Niestety przykrą konsekwencją tego typu praktyki może być objęcie szczególnymi regulacjami, które wynikają z ustawy o kredycie konsumenckim. Niezastosowanie się lub niespełnienie ustawowych wymogów może wiązać się z nałożeniem kary, nawet do stu tysięcy złotych. Dobrze jest upewnić się, czy i jakie obowiązki musimy spełnić, aby nie spotkały nas przykre konsekwencje.
Pośrednik kredytowy – definicja
Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim reguluje działalność tzw. pośredników kredytowych. Zgodnie z art. 5 pkt 3 ustawy pośrednikiem kredytowym jest „przedsiębiorca w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, inny niż kredytodawca, który w zakresie swojej działalności gospodarczej lub zawodowej uzyskuje korzyści majątkowe, w szczególności wynagrodzenie od konsumenta, dokonując czynności faktycznych lub prawnych związanych z przygotowaniem, oferowaniem lub zawieraniem umowy o kredyt”.
Zobacz również
Sprecyzowanie kim w świetle prawa jest pośrednik kredytowy jest kluczowe. Określa bowiem zakres obowiązków i odpowiedzialności przedsiębiorcy współpracującego z instytucją kredytową.
Szerokie grono przedsiębiorców oferujących klientom płatność ratalną, dokonuje czynności faktycznych lub prawnych związanych z przygotowaniem, oferowaniem lub zawieraniem umowy o kredyt. Oferowanie (oprócz tradycyjnych form) płatności z wykorzystaniem kredytu zaciągniętego u konkretnego kredytodawcy, może być zakwalifikowane jako „oferowanie” kredytu – zatem polega pod definicję pośrednika kredytowego. Podobnie jest, jeśli przedsiębiorca występuje jako pełnomocnik kredytodawcy przy zawarciu umowy o kredyt. Jest to wówczas „czynność prawna związana z zawieraniem umowy o kredyt”.
Kolejną z przesłanek kwalifikujących danego przedsiębiorcę do uznania go za pośrednika kredytowego, jest uzyskiwanie korzyści majątkowych, na skutek dokonywania opisanych wyżej czynności. Konieczność wypełnienia obowiązków przewidzianych w Ustawie będzie zatem wymagane wyłącznie od podmiotów, które dokonują czynności faktycznych lub prawnych związanych z przygotowaniem, oferowaniem lub zawieraniem umowy o kredyt i uzyskują z tego tytułu korzyści majątkowe. Ustawodawca zaznaczył, że korzyścią taką będzie w szczególności wynagrodzenie od konsumenta.
#PolecajkiNM cz. 28: Kreatywność w biznesie, różne twarze polskiego gracza, historia firmy Atlas
W każdym przypadku, w którym przedsiębiorca pobiera wynagrodzenie pieniężne (bez znaczenia kto je wniesie – konsument, czy kredytodawca), będzie w rozumieniu ustawy uznany za pośrednika kredytowego. Podobnie jest, gdy ceny będą zawierały „ukryte” wynagrodzenie (prowizję) pośrednika z tytułu sprzedaży produktów lub usług, za które konsumenci płacą w systemie ratalnym.
Słuchaj podcastu NowyMarketing
Obowiązki pośrednika kredytowego
Z pośrednictwem kredytowym związany jest szereg obowiązków. Konieczne jest uzyskanie wpisu do rejestru pośredników kredytowych. Za jego brak może być nałożona grzywna w wysokości nawet do 100 tys. zł.
Ustawa przewiduje również wymogi informacyjne. Pośrednik kredytowy jest m.in. zobowiązany poinformować konsumenta w sposób jednoznaczny, zrozumiały i widoczny jaka jest stopa oprocentowania, rzeczywista roczna stopa kredytu oraz całkowita kwota kredytu i oprocentowania. Wymagane jest również podanie danych czy jest to stopa stała, zmienna czy też zastosowanie mają obydwie te stopy. Konsument musi być również poinformowany o tym, czy pośrednik kredytowy współpracuje z kredytodawcami.
Przed rozpoczęciem współpracy z kredytodawcą i udostępnieniem zakupów ratalnych w swoim sklepie, należy zdecydować, czy ta współpraca będzie odpłatna (np. w formie prowizji), czy też nie będą z niej wynikać żadne korzyści – wówczas w rozumieniu Ustawy przedsiębiorca nie będzie pośrednikiem kredytowym. Nie będzie więc wymagany od niego wpisu do rejestru pośredników kredytowych i nie zostaną na niego nałożone obowiązki zawarte w ustawie.
Podsumowanie
Sprzedaż na raty to powszechna praktyka, która ułatwia dokonywanie zakupów oraz podejmowanie decyzji zakupowych, a ponadto może przyciągać nowych klientów. Niestety nieznajomość prawa w tym zakresie może się odbić się na sukcesie każdego sklepu. Dokładne zapoznanie się z tematem może uchronić biznes przed znacznymi stratami finansowymi.
Autor:
Grzegorz Wanio
Ekspert w Ideo Konsulting, Partner Zarządzający w kancelarii EVERBERG.