje 3 grosze do tego procesu.
Najtrudniejsze wyzwania w 2016
Rynek globalny. Te dwa słowa wywołują u mnie zarówno ekscytację, jak i przerażenie. Jak sprzedać coś, co wymaga prezentacji klientowi, który jest kilkanaście tysięcy kilometrów od nas? W tym roku udało się nam realizować projekty za granicą w mniejszej skali. Byli to jednak klienci z polecenia, którzy dobrze wiedzieli czego oczekują i co potrafimy.
Najciekawsza kampania/akcja 2016
Jestem przeciwnikiem stereotypów, dlatego szanuję ludzi/firmy, które mają odwagę mówić innym niż ogólnie przyjętym językiem do swoich klientów. Ostatnio wpadła mi w oko reklama Ikei o trudnych relacjach ojca z córką. Krótki 30 sekundowy film pełen niedopowiedzeń z genialną muzyką Bronski Beat wzrusza i zmusza do zastanowienia tylko po to, aby na koniec bezczelnie sprzedać mi stołek. Genialne!
Ocena obecnej kondycji branży
Branża Virtual/Augmented Reality nabiera tempa. Nie było miesiąca w tym roku bez newsa, który zmienia wszystko. Bardzo mnie też cieszy wzrost zainteresowania polskich firm naszą działalnością. Tworzymy nie tylko aplikacje, ale również narzędzia, a ostatnio też całe instalacje, które w zupełnie nowy sposób pokazują produkty czy inwestycje naszych klientów.
Jakie zmiany czekają nas w 2017
Branża VR zamienia pieluchy na krem po goleniu. Niedługo premiera HTC Vive bez kabla – brzmi to może banalnie, ale według mnie to sporo namiesza. Odkryte zostaną nowe obszary wykorzystania tej technologii. To było dla mnie główna niedogodność przy korzystaniu z VR.
Jakie wyzwania czekają nas w 2017
Bardzo chciałbym zobaczyć więcej polskich firm odnoszących sukcesy na świecie. Mamy piękne przykłady jak Livechat, Brand24 czy Znanylekarz. Możemy robić niesamowite rzeczy przy pomocy laptopa za 1000 zł i WiFi w osiedlowej kawiarni. To stwarza nieprawdopodobne możliwości, które nie były wcześniej dostępne. Z tego wszyscy zdajemy sobie wszyscy sprawę, ale zrobić z tej wiedzy użytek oto jest wyzwanie.
Jakich trendów możemy spodziewać się w 2017
Na pewno ewolucja już rozpoczętych. Mam nadzieję, że tak jak w 2016 przetrę kilka razy oczy ze zdumienia, widząc nowe rozwiązania czy urządzenia. Świat szczególnie nowych technologii przyspiesza z roku na rok. Jestem przekonany, że będziemy mogli obserwować wiele zaskakujących mariaży świata realnego z tym cyfrowym.
Na co należy zwrócić szczególną uwagę w 2017
Przede wszystkim na to, by tworzyć firmy, które rozwiązują realne problemy. Zauważam ostatnio mnóstwo firm tzw. startupów, które chcą zmieniać świat, a zapominają o ekonomii. Biznes tworzymy by zarabiał. Kropka. Być może to oczywista oczywistość, jednak mam wrażenie, że to ostatnio dla niektórych zeszło na dalszy plan.
————————————————-
Tomasz Dominiak, Project Management Director, SYZYGY
Andrzej Duś, Technology Director, SYZYGY
Najważniejszy sukces 2016
Dawno nie było takiego zainteresowania szerokiego grona konsumentów i masowego odbiorcy nowym produktem technologicznym. Chodzi o Snapchat Spectacles i kilometrowe kolejki osób, które chcą kupić te kolorowe okulary z wbudowaną kamerą. Produkt ten to idealne połączenie sprzętu i oprogramowania, które w końcu odnosi komercyjny sukces. Użytkownik jednym kliknięciem może nagrać film 10-sekundowy film, a po połączeniu z telefonem podzielić się nim na Snapchacie. W tej prostocie tkwi cała magia.
Wartym odnotowania jest również kolejny rok spektakularnego wzrostu aplikacji Slack, czyli popularnego wielofunkcyjnego komunikatora dla zespołów. Dla ponad 4 milionów dziennie aktywnych użytkowników, także w świecie agencji reklamowych, Slack jest podstawowym narzędziem do komunikacji i zarządzania projektami. Pomimo coraz głośniejszej krytyki Slack zyskuje na popularności, a inwestorzy wyceniają go na prawie 4 miliardy dolarów.
Największa porażka 2016
Wybuchający Samsung Galaxy Note 7 to z pewnością jedna z najbardziej spektakularnych klap 2016 roku. Dawno nie mieliśmy do czynienia z masowym sprzedawanym urządzeniem, które przysparzało tyle problemów. Sama firma Samsung na poziomie komunikacyjnym również nie poradziła sobie z tą sprawą i zaliczyła kilka głośnych wpadek.
Najważniejsze wydarzenie w 2016 i najciekawsze trendy w 2016
Ważnym wydarzeniem, które z pewnością ukształtuje branżę w najbliższych latach, było uruchomienie w kwietniu tego roku na platformie Facebook Messenger usługi umożliwiającej tworzenie botów, dzięki czemu użytkownicy mogli porozmawiać o pogodzie z kotem Poncho, a o wielkiej polityce i biznesie z takimi markami jak CNN i Wall Street Journal. Z kolei w sierpniu wystartował nowy komunikator Google Allo wraz z wirtualnym asystentem, który jednak jak do tej pory pozostaje sporym rozczarowaniem.
Niemniej mnogość inteligentnych rozwiązań bazujących na założeniach sztucznej inteligencji i rozpoznawania mowy może robić spore wrażenie. Co więcej, tacy personalni asystenci jak Apple Siri, Amazon Echo czy Google Now ewoluują w kierunku przewidywania potrzeb na produkty i usługi, a to już jest spore pole do popisu dla marketerów.
Poza tym mijający rok w technologii marketingowej i reklamowej upłynął pod znakiem dalszego rozwoju technik real-time marketingu, personalizacji, serwowania dynamicznego i dopasowanego contentu i używania kontekstowych podpowiedzi. Wszystko to są siły napędzające marketing oparty na danych.
Najtrudniejsze wyzwania w 2016
W 2016 poczuliśmy jak złożonym tworem stały się „strony internetowe”. Z jednej strony dostaliśmy lepsze narzędzia pozwalające efektywnie tworzyć zaawansowane aplikacje, z drugiej strony mnogość i szybki rozwój standardów/bibliotek/frameworków sprawiał kłopoty nie tylko programistom, ale również przekładał się na coraz większe wyzwania dla klientów. Co jest możliwe, ile to kosztuje, jak i na jakich urządzeniach działa? Odpowiedzi na te pytania zależą od wielu czynników, a komunikacja ograniczeń i możliwości jest sporym wyzwaniem.
Ocena obecnej kondycji branży
W 2016 roku minęło dokładnie 10 lat od uruchomienia Amazon Web Services i z ofertą ponad 70 różnych usług Amazon ma olbrzymi wpływ na kształtowanie się technologii marketingowych (MarTech) i technologii reklamowych (AdTech). Przez te 10 lat jak grzyby po deszczu zaczęły pojawiać się nowe usługi w modelu SaaS. Wiele z nich znalazło zastosowanie w marketingu i reklamie. Podczas tegorocznej konferencji MarTech w San Francisco zaprezentowano nową odsłonę grafiki przedstawiającej krajobraz technologii marketingowych (zobacz tutaj). Zidentyfikowano 3874 rozwiązań marketingowych w kategoriach takich jak reklama, content, social, sprzedaż, analityka i dane czy zarządzanie. Dla porównania podobne zestawienie w 2011 roku zawierało 150 pozycji, a jeszcze 2 lata temu około 1000 pozycji.
Dzięki temu branża ma mnóstwo gotowych usług, na których może opierać swój biznes i przy wykorzystaniu których może budować swoje rozwiązania znacznie szybciej i taniej. Ponadto małe i średnie firmy zyskały dostęp do wysokiej jakości usług w modelu SaaS. Jeszcze kilka lat temu nie mogłyby sobie na to pozwolić.
Jakie zmiany czekają nas w 2017 / Jakie wyzwania czekają nas w 2017
Uczenie inteligentnego bota jest trudnym i czasochłonnym zadaniem, szczególnie kłopotliwym w języku polskim z jego odmianami, skomplikowaną składnią, ale i semantyką. Pomimo tego z pewnością w przyszłym roku zaczną pojawiać się bardziej zaawansowane rozwiązania.
Rok 2017 oraz lata następne to bez wątpienia okres intensywnego poznawania i szukania zastosowania dla technologii sztucznej inteligencji, przetwarzania języka naturalnego i wyszukiwania semantycznego. Naturalnie pojawi się również wiele eksperymentów z interfejsami konwersacyjnymi rozumiejącymi ludzką mowę i wydawane im polecenia.
Z kolei dla użytkowników to będzie okres intensywnej nauki rozpoznawania i korzystania z botów, a także budowania zaufania do takich rozwiązań.
Jakich trendów możemy spodziewać się w 2017
2017 to rok integracji. Zaobserwujemy nasilenie trendów, o których wszyscy słyszymy od lat: sztuczna inteligencja, interfejsy głosowe, rozpoznawanie obrazu, big data, tani “hardware embedded” i usługi w modelu SaaS. To nic nowego, ale dopiero teraz każdy z tych elementów jest wystarczająco dojrzały, aby możliwe było tworzenie praktycznych i funkcjonalnych produktów ingerujących w/w elementy. Wsparcie procesu rezerwacji przez asystenta głosowego? Proaktywność w dostarczaniu informacji, kiedy są naprawdę potrzebne? To wszystko staje się możliwe nawet przy stosunkowo niewielkich budżetach.
W 2017 będziemy coraz więcej eksperymentować z wirtualną rzeczywistością. Technologia ma ogromne możliwości, daje poczucie obecności w innym miejscu. Z drugiej strony ma wiele ograniczeń: może powodować złe samopoczucie użytkownika i jest ograniczona przestrzenią naszego pokoju. Wyniki sprzedaży PlayStation VR napawają optymizmem, ale jeszcze długa droga przed nami zanim będziemy mogli odpowiedzieć na pytanie czy technologia stanie się powszechna. Nie zmienia to faktu, że już teraz można tworzyć ciekawe kampanie w oparciu o produkty VR – sprytne pomieszanie wirtualnej rzeczywistości i świata realnego (bez uciekania do AR) daje zapierające dech w piersiach efekty.
————————————————-
Tomasz Mularczyk
Założyciel studia deweloperskiego MythicOwl
Najważniejszy sukces 2016
Przełom w dostępie do Virtual Reality dla konsumentów, który nastąpił jako konsekwencja dynamicznego rozwoju tego rynku. Już teraz, według prognoz Digi Capital, rynek VR wart jest kilka miliardów dolarów, a w 2020 r. jego wartość może osiągnąć nawet 30 miliardów dolarów. W tym roku na rynku zadebiutowało wiele nowych urządzeń VR, między innymi HTC Vive, Playstation VR czy Google Daydream. Jak grzyby po deszczu wyrastały salony VR czy też firmy oferujące VR-ową rozrywkę.
W MythicOwl z kolei największym sukcesem było rozpoczęcie działań w zakresie VR education i praca nad rozwijającą grą muzyczną Seabed Prelude, którą pokazywaliśmy podczas Poznań Game Arena oraz VR Day w Warszawie.
Największa porażka 2016
Brak prawdziwie produkcyjnej wersji gogli Microsoft Hololens – a szkoda, bo mają one duży potencjał.
Najważniejsza zmiana w 2016
Powstanie liczącej się bazy urządzeń VR: mamy ponad 300 000 sztuk sprzętu HTC Vive i Oculus, miliony Samsungów Gear VR i duży potencjał sprzedażowy Playstation VR. A to dopiero początek: na rynku lawinowo pojawiają się nowe urządzenia, a prognozy są optymistyczne: według różnych szacunków w 2020 roku na rynku ma być między 20 a 25 milionów urządzeń VR. Dodatkowo nie można zapominać o cardboardach – już dziś nie trzeba inwestować setek złotych w profesjonalny sprzęt; za 10-20 zł, dzięki soczewkom i kawałkowi odpowiednio zaprojektowanej tektury, można zmienić praktycznie każdego smartfona w tanie urządzenie VR.
Najważniejsze wydarzenie w 2016
Premiera HTC Vive wraz z bezprzewodowymi kontrolerami SteamVR oraz stacjami bazowymi Lighthouse odpowiedzialnymi za stałe rejestrowanie pozycji gracza, dzięki czemu poruszanie się i manipulowanie w przestrzeni 3D jest bardzo płynne i dokładne. To Vive sprawił, że doświadczenie wirtualnej rzeczywistości stało się bardziej pogłębione niż w dotychczasowych systemach.
Najciekawsze trendy w 2016
Większość liczących się firm technologicznych postawiła na obecność w segmencie Virtual Reality bądź Augmented Reality. Budowę opartych o nie ekosystemów rozpoczęły m.in. Google, Microsoft, Facebook, Samsung, Sony, a wiele wskazuje na to, że firmy, które nie mają jeszcze takiego produktu na rynku (jak np. Apple), pracują nad nim w swoim zaciszu. W 2016 roku odbyły się pierwsze VR-owe konferencje i wydarzenia, które pokazały, jak gorący jest to trend i jak szerokie jest jego zastosowanie w wielu dziedzinach życia: nie tylko w rozrywce i grach, ale także w medycynie, architekturze, terapii. Z kolei Augmented Reality wykorzystana została w grze Pokemon Go, która w mijającym roku niezaprzeczalnie podbiła serca wielu użytkowników.
Najtrudniejsze wyzwania w 2016
Pomimo dynamicznego rozwoju VR, ilość urządzeń w rękach konsumentów wciąż jest niewielka – barierą jest przede wszystkim wysoka cena (799 dolarów za HTC Vive), a także złe samopoczucie związane z doświadczeniami podczas korzystania z urządzeń. Są to głównie symptomy przypominające chorobę lokomocyjną: zawroty głowy, nudności, potliwość czy zaburzenia równowagi – problem ten dotyczy często nie tylko dzieci i osób starszych, ale także ludzi w sile wieku.
Najciekawsza kampania/akcja 2016
Nie będę tu niestety oryginalny, ale moim zdaniem hitem 2016 był niezaprzeczalnie Pokemon Go i cały buzz wytworzony wokół gry – w szczytowym momencie grało w nią 45 milionów użytkowników. W przypadku Pokemon Go bardzo dobrze zadziałała „zadaniowość” – to, że musimy gdzieś wyjść, przemierzyć trasę, wykonać konkretną czynność no i fakt, że odwołuje się ona do znanych nam już bohaterów. To właśnie połączenie grywalizacji i dobrze znanych postaci było kluczem do sukcesu. Do tej pory nikt nie był w stanie złożyć różnorodnych elementów technologii AR w spójną, atrakcyjną dla odbiorców całość.
Ocena obecnej kondycji branży
Branża jest w fazie raczkującej – pionierami wśród twórców są raczej małe firmy i startupy. Duzi gracze raczej z rezerwą obserwują rynek, wyczekują i co najwyżej ograniczają się do eksperymentów na małą skalę. Myślę, że wszystko co najlepsze w rozwoju technologicznym jest wciąż przed nami!
Jakie zmiany czekają nas w 2017
Premiera Oculus Touch pozwoli powiększyć grono platform, w których prostsza będzie manipulacja w przestrzeni 3D, a jest to moim zdaniem kluczowe dla większości projektów VR. W 2016 taką platformę oferował praktycznie tylko HTC.
Jakie wyzwania czekają nas w 2017
Pierwszym wyzwaniem będzie przekonanie wydawców głównego nurtu, że warto zaangażować się w produkcje nastawione na VR i AR. Drugim będzie dalsze budowanie bazy urządzeń i ich rozwój, dzięki czemu ich ceny będą spadać, a dostępność będzie coraz większa. Dla nas w MythicOwl największym wyzwaniem będzie kontynuacja działań w ramach edukacyjnego VR-u i rozwijanie produkcji Seabed Prelude, a także nowych tytułów na Steama.
Jakich trendów możemy spodziewać się w 2017
Obstawiałbym, że w dalszym ciągu rynek będzie rósł bardzo szybko. Na pewno odnotujemy wzrost liczby firmy oferujących usługi technologiczne w segmentach takich jak marketing, rozrywka itp., które zaprezentują nowe zastosowania VR i AR. Z racji tego, że całej branży zależy póki co na jak najszerszym dotarciu z produktami, nie spodziewałbym się jeszcze bezpośrednich zapędów do zmonopolizowania rynku.
Na co należy zwrócić szczególną uwagę w 2017
Przełomem, na który liczę w 2017 r., może okazać się powstanie urządzenia łączącego jakość zanurzenia w VR, które charakteryzuje zbyt drogi jeszcze sprzęt z wyższej półki, z niskim kosztem. Playstation VR z kontrolerami Move jest dobrym przykładem na to, że da się stworzyć taki produkt, jednak sama technologia jego kontrolerów wymaga ulepszeń, aby móc konkurować w immersji z HTC Vive.
————————————————-
Piotr Anuszczyk
Account Manager, OSOM STUDIO
Najważniejszy sukces 2016
Nic tak nie cieszyło inwestorów jak widok setek ludzi biegających nocą po Central Parku w poszukiwaniu wirtualnego stworka. I co ważne dla akcjonariuszy, tym razem wielka popularność oznaczała też wielkie pieniądze. Akcje Nintendo poszybowały na giełdzie do niespotykanego poziomu. I nawet jeśli w kolejnych miesiącach nieco staniały to i tak w grudniu nadal były warte dwa razy więcej niż na początku 2016 roku.
Największa porażka 2016
Negatywnym zaskoczeniem okazały się smartwatche. Wbrew szumnym zapowiedziom nie podbiły rynku, a ich sprzedaż gwałtownie spada. Kluczowi gracze wstrzymali premiery swoich urządzeń, oprogramowanie Android Wear 2.0 nadal jest niedostępne, a popularna marka Pebble z dnia na dzień zakończyła obecność na rynku. Co ciekawe nie oznacza to wcale ogólnego spadku liczby inteligentnych urządzeń na naszych nadgarstkach. Nadal chętnie sięgamy po urządzenia z branży medycznej i fit. Od samego mierzenia czasu o wiele ważniejsze okazało się więc to czy spędzamy go aktywnie.
