Upoluj książkę Kursat Ozenc, Margaret Hagan „Kreatywne rytuały przydatne w pracy” [konkurs]

Uwaga: Do rozdania mamy 3 egzemplarze książki. Pytanie konkursowe pojawi się dzisiaj w naszym newsletterze. Bądźcie czujni!

O książce

Czerpiąc z bogactwa przykładów z różnych branż oraz własnych empirycznych badań, Kursat Ozenc i Margaret Hagan stworzyli innowacyjne narzędzie – kreatywne rytuały, które pozwalają udoskonalić lub zmienić kulturę organizacyjną. W przeciwieństwie do sformalizowanych, odgórnych wytycznych mających poprawić jakość pracy, udoskonalają sposób pracy poprzez inicjatywy oddolne. Te kreatywne praktyki nie tylko budują więzi między ludźmi, pomagają w rozwiązywaniu konfliktów, motywują do osiągania lepszych wyników, zwiększają zaangażowanie pracowników, ale także wspierają ich w czasie adaptacji do zmian.

W książce Kreatywne rytuały przydatne w pracy autorzy zebrali ponad pięćdziesiąt różnorodnych rytuałów, które dotyczą wielu zagadnień, począwszy od spraw biznesowych i zarządzania, na projektowaniu i rozwoju osobistym skończywszy. Prawidłowo wdrożone rytuały te pozwalają na wzmacnianie konkretnych zachowań czy zmianę złych nawyków. Mogą wspierać dobrą komunikację wewnątrz zespołu, rozbudzać kreatywność, ułatwiać godzenie się z porażką oraz budować kulturę innowacyjności. Znajdziemy tu także rytuały pomagające organizacjom wprowadzać zmiany i radzić sobie z trudnościami.

Na LinkedInie obserwuje nas ponad 100 tys. osób. Jesteś tam z nami?

Obserwuj

Co więcej, Ozenc i Hagan przedstawiają także podstawowe zasady, które stosowali podczas projektowania rytuałów. Szczegółowo opisują cały proces, dzięki czemu każdy z nas będzie mógł zaprojektować swój indywidualny rytuał na własne potrzeby czy potrzeby swojego zespołu.

Movember/Wąsopad: jak marki zachęcają do profilaktyki męskich nowotworów [PRZEGLĄD]

O autorach

Dr Kursat Ozenc jest starszym projektantem ds. doświadczeń użytkownika w SAP Labs Palo Alto. Uczy projektowania interakcji i usług w Instytucie Projektowania Uniwersytetu Stanforda (tzw. d.school). Prowadzi również warsztaty na temat rytuałów służących budowaniu relacji osobistych i grupowych, wdrażaniu zmian organizacyjnych oraz tworzeniu projektów obywatelskich.

Mamy newsletter, który rozwija marketing w Polsce. A Ty czytasz?

Rozwijaj się

Dr Margaret Hagan, doktor prawa, jest dyrektorem Laboratorium Projektowania Prawnego na Uniwersytecie Stanforda. Prowadzi zajęcia w d.school i jest przywódcą myślowym w branży prawnej. Przeciera szlaki w obszarze usług publicznych oferowanych przez instytucje prawne i rządowe, starając się wprowadzić do nich podejście bardziej zorientowane na człowieka.

Fragment książki

1 Rytuały służące lepszej pracy

Siła rytuałów

Rytuałami zainteresowaliśmy się w naszej pracy projektowej. Zauważyliśmy, że pomyślność pewnych naszych projektów wiązała się z wpasowaniem nowego produktu lub inicjatywy w ramy rytuału. Niezależnie od tego, czy należało wypromować stosowanie reżimów dietetycznych przy cukrzycy, pomóc obywatelom w prawnym kwestionowaniu mandatów czy też wesprzeć nowych menedżerów w efektywniejszym kierowaniu zespołami, ramy rytuału zawsze sprawiały, że nowy produkt stawał się atrakcyjniejszy i bardziej zajmujący.

Zaobserwowaliśmy, że gdy w procesie tworzenia wykorzystywaliśmy schemat rytuału – nawet jeśli nie nazywaliśmy tego po imieniu – rosły szanse na to, że ludzie będą chcieli korzystać z nowej rzeczy. Rytuał wytycza prostą ścieżkę, którą mamy kroczyć, a ponadto nadaje rzeczom znaczenie i wskazuje na nasze z nimi powiązanie – to przyciąga ludzi.

Rytuały mają moc jednoczenia ludzi, którzy dzięki nim widzą głębszy sens świata wokół siebie. Nasze eksperymenty z wykorzystaniem rytuałów w rozwoju osobistym i we wdrażaniu zmian organizacyjnych nauczyły nas, że przy stosunkowo małym nakładzie czasowym i finansowym rytuały mogą wnieść do miejsca pracy ożywienie, lekkość i poczucie wspólnoty.

Wielu naukowców zajmujących się antropologią, psychologią, neuronauką oraz zachowaniami organizacyjnymi prowadzi badania nad działaniem i siłą rytuałów. Pomagają nam poznać źródła rytuałów, ich ewolucję i historię. Opisują również ich sposób działania i starają się wytłumaczyć, dlaczego mają one tak duże znaczenie dla ludzi. Wyniki badań stanowią empiryczne potwierdzenie wielu praktycznych przykładów zawartych w tej książce.

Rytuały ustanawiają porządek i nadają znaczenie

U podstaw badań nad rytuałami leżą prace socjologa Émile’a Durkheima. W czasie badań nad religią odkrył on, że rytuały stanowią centralną oś, wokół której budowane są systemy wiary. Dzięki rytuałom wiara staje się dla ludzi czymś namacalnym i konkretnym.

Przyciąga ich oferowane przez rytuały funkcja i zachowania, którym nadano pewną formę. Owa forma daje człowiekowi poczucie kontroli i sensu.

Rytuały zapewniają ludziom bezpieczną przestrzeń do eksperymentów

Antropolog Clifford Geertz odkrył, że w czasie odprawiania rytuałów ludzie mogą przejść ze świata realnego do tego bardziej wyidealizowanego. Dzięki rytuałom mogą oderwać się od swoich codziennych ról i obowiązków i wyobrazić sobie inne zachowania i style życia. Zapewniają one bezpieczną i uporządkowaną przestrzeń, w której mogą budować lepsze życie.

Dzięki empirycznym badaniom nad rytuałami psychologowie odkryli, że ich siła wynika z połączenia sfery fizycznej, umysłowej i emocjonalnej przy jednoczesnym działaniu jako swoisty „regulator”.

Z naukowego przeglądu badań nad rytuałami wynika, że poddanie się rytuałowi pomaga ludziom osiągnąć zadowolenie i daje poczucie kontroli. Czynności wykonywane w ramach rytuału regulują emocje i pozwalają ludziom zachować spokój. Mają również dobroczynny wpływ na osiągane wyniki – dzięki nim ludzie są bardziej opanowani i skupieni. Ponadto rytuały zaspokajają ludzką potrzebę przynależności – dają poczucie społecznej wspólnoty.

Siła rytuałów: jak i dlaczego działają?

Jak się dowiedzieć, czy rytuał faktycznie działa, a jeśli tak, to w jaki sposób?

Naukowcy zajmujący się między innymi naukami społecznymi, biznesem, nauką behawioralną i psychologią rozpoczęli empiryczne badania nad siłą rytuałów. Badania przebiegają wielokierunkowo. Niektórzy badacze oceniają ludzkie doświadczenia oraz wyniki rytuałów za pomocą obiektywnych mierników. Inni skupiają się na subiektywnych odczuciach i wynikach, analizując to, jak ludzie sami oceniają efektywność rytuałów i jakie psychologiczne zmiany one przyniosły.

Coraz częściej stosuje się próby kontrolowane, by zmierzyć siłę oddziaływania rytuałów na różne aspekty ludzkich doświadczeń i działań. Badana grupa musi wykonać pewien rytuał, natomiast grupa kontrolna nie otrzymuje takiego polecenia. Następnie mierzone jest, czy i jak rytuał wpłynął na wyniki osiągane przez grupę. Pod uwagę brane są również mierniki psychologiczne i fizjologiczne.

Rytuały polepszają wyniki, niwelując niepokój

Badając rytuały stosowane przed występem publicznym (konkurs piosenkarski) Alison Wood Brooks ze współpracownikami odkryli, że mają one pozytywny wpływ na osiągane rezultaty dzięki temu, że zmniejszają tremę. Oto jaki wymyślili rytuał. Na kartce papieru należy narysować to, jak się czujemy. Następnie rysunek trzeba posypać solą. Na głos liczymy do pięciu. Potem zgniatamy kartkę i wyrzucamy ją do kosza.

Jak mierzyli skuteczność rytuału? Prosili uczestników o opisanie stanu emocjonalnego i badali puls. Zauważyli, że rytuały zmniejszają niepokój skuteczniej niż losowe zachowania oraz działania nierytualne. To badanie dowodzi, że wykonanie rytuału przed stresującym zadaniem wycisza ludzi i pozwala im osiągnąć lepsze wyniki.

Rytuały pomagają ludziom poradzić sobie z trudnymi zmianami życiowymi.

