W tym roku festiwal odbędzie się w Toruniu po raz czternasty. Niestety w okrojonym i kryzysowym kształcie, ze względu na trwającą nadal pandemię, i wywołany przez nią kryzys ekonomiczny, który bardzo silnie uderzył w kulturę i sztukę. Mimo kryzysu nie poddajemy się i przygotowaliśmy sporą (choć skromniejszą niż w latach ubiegłych) porcję wizualnych refleksji, stworzonych przez artystów z całego świata, a dotyczących bardzo ważnego w obecnej chwili tematu: „Zawirusowanie nieprawdą. Jak odnaleźć drogę w nawale sprzeczności, chaosie i niepewności?” W ramach festiwalu, jak co roku, zobaczymy w przestrzeni miejskiej Torunia prace uzdolnionych debiutantów, jak i uznanych, międzynarodowych twórców. Otwarcie odbędzie się 3 września, natomiast już od 1 września będzie można oglądać dzieła prezentowane na citylightach i ekranie LED.
To szczególny dla nas festiwal, z wielu względów. Nadal trwa czas pandemii, czas trwogi, powiązanej z nadzieją, że w końcu kiedyś się to skończy. Kryzys szczególnie silenie uderzył w kulturę i sztukę niezależną, właśnie w takie przedsięwzięcia jak nasz festiwal. W tych trudnych czasach staramy się jednak nie poddawać i szukamy iskier nadziei. W zeszłym roku cały festiwal poświęcony był rozkręcającej się właśnie pandemii. W tym roku podjęliśmy inny, gorący temat, który bezpośrednio wynika z zeszłorocznego – temat nowej „epidemii”, czyli globalnego zawirusowania nieprawdą.
Zobacz również
Tegoroczna edycja to swoistego rodzaju gorący raport z placu boju, świeży przekaz i osobiste refleksje „przelane” na bilbord przez artystów z całego świata. To paleta różnorodnych spojrzeń na to, w jaki sposób radzimy sobie, czy też nie radzimy z nowym wyzwaniem, jakie stoi przed ludzkością – ze zjawiskiem zwątpienia w idę prawdy i powszechnej wiary w kłamstwo. Wiary w to, że każdy ma prawo do swojej osobistej prawdy i własnego zadania, a innym nic do tego. Wiary w to, że prawda to nie coś obiektywnego, tylko bardzo subiektywnego. Duża część globalnego społeczeństwa uwierzyła w stare powiedzenie „Każdy głupi ma swoją prawdę”, przy czym stwierdzenie to poddano drobnej korekcie, wymazując słowo „głupi”. A przecież potrzebujemy czegoś, co nas łączy, co wychodzi poza subiektywność, potrzebujemy języka uniwersalnego.
Jednym z najciekawszych wniosków, wypływających z naszej 14-letniej pracy przy tworzeniu festiwalu jest to, że język artystów jest językiem uniwersalnym tzn. artyści potrafią znaleźć wspólny język, mimo dzielących ich różnic narodowych, kulturowych czy indywidualnych. To dzięki temu, że artyści potrafią komunikować się ponad granicami i dzięki temu, że ponoszą wysiłek, by szukać uniwersalnych pól i obszarów, dzięki którym można się porozumieć, na nasz festiwal przez cały czas jego istnienia wpłynęło ponad 13 300 prac 7 400 artystów z 112 krajów świata. Można by zażartować, że na naszym festiwalu cały świat komunikuje się ze sobą, wizualnie dialoguje i usiłuje znaleźć odpowiedzi na ważne, współczesne problemy i tematy. Bardzo pilnie potrzebne jest nam wszystkim porozumienie w kontekście globalnym, co dobitnie pokazują ostatnie miesiące toczącej się pandemii. Bez globalnej komunikacji ponad granicami i dzielącymi nas różnicami, raczej nie poradzimy sobie z wieloma nadchodzącymi kryzysami i problemami (np. kryzysem klimatycznym). Potrzebujemy zmienić optykę, by zacząć dostrzegać to, co nas łączy, a nie to, co dzieli. Dlatego tak ważne jest dla nas wszystkich trzymanie się idei obiektywnej PRAWDY i jej wspieranie. Bez tej idei świat zamieni się w globalną wieżę Babel, czyli wszechobecny stan pomieszania języków, braku porozumienia, chaosu.
Artystyczne prace będą eksponowane w przestrzeni miejskiej Torunia na bilbordach, citylightach i ekranach LED. Model prezentacji prac w przestrzeni miejskiej sprawdza się szczególnie w czasie kryzysu związanego z epidemią, gdyż pozwala odbiorcom bezpiecznie uczestniczyć w kulturze, bez ryzyka narażenia swojego zdrowia. Wychodzimy z wartościowymi pracami w przestrzeń miejską, którą na jeden miesiąc zamieniamy w niepowtarzalną galerię sztuki, bezpłatną i dostępną 24h/7. Sprawia to, że prace zyskują bardzo szeroki odbiór i charakteryzują się ogromną docieralnością do odbiorców, nawet tych, który nie uczęszczają do tradycyjnych galerii sztuki i muzeów.
