SW Research: Polacy chętnie dzielą się ubraniami [BADANIE]

44% Polaków oddaje odzież rodzinie lub znajomym, korzysta z ubraniomatów dostępnych w pobliżu (38,7%) lub wystawia ubrania na sprzedaż na platformach internetowych (30,7%). ¼ badanych decyduje się na wsparcie zbiórek charytatywnych, podopiecznych fundacji czy też stowarzyszeń. Jednocześnie, niemal 1/3 Polaków nie wie, na czym w praktyce polega obowiązek selektywnego zbierania odpadów tekstylnych. Co trzecia osoba w ogóle nie wie, gdzie znajduje się PSZOK w gminie, choć właśnie tam tego rodzaju odpady powinny trafiać.

W Polsce aż 2,5 mln ton wszystkich odpadów stanowią odpady tekstylne. Połowa z nich nadaje się do odzysku, jednak zaledwie 6% rynku tekstylnego jest odpowiednio zagospodarowane, co oznacza, że szansę na ponowne wykorzystanie bezpowrotnie tracą setki tysięcy ton ubrań.

1 stycznia 2025 r. wszedł w życie obowiązek selektywnego zbierania odpadów typu: tekstylia, odzież, obuwie. Nowe zasady segregacji odpadów nie są powszechnie znane ze względu na brak kampanii informacyjnej czy edukacyjnej. Budzą także wątpliwości ze względu na niejednolite rozwiązania wdrożone w gminach. Frakcja tekstylna powinna trafiać do Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) lub innych miejsc wyznaczonych przez gminę, np. specjalnych kontenerów. Jednak z badania przeprowadzonego przez SW Research wynika, że 1/3 respondentów nie ma pojęcia, gdzie mieści się PSZOK. I choć niemal ¼ rozumie, że wprowadzenie nowej frakcji do segregacji wiąże się z samodzielnym wywożeniem odpadów tekstylnych do odpowiednich punktów w swojej gminie, to z takiej możliwości korzysta jedynie 15% osób.

Chętnie dzielimy się ubraniami

Dzielenie się nieużywanymi, ale wciąż dobrymi rzeczami, należy do dobrych praktyk, wspierających idee less waste. Dzięki temu mniej odpadów trafia na wysypisko, a przedmioty otrzymują drugie życie. Rozwiązanie to pozwala zostać jak najdłużej w obiegu rzeczom już wyprodukowanym. Polacy, myśląc o oddaniu, przekazaniu lub wymienieniu różnych dóbr, w pierwszej kolejności wymieniają ubrania (73,3%), następnie książki (41,2%) i zabawki (39,8%). W dalszej kolejności na liście drugiego obiegu pojawiają się buty (32%), meble (28,8%) oraz sprzęt AGD (22,8%).

Częściej się dzielimy tekstyliami, ale wciąż wyrzucamy je do śmieci i… palimy

Zanim pomyślimy o wyrzuceniu tekstyliów, chętnie korzystamy z możliwości oddania rodzinie lub znajomym (44%), ubraniomatów (38,7%) czy wystawienia na sprzedaż na platformach internetowych (30,7%). Co czwarty z nas decyduje się na wsparcie w ten sposób zbiórek charytatywnych (26,7%) albo podopiecznych fundacji czy stowarzyszeń (25,7%). Co dziesiąty (10,9%) przynosi niepotrzebne ubrania na zbiórki publiczne, np. w centrum handlowym, przy kościele lub w szkole. Polacy korzystają też z opcji przekazania tekstyliów w sklepach, które prowadzą takie zbiórki (6,1%). Ponadto na podobnym poziomie deklarują uczestnictwo w wymiankach sąsiedzkich lub pchlich targach (4,5%) oraz korzystanie z najnowszych rozwiązań – wysyłki ubrań kurierem lub paczkomatem (4,4%). Co niepokojące, niepotrzebne ubrania wyrzucane są wciąż do śmieci zmieszanych i są palone. Przyznaje się do tego odpowiednio – 13,7% i 2,5% osób.

Potrzebujemy wiedzy i świadomości ekologicznej

Fakt, że Polacy są wciąż za mało świadomi skutków nieodpowiedzialnego zarządzania odpadami, zarówno z perspektywy legislacyjnej, jak i ekologicznej, jest niepokojący. Dlatego tak bardzo potrzebne są działania informacyjne czy kampanie edukacyjne. Natomiast pocieszające jest to, że jesteśmy skłonni do nadania drugiego życia niepotrzebnych nam rzeczom. Dawanie okazji do postępowania we właściwy sposób może być metodą na walkę z niewiedzą.

– Edukacją konsumentów i inspirowaniem ich do zmiany nawyków na bardziej prośrodowiskowe zajmujemy się od kilku lat. Organizowaliśmy akcję „Śmiecioodpowiedzialni”, po raz drugi przeprowadzamy zbiórki tekstyliów pod hasłem DOBRE RZECZY w naszych 16 centrach handlowych w Polsce. W tym roku, dzięki współpracy z Fundacją Eco Textil, zawrócimy je do obiegu lub w ostateczności przerobione zostaną na czyściwo, lub paliwo alternatywne. Przy okazji wspieramy także cel charytatywny, przekazując fundusze na sprzęt rehabilitacyjny dla podopiecznych Fundacji Avalon – mówi Magdalena Gibney, Group Head of Sustainability z NEPI Rockcastle.

Ogólnopolska akcja „Dobre Rzeczy” prowadzona jest w 16 centrach NEPI Rockcastle w Polsce od marca do lipca 2025 roku. Centra, które biorą udział w akcji to: Alfa Centrum w Białymstoku (28-29.03), Focus Mall w Piotrkowie Trybunalskim (4-5.04), CH Platan w Zabrzu (10-11.04), Galeria Wołomin (12-13.04), Galeria Tomaszów (26-27.04), Solaris Center w Opolu (7-8.05), CH Karolinka w Opolu (9-10.05), Magnolia Park we Wrocławiu (16-17.05), Galeria Copernicus w Toruniu (23-24.05), CH Pogoria w Dąbrowie Górniczej (30-31.05), Bonarka w Krakowie (6-7.06), Silesia City Center w Katowicach (13-14.06), Focus Mall Zielona Góra (20-21.06), Forum Gdańsk (28-29.06), Aura Centrum Olsztyna (2-3.07) i Galeria Warmińska w Olsztynie (4-5.07).

Więcej informacji o akcji DOBRE RZECZY dostępne na stronie: https://dobre-rzeczy.com.

^*Badanie zostało zrealizowane w dniach 8-9.04.2025 przez agencję SW Research metodą wywiadów online na panelu internetowym SW Panel. W ramach badania przeprowadzono 801 wywiadów z reprezentatywną ze względu na łączny rozkład płci, wieku i wielkość miejscowości próbą Polek i Polaków powyżej 18 roku życia.

Grafiki: mat. pras.