Ludzie od zawsze lubili wysłuchać dobrej historii. Potrzeba ta nie zanikła na przestrzeni wieków, a rozwój technologiczny umożliwił opowiadanie na nowe sposoby. Jednym z nich jest podcasting, forma dźwiękowego bloga, który z niszowego zjawiska stał się ogólnoświatowym fenomenem.
Dobrze opowiedziana historia
Amerykański poeta romantyczny Henry Wadsworth Longfellow powiedział kiedyś, że ludzki głos to organy duszy. Głos jest złożonym i fascynującym fenomenem, co potwierdzają rozliczne badania – dla przykładu, eksperymenty dowodzą, że na jego podstawie jesteśmy w stanie lepiej rozpoznawać emocje innych niż bazując na mimice*.
Zobacz również
Na najbardziej podstawowym poziomie głos służy nam do komunikacji – informujemy się o źródle pożywienia, ostrzegamy przed niebezpieczeństwem, etc. Jednakże, na przestrzeni wieków rozwoju gatunkowego oraz cywilizacyjnego zaczął nam służyć do innych celów – zaczęliśmy go używać jako instrumentu do tworzenia muzyki, a wraz z językiem zaczął służyć do przekazywania abstrakcyjnych pojęć oraz opowieści.
Opowiadanie historii to jedna z najstarszych ludzkich aktywności – w kategoriach opowieści można traktować malowidła naskalne z jaskini Chauvet-Pont-d’Arc sprzed trzydziestu tysięcy lat, przedstawiające sceny polowań i rytuałów. Wraz z rozwojem społecznej sfery ludzkiego życia, również historie się rozwijały, przekształcając się w mity, legendy, eposy czy pieśni. Wynalezienie alfabetu pozwoliło je spisać, ale w wielu kulturach wyspecjalizowani, wędrowni opowiadacze dalej pozostają ważnymi członkami społeczności.
W opowieści uczestniczą opowiadający oraz słuchacze – spotkanie pozwala nam zaspokoić społeczne potrzeby. W trakcie nie tylko poznajemy innych, czy uczymy się czegoś, ale również relaksujemy się, co wywiera mierzalny wpływ na nasze ciała – badania pokazują, że opowiadanie historii wpływa na aktywność mózgu, wyzwalając oksytocynę, hormon dobrego samopoczucia*.
#NMPoleca: Jak piękny design zwiększa konwersję w e-commerce? Tips & Tricks od IdoSell
Czym jest podcast?
Słuchanie innych i ich historii od zawsze poprawiało nam humor – wystarczy pomyśleć o opowiadanych przez rodziców bajkach na dobranoc – więc nie powinno dziwić, że w początkach pandemii COVID-19 poprawialiśmy sobie humor historiami, co przełożyło się na wzrost zainteresowania podcastami. Badania przeprowadzone w początkach pandemii pokazują, że w pierwszych jej tygodniach odsłuchy podcastów na świecie wzrosły o 42%*!
Słuchaj podcastu NowyMarketing
Podcasty już przed pandemią były niezwykle popularnym medium – 75% Amerykanów było świadomych ich istnienia, a 55% populacji USA (155 milionów ludzi) przynajmniej raz słuchało jakiegoś podcastu w 2019 roku*. Już wtedy mieli z czego wybierać, ale na przestrzeni ostatnich miesięcy ilość podcastów wzrosła – w marcu 2021 roku na Apple Podcasts dostępnych było ich prawie dwa miliony*!
Czym są podcasty? Najprościej powiedzieć, że to epizodyczne, publikowane w internecie i dostępne do pobrania lub odsłuchu w dowolnym momencie pliki audio poruszające pewien określony temat – czasami określa się podcasty mianem audycji radiowej na żądanie. Słowo „podcast” pochodzi z połączenia słów iPod oraz broadcast (ang. transmisja). iPody oraz inne odtwarzacze muzyki, stosunkowo tanie oprogramowanie do obróbki dźwięku, fenomen blogowania oraz rosnący dostęp do Internetu umożliwiły powstanie podcastingu*.
Podcastowy boom
Jego początków należy szukać kilkanaście lat wcześniej, w pierwszych internetowych radiach oraz rozpowszechnianych za pomocą Internetu, głównie za pomocą RSS, plików audio. Pierwszym prawdziwym podcastem, tj. publikowanym w odcinkach i dystrybuowanym głównie za pomocą RSS, było „It Conversations” prowadzone przed Douga Kaye’a – program wystartował w 2003 roku i działał do 2012*.
Prawdziwe zainteresowanie podcastingiem zaczęło się w czerwcu 2005 roku, kiedy to Apple dodał do iTunes możliwość dodawania i pobierania podcastów. Miesiąc później George W. Bush, prezydent USA, zaczął dodawać cotygodniowe odezwy do narodu w formie plików audio dostępnych do pobrania ze strony internetowej Białego Domu. W lipcu 2005 przyznano pierwsze Podcast Awards, a w październiku Google pokazywał sto milionów wyników wyszukiwania hasła „podcast”.
To wtedy zaczęła się utrzymująca się do dziś popularność podcastów. Na przestrzeni lat ich forma ulegała przemianom – pojawiły się np. oparte na transmisji video vodcasty. Zaczęły również ukazywać się podcasty prowadzone na żywo, co coraz bardziej upodobniało je do audycji radiowych. Również ich tematyka uległa poszerzeniu – możliwości nowego medium szybko dostrzegli pisarze i scenarzyści, tworząc pierwsze podcastowe powieści i seriale.
Podcasting wielowymiarowy
Popularność oraz łatwa dostępność podcastów – współcześnie nie trzeba ich pobierać, dostępne są do odsłuchu w wielu serwisach streamingowych – sprawiają, że służą nie tylko rozrywce, ale również zdobywaniu wiedzy Używają ich szkoły i uniwersytety, a tworzenie podcastu na zadany temat pozwala uczniom lub studentom zapoznać się ze zbieraniem i opracowywaniem danych, jak również rozwija ich umiejętności interpersonalne.
Podcasting jest szeroko wykorzystywany w marketingu oraz komunikacji z klientami. Nie tylko pozwala w łatwo dostępny i przyswajalny sposób zaistnieć w świadomości odbiorców, ale również umożliwia prezentację marki nie tylko z produktowych perspektyw. Firmy szybko dostrzegły możliwości płynące z tworzenia podcastów, co przełożyło się na wzrost zainteresowania marką, ale również dostarczyło słuchaczom ciekawe i nieoczywiste historie.
Dla przykładu Microsoft prowadził „.future” podcast, w którym opowiadano nie tylko o nowinkach technologicznych, ale również o możliwych w przyszłości kierunkach rozwoju gier wideo, designu, etc. Z kolei amerykańska spóła Blue Apron prowadziła „Why We Eat What We Eat”, podcast o tematyce kulinarnej. Warto wskazać również „TED Talks Daily”, w którym poruszane jest szerokie spektrum tematów.
Na polskim rynku przykładem użycia podcastingu w komunikacji korporacyjnej i marketingu jest kanał „Natchnieni szkłem. Kanał marki Pilkington”, w którym prezentowane są informacje ze świata szkła. Omawiane jest ono z perspektywy produkcyjnej – planowane są m. in. materiały o sposobach jego produkcji czy różnych jego rodzajach, takich jak szkło samoczyszczące – ale na tym nie kończy się zakres tematyczny kanału. Pierwszy odcinek mówi o przygotowaniach do rozmowy kwalifikacyjnej, kolejne mają traktować o szklanych elementach w wystroju wnętrza czy o wpływie szkła na temperaturę domu.
Jak widać po ilości odsłuchów, kanałów oraz poruszanych tematów, podcasting przeżywa obecnie złotą erę, podobną do tej radiowej z przełomu lat trzydziestych i czterdziestych XX wieku. Podcasty nie tylko dostarczają rozrywki i wiedzy, ale również odpowiadają na jedną z najbardziej podstawowych ludzkich potrzeb – wysłuchania i uczestnictwa w dobrej opowieści.
*www.apa.org/pubs/journals/releases/amp-amp0000147.pdf
*www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2922522/
*blog.voxnest.com/coronavirus-impact-on-podcast-listening/
*www.podcastinsights.com/podcast-statistics/
*www.thepodcasthost.com/listening/podcast-industry-stats
*www.theguardian.com/media/2004/feb/12/broadcasting.digitalmedia
*web.archive.org/web/20130729204535id_/
*www.conversationsnetwork.org/history