W badaniu przeprowadzonym na osobach, które straciły kogoś bliskiego, Francesca Gino i Michael Norton badali efekty rytuałów żałobnych. Odkryli, że rytuały redukują ból i żal, jak również zwiększają poczucie kontroli w obliczu straty i niepewności.

Badacze z Harvardu odkryli, że taki wymyślony rytuał może zredukować niepokój u ludzi, którzy otrzymali do wykonania stresujące zadanie, na przykład wzięcie udziału w niespodziewanym konkursie piosenkarskim.

Rytuały polepszają wyniki poprzez motywowanie ludzi i budowanie więzi między nimi

W celu wypróbowania efektywności rytuałów grupowych Norton wraz ze współpracownikami przeprowadzili pewien eksperyment.

Na uniwersyteckim kampusie zorganizowano grę w podchody, która polegała na zrobieniu sobie selfie w określonych miejscach kampusu. Jedna grupa przed wyruszeniem miała odprawić rytuał. Polegał on na klaskaniu i tupaniu. Druga grupa nie otrzymała takich instrukcji.

Zwycięzcą zostawała ta grupa, która wykonała więcej selfie. Na koniec eksperymentu podliczono zdjęcia. Grupa z rytuałem osiągnęła znacznie lepszy rezultat niż rywale. Jej członkowie wskazywali również na lepsze zgranie.

Rytuały zwiększają kreatywność

Ta sama grupa naukowców przeprowadziła kolejne badanie, by dowiedzieć się, które rytuały – indywidualne czy grupowe – mają większy wpływ na kreatywność. Uczestnikom badania przydzielono twórcze zadania, takie jak na przykład przeprowadzenie burzy mózgów, aby znaleźć zastosowanie dla określonego przedmiotu. Następnie poproszono ich o odprawienie takiego rytuału, który polegał na rzuceniu kostką i machaniu rękami w określony sposób. Niektórzy uczestnicy wykonywali ten rytuał samodzielnie, inni w grupach. Na podstawie wyników można stwierdzić, że rytuały grupowe są na tym polu efektywniejsze niż rytuały indywidualne.

Rytuały poprawiają jakość doświadczeń

Inny zespół badaczy pod przewodnictwem Kathleen Vohs postanowił sprawdzić, czy rytuał może poprawić doświadczenie związane z jedzeniem. Czy rytuał czyni owo doświadczenie bardziej wartościowym?

Poproszono grupę eksperymentalną, aby przed zjedzeniem czekolady przeprowadziła pewien rytuał. Oto jak brzmiało polecenie: „Bez odpakowywania tabliczki przełam ją na pół. Odpakuj połowę czekolady i zjedz ją. Następnie odpakuj drugą połowę i też zjedz”. Grupa kontrolna (bez rytuału) miała zjeść czekoladę po chwili relaksu. Wyniki wykazały, że dzięki rytuałowi czekolada była smaczniejsza, a doświadczenie zyskiwało na wartości. Ludzie po prostu bardziej delektowali się ową chwilą.

Etapy i częstotliwość rytuałów wpływają na odczuwaną efektywność

Inne badania udowadniają, że konkretne elementy rytuałów mają wpływ na to, jak ich efektywność jest odbierana przez ludzi. W Brazylii Cristine Legare i Andre Souza przeprowadzili interesujące badanie. Przyglądali się ludziom, którzy poddawali się zaklęciom, tak zwanym simpatia. To rytuały, które wykorzystuje się do walki z przewlekłymi problemami – mają na przykład pomóc rzucić palenie, wyleczyć astmę albo odgonić pecha.

Według badanych rytuały simpatia były bardziej efektywne, jeśli zawierały większą liczbę posunięć. Znaczenie miały też inne aspekty, na przykład powtarzanie procedur, czas, w którym wykonywane są poszczególne kroki, oraz wykorzystywane symbole. Badanie dowodzi, że czynności składające się na dany rytuał oraz to, jak często jest powtarzany, mają wpływ na doświadczenia ludzi.

Rytuały zwiększają poczucie kontroli

Poza sferą zawodową rytuały również mogą pomóc ludziom w dokonywaniu mądrych wyborów. Allen Ding Tian ze współpracownikami przyjrzeli się efektom oddziaływania rytuałów na zdrowe nawyki żywieniowe. Odkryli, że rytuał zwiększał u ludzi poczucie kontroli nad liczbą spożywanych kalorii i przyczyniał się do zdrowszych wyborów żywieniowych.

Badacze stworzyli rytuał, który stanowi instrukcję jedzenia tabliczki czekolady. Dzięki rytuałowi czekolada była smaczniejsza, a całe doświadczenie zyskiwało na wartości.