Najważniejsza zmiana w 2016
Chmura trafiła pod strzechy. Przez ostatnie lata branża IT zachwycała się możliwościami zdalnego przetwarzania danych. Jednak dopiero rok 2016 spopularyzował to narządzie wśród osób, które nie śledzą technologicznych nowinek. Wystarczy, że uważnie śledzą ulubione seriale. Netflix i rozwój HBO GO oraz platform należących do pozostałych telewizji przybliżyły użytkownikom usługi w chmurze o wiele skuteczniej niż choćby MS Office 365.
Najważniejsze wydarzenie w 2016
Brexit. Jakie znaczenie dla branży technologicznej ma potencjalne opuszczenie Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię? Wbrew pozorom ogromne, a najbardziej zaniepokojone sytuacją są… Indie. Dla Hindusów europejski rynek IT jest wart ponad 140 miliardów dolarów, a obsługuje go ponad 110 tys. pracowników (głównie w BPO). Londyn był dla Indii do tej pory główną furtką na unijny rynek i miejscem rejestracji większości firm, które teraz z niepokojem spoglądają w przyszłość.
Najciekawsze trendy w 2016
Ten rok należał do ekonomii dzielenia się w nowej odsłonie. Do tej pory podobne działania były kojarzone z bezkosztową wymianą książek czy „bankami czasu”. Kolejne firmy znalazły jednak sposoby na komercjalizację tej przestrzeni. Okazuje się, że dużo chętniej płacimy za usługi, gdy mamy wrażenie, że zysk trafia bezpośrednio do innej osoby. W wynajmujących mieszkania na Airbnb lub podrzucających nas na imprezę kierowcach Ubera nie widzimy przecież przedsiębiorców tylko sympatycznych kumpli z sąsiedztwa.
Najtrudniejsze wyzwania w 2016
Bycie z klientem wtedy, gdy szuka konkretnego rozwiązania. Wprowadzone przez Google pojęcie „Micro-Moments” ma silne uzasadnienie w statystykach. Konsumenci nie siedzą już spokojnie na sofach, wertując kolorowe magazyny i szukając inspiracji. Aktualnie stoją na ulicy i szukają w telefonach najbliższej kawiarni lub ustawiają telefon obok kuchenki, sprawdzając jak długo podgrzewać sos beszamelowy. Koniec czekania, szukania i zastanawiania się – jest tylko aktualna mikrochwila, a brak spełnienia oczekiwań oznacza natychmiastowe odejście konsumenta. Takie zachowania sprawiają, że UI i UX stają się absolutnymi priorytetami w tworzeniu dowolnego kanału komunikacji online.
Najciekawsza kampania/akcja 2016
Trudno nie docenić wzrostu popularności Ubera. Pod względem technologii nie jest to rewolucja ale bardzo sprawne działania promocyjne oraz atrakcyjność samej usługi zapewniły jej błyskawiczny wzrost zainteresowania widoczny choćby w Google Trends. Szczególnie zapamiętane zostaną przede wszystkim „akcje” taksówkarzy, których zachowania jednoznacznie kojarzą się z zachowaniami z poprzedniego wieku, gdy rzemieślnicy próbowali niszczyć maszyny parowe.
Ocena obecnej kondycji branży
Początek nowego roku to zazwyczaj ogromna dawka optymizmu. Podobnie jest i teraz, marketerzy ledwo zdążyli zapoznać się z możliwościami jakie daje big data, a już otrzymują do ręki kolejne fantastyczne narzędzia w postaci coraz sprawniejszej sztucznej inteligencji. Do tej pory branża uważała, że konsumenci chcą tego, na co zostanie wykreowane zapotrzebowanie. Dziś jesteśmy u progu stwierdzenia, że znamy realne potrzeby konsumenta lepiej niż on sam.
Jakie zmiany czekają nas w 2017
Ostatnie dekady to ogromny wysiłek tylko dla jednego z naszych zmysłów – wzroku. Po raz pierwszy słychać jednak głosy, że w nadchodzącym roku zamiast tylko patrzeć znów zaczniemy mówić. Stanie się tak dzięki coraz większej liczbie urządzeń pozwalających na obsługę głosem. Wydaje się, że sterowanie głosem zyska zdecydowanie większą popularność niż lansowane jeszcze niedawno wydawanie komend za pomocą gestów.
Jakie wyzwania czekają nas w 2017
Podłączanie do sieci wszystkiego co tylko się da to ogromne wyzwanie dla producentów sprzętu i dostawców technologii. O ile wizja czekającej w domu gorącej kąpieli, której przygotowanie zleciliśmy „inteligentnej” wannie, jest kusząca to sposób obsługi i zabezpieczenia stale rosnącej sieci staje się coraz bardziej skomplikowany.
Jakich trendów możemy spodziewać się w 2017
Moda na AR i VR przesłania wszelkie inne trendy. Malejąca cena urządzeń oferujących dostęp do tej technologii ma być gwarancją wzrostu jej popularności. Zamiast analizować jej zalety warto przypomnieć podstawowe ryzyka. Pomijając osoby z nadwrażliwym błędnikiem wciąż brakuje rzetelnych badań na temat wpływu AR/VR zwłaszcza na dzieci, które nawet bez gogli miewają kłopoty ze zdefiniowaniem otaczającej ich rzeczywistości. Jednak z drugiej strony te same objawy towarzyszyły przecież popularyzacji gier 3D.
Na co należy zwrócić szczególną uwagę w 2017
Jestem przekonany, że w nadchodzącym rynku choćby w formie testów pojawią się na naszych ulicach autonomiczne samochody. Czy będzie trzeba na nie uważać? Zapewne nie, ale i tak z pewnością przyciągną wzrok. Kierowcy będą się zastanawiali, czy już czas przesiąść się na tylną kanapę, szkoły jazdy będą pytane, czy znikną z rynku jak kiedyś wypożyczalnie kaset video, a prawnicy będą zacierali ręce na myśl o prowadzeniu sporów, kogo obarczyć odpowiedzialnością w przypadku kolizji z samochodem bez kierowcy.
————————————————-
Mateusz Sobieraj
CEO & Media Planning Director, adCookie
Najważniejszy sukces 2016
Największym sukcesem w 2016 roku jest zwrot w stronę nowoczesnych technologii. VR i AR w końcu wyszły z cienia i stały się pełnoprawnymi narzędziami w kampaniach marketingowych. Co więcej, często to wyłącznie pod ich kątem tworzone były przekazy. To, w połączeniu z wejściem na rynek VR wielkich graczy, spowodowało, że technologia szybko się rozprzestrzeniła i zyskała na popularności, tworząc z niej idealne pole do odpowiednio skoordynowanych działań marketingowych
Największa porażka 2016
Największa porażka marketingowa ostatniego roku? Myślę, że można tu wymienić działania związane z grą mobilną Pokemon GO. Oczywiście sam produkt okazał się hitem i przez pewien czas reklamował się sam. Jego popularność jednak dość szybko zaczęła spadać, a marketing związany z aplikacją okazał się na tyle nieudolny, że mimo kilkukrotnego podsycania zainteresowania produkcja wciąż traci udziały w rynku. Dziś cieszy się bardzo umiarkowaną popularnością, która jest tylko cieniem dawnej potęgi i związanego z nią potencjału. Być może nie jest to marketingowa porażka na całej linii, ale z pewnością to największa niewykorzystana szansa w 2016 roku.
Najważniejsza zmiana w 2016
Najważniejsza zmiana w 2016 na polskim rynku, co ważne – pozytywna, to coraz większy odsetek realizowanych kampanii zagranicznych przez polskie firmy. Dzięki rozwojowi narzędzi reklamowych AdWords, Facebook oraz RTB mamy możliwość konkurowania z agencjami z zagranicy i możemy skutecznie przeprowadzać kampanie na całym świecie
Najważniejsze wydarzenie w 2016
Największe wydarzenie to moim zdaniem konferencja I Love Marketing, a konkretnie jej dwie tegoroczne edycje. W pierwszej z nich miałem okazję występować i na wielki plus muszę zaliczyć nową formułę, rywalizację prelegentów, organizację i, po prostu, merytoryczny, wartościowy dla uczestników content, co nie zawsze jest tak oczywiste, jak mogłoby się wydawać. Na uwagę zasługują również pierwsze eventy VR-owe w Polsce, jakie odbyły się w 2016, z European VR Congress na czele.
Najciekawsze trendy 2016
Do najciekawszych trendów wykreowanych w 2016 z pewnością należy ewolucja automatycznych mechanizmów i narzędzi w obszarach takich jak Marketing Automation, cold mailing, CRM i wykorzystanie botów. Możemy tu wymienić także w końcu zyskujące na znaczeniu, jako pełnoprawne narzędzia, VR, AR oraz Video 360, które pozwalają na zaangażowanie odbiorcy w przekazywaną treść w zupełnie innym wymiarze niż dotychczas. Nie należy też zapominać o stale rosnącej popularności programmatic buying i RTB, które na pewno będą święciły jeszcze większe triumfy także w nadchodzącym roku.
Najtrudniejsze wyzwanie w 2016
Najtrudniejsze wyzwania? Moim zadaniem umiejętne wykorzystanie danych o użytkownikach i wybranie tych najbardziej wartościowych. Samych danych oraz ich dostawców jest coraz więcej, co cieszy, natomiast obecnie cenną umiejętnością jest wybór tych, których użycie przy danej kampanii przyniesie bardzo dobry rezultat i za które warto zapłacić. Drugą kwestią, jest zadbanie o obecność, we wszystkich punktach styku marki z klientem tzw. Touchpoints. Użytkownicy dokonują wyborów konsumenckich w coraz bardziej racjonalny sposób m.in. odwiedzając stronę, czytając opinie, porównując ceny i poznając markę, co sprawia, że musimy zadbać o każdy etap na ścieżce zakupowej, aby nie stracić użytkownika po drodze. Warto więc mocno przyjrzeć się, przeanalizować i zaplanować wszystkie te obszary w naszej strategii marketingowej. Kolejnym wyzwaniem, choć wydaje się to truizmem, jest jakość. Mam tutaj na myśli zarówno jakość tworzonego contentu graficznego, wideo, artykułów i treści przydatnych userom, jak i działań marketingowych, które powinny być zorientowane na rezultaty jakościowe, a nie, jak często bywa, ilościowe i jak najniższą stawkę CPM, CPC. Wpływ jakości na wyniki działań marketingowych i sprzedażowych dostrzegamy bardzo wyraźnie w obszarze Virtual Reality, gdzie jakość ma kluczowe znaczenie, aby zwiększyć zaangażowanie użytkownika, nie wytrącić go z immersji, a w najgorszym przypadku nie wywołać u niego skrajnego dyskomfortu i mdłości! Dlatego uważam, że w VR nie ma kompromisów, jakość musi być najwyższa, aby wykorzystać potencjał, jaki daje ta technologia.
Najciekawsza kampania/akcja 2016
Najciekawsze kampanie? Z pewnością IKEA ze swoimi „Spotkaniami Sąsiedzkimi”, które są bardzo oszczędne w formie, ale wywołują silne pozytywne emocje. Na przeciwnym biegunie znajduje się kampania „I can wait” (albo samochód, albo telefon), która w prosty sposób porusza temat używania komórek w czasie jazdy i również wywołuje bardzo silne emocje. Rosnąca popularność VR w reklamie powoduje, że powstaje coraz więcej ciekawych kampanii z wykorzystaniem tego medium. Spodobał mi się pomysł przeniesienia się do Irlandii za pomocą gogli VR w kampanii „Old Irish”. Z kolei wśród nowości wysoko oceniam też kampanię Allegro „Czego szukasz w święta?”.
Ocena obecnej kondycji branży
Uważam, że kondycja branży nie zmieniła się w znaczącym stopniu – marketing online cały czas dynamicznie rośnie. Zmieniają się oczywiście proporcje wykorzystania poszczególnych obszarów. Na znaczeniu od kilku lat zyskuje programmatic buying, video, oczywiście także content marketing i social media, choć one również się zmieniają, powstają nowe platformy i ścieżki komunikacji z userami. Kondycja branży nie jest więc zagrożona, a po prostu w naturalny sposób ewoluuje, dostosowując się do zmieniających się trendów, wymagań i sposobu konsumpcji mediów .
Jakie zmiany czekają nas w 2017
Zmiany w 2017 roku powinny mieć charakter ewolucyjny, a nie rewolucyjny. Na znaczeniu będzie zyskiwał marketing technologiczny, personalizacja przekazu i wykorzystanie danych. Na pewno intensywnie będzie rozwijał się rynek reklamowy oparty o VR i AR, który przestaje być postrzegany jako gadżet, a zyskuje uznanie jako forma przekazu, która bardzo dobrze angażuje odbiorcę.
Jakie wyzwania czekają nas w 2017
Do wyzwań, przed którymi stoi branża reklamowa można zaliczyć szersze wdrożenie nowoczesnych form przekazu i interakcji z konsumentem, takich jak VR czy AR. Pokazanie przede wszystkim, jakie możliwości dają i jakie problemy mogą rozwiązać te technologie. Rynek jest na takim etapie, że ciężko spodziewać się sprecyzowanych oczekiwań i briefów na tego rodzaju akcje. Nie warto więc czekać z założonymi rękami, a wykazać się inicjatywą! Uważam, że coraz ważniejsze jest także angażowanie działu marketingu czy agencji na wcześniejszym etapie rozwoju, czy nawet projektowania produktu, który od początku powinien być przemyślany, kierowany do wybranej grupy docelowej, z pomysłem i strategią jak do nich efektywnie dotrzeć. Odchodzi się więc trochę od standardowego modelu planowania mediów.
Jakich trendów możemy spodziewać się w 2017
Wśród przyszłorocznych trendów będzie królował VR marketing, którego możliwości dopiero odkrywamy. Możemy się spodziewać wielu kampanii wykraczających poza otaczającą nas „namacalną” rzeczywistość. Do tego należy dodać coraz bardziej podkreślający swoją wartość influencer marketing oraz już silną i rosnącą rolę wideo, jako doskonałej drogi do przekazywania treści oraz oczywiście przytaczane już wielokrotnie precyzyjne targetowanie przekazu na podstawie wartościowych danych o użytkownikach.
Na co należy zwrócić szczególną uwagę w 2017
W przyszłym roku należy zwrócić uwagę na zmianę sposobu konsumpcji treści: z roku na rok udział urządzeń mobilnych w rynku bije kolejne rekordy. Dobitnie widzimy to również na innych rynkach, na przykład realizując teraz działania w Indonezji, gdzie odsetek użytkowników mobilnych jest większy niż desktopowych. Przekaz reklamowy musi być więc idealnie pod ich kątem skrojony, by osiągać jak najlepsze efekty. Podobnie rzecz ma się z nowymi technologiami, czyli VR oraz AR – stopniowo, ale sukcesywnie zyskują na znaczeniu i zaznaczają swój udział w rynku. Nowa technologiczna rewolucja już się rozpoczęła i trzeba nieustannie trzymać rękę na pulsie, bo na nadrabianie zaległości może być już za późno!
————————————————-
Aleksander Sierżęga
CTO w Warappa, prodziekan Wydziału Inżynierskiego AFiB Vistula
Najważniejszy sukces 2016
Wprowadzenie Playstation VR na rynek o czasie, w odpowiedniej ilości (czyli, że dało się kupić nawet w Polsce) i w porównywalnej do pozostałych headsetów (vive, rift) jakości. Czyli jak z pozycji z początku roku „jesteśmy poza wyścigiem, ale się przyglądamy” awansować na (zobaczymy w styczniu) lidera.
Największa porażka 2016
Wybuchający Galaxy Note – czyli kiedy jeden z naszych głównych produktów ciągnie nas na dno, a my nie wiemy, co się dzieje.
Najważniejsza zmiana w 2016
Augmented reality wróciło do wyścigu i rychło w czas, bo inaczej wszystkie analizy mówiące, że 2/3 wartości rynku AR/VR ma generować augmented reality trzeba by wyrzucić do śmieci.
Najważniejsze wydarzenie w 2016
Wejście na rynek Pokemon GO – gry, która wypędziła geeków z domów i pokazała potencjał AR na mobile.
Najciekawsze trendy 2016
Nieustanne szukanie nowych zastosowań dla VR i AR. Skoro ustawiono ceny na poziomie niedostępnym dla Kowalskiego, to może wróćmy do koncepcji arcade centers ze stanowiskami VR zamiast automatów? Chętni deweloperzy proszeni o zgłoszenie się do Viveport Arcade.
Najtrudniejsze wyzwanie w 2016
Przebicie się z czymkolwiek na rynku growym, gdy nie posiada się budżetu marketingowego liczonego w milionach euro.
Najciekawsza kampania/akcja 2016
Pokemon GO – czyli jak przejść od technologii do socjologii tłumów w tydzień. DIY.
Ocena obecnej kondycji branży
Azja, Azja, Azja – przyszła, przyjdzie, budżetami poniesie, ale we własnym tempie. Na razie u nas tej zmiany raczej nie widać, ale punkt ciężkości i odniesienia się przesuwa.
Jakie zmiany czekają nas w 2017
Redefiniowanie wykorzystania gamifikacji w reklamie i edukacji przy okazji popularyzacji AR i VR.
Jakie wyzwania czekają nas w 2017
Rosnące nasycenie rynku grami. Ciekawe, kiedy w końcu koncepcja free to play załamie się pod własnym ciężarem. Budżety, a więc wydatki rosną, odbieranie klientów konkurencji jest droższe niż pozyskiwanie nowych, a przestać nie można, bo konkurencja…
Jakich trendów możemy spodziewać się w 2017
Dalszego rozwoju VR, aż do pełnej weryfikacji wcześniejszych prognoz.
Próby przedefiniowania modelu free to play.
Na co należy zwrócić szczególną uwagę w 2017
Rozwój nowych koncepcji Mixed Reality i produktów wprowadzających je do branż związanych z bezpieczeństwem i logistyką.