#PolecajkiNM cz. 32: czego szukaliśmy w Google’u, Kryzysometr 2024/25, rynek dóbr luksusowych w Polsce
Jednym z głównych elementów festiwalu jest corocznie organizowany, międzynarodowy konkurs na najlepszą pracę bilbordową. Do wystawy konkursowej wybierane są najciekawsze prace, nadesłane przez utalentowanych artystów z całego świata. Prace te są twórczą wypowiedzią artystyczną na temat festiwalowego hasła. Tematy corocznych edycji festiwalu wybierane są w taki sposób, by korespondowały z procesami i zjawiskami społecznymi kształtującymi współczesny, globalny świat. Wyrastają one z głębokiej refleksji o podłożu socjologicznym, psychologicznym, filozoficznym i są wyrazem troski o kształt rzeczywistości, w jakiej żyjemy. Ogromne zainteresowanie artystów z całego świata konkursem i festiwalem, wskazuje na wielki potencjał, jaki tkwi w idei imprezy oraz w przestrzeni publicznej – miejscu, które służy tu pogłębionej refleksji i komunikacji społecznej.
Słuchaj podcastu NowyMarketing
W tym roku artyści zostali zaproszeni do twórczej interpretacji hasła „Zawirusowanie nieprawdą. Jak odnaleźć drogę w nawale sprzeczności, chaosie i niepewności?”. Na tegoroczny konkurs wpłynęły 832 prace, nadesłane przez 462 artystów z 63 krajów świata. Otrzymaliśmy prace z Chin, Tajwanu, Kuby, Kazachstanu, Kambodży, USA, Indii i wielu innych! Wyjątkowo dużo prac otrzymaliśmy z Chin i Rosji. Pokazuje to, że twórcom z tych państw szczególnie bliskie jest tegoroczne hasło konkursowe.
Pojęcie prawdy, jak pokazała pandemia Covid-19, to fundamentalny problem współczesnego świata, z którym muszą się zmierzyć zarówno poszczególne jednostki, całe społeczeństwa, jak i zglobalizowany współczesny świat. Jeszcze do niedawna wydawało się, że ten problem w ogóle nie istnieje i bez pojęcia prawdy możemy doskonale się obyć. Jednak obecny ogólnoświatowy kryzys związany z pandemią uświadomił nam, że nie wystarczą nam własne subiektywne przekonania, opinie i uczucia. By funkcjonować w zdrowy sposób, jako jednostki i całe społeczeństwa, potrzeba nam czegoś więcej, czegoś co wydawało się, że wyszło już z mody i jest passé, czyli obiektywnej prawdy. Nasza gatunkowa nazwa to Homo sapiens, czyli człowiek myślący. Trzymanie się obiektywnych faktów i odwoływanie się do obiektywnej rzeczywistości pomaga nam funkcjonować w skomplikowanym, współczesnym świecie. Czy warto podejmować trud, by dotrzeć do prawdy? Czy jest to obecnie w ogóle możliwe? Jak odróżnić prawdę od fałszu? Kto jest autorytetem, któremu możemy zawierzyć, a kto samozwańczym, internetowym „expertem”? Czy każdy ma swoją prawdę, czy istnieje prawda obiektywna? Komu i w co wierzyć?
Jury w składzie: Adam Niklewicz / artysta / North Haven, Connecticut, USA, Mark Titchner / artysta / Londyn, Wielka Brytania, Małgorzata Augustyniak / historyk sztuki, wiceprezes zarządu AMS SA / Warszawa, Polska, Rafał Góralski / artysta, kurator, dyrektor Festiwalu Art Moves / Toruń wyróżniło 6 prac, które zostaną pokazane na bilbordach w ramach Festiwalu Art Moves 2021.
Są to prace następujących artystów:
- Fanghong Huang / Chiny
- Junjun Fan / Chiny
- Chia Hsiang Lee / Tajwan
- Mario Estevez / Meksyk
- Pola Piestrzeniewicz / Polska
- Lex Drewiński Polska / Niemcy
Jury za najbardziej interesującą pracę uznało projekt, którego autorem jest Fanghong Huang z Chin i właśnie do niego powędruje Główna Nagroda Konkursu w wysokości 3500 PLN.
Fanghong Huang / Chiny – zwycięzca konkursu
Zwycięska praca w sposób bardzo dosadny i szokujący uświadamia nam, co może się stać z nami i naszą cywilizacją, jeśli przestaniemy wierzyć w prawdę, a uwierzymy w kłamstwo. Praca nawiązuje do znanej wszystkim bajki o Pinokiu, który lubił kłamać, a gdy to robił jego nos bardzo się wydłużał. W pracy Fanghonga Huanga ten wydłużony nos wychodzi poza krawędź bilbordu i pojawia się z drugiej strony w postaci… lufy pistoletu, skierowanej w tył głowy. To lapidarne i dosadne przesłanie warto sobie w obecnych czasach wziąć do serca, i do… głowy, po to, by tej głowy nie stracić. 
Lex Drewiński / Polska / Niemcy – praca wyróżniona
Praca ta traktuje o tym, że każdy z nas może sobie oderwać po kawałku prawdy i spożytkować go według uznania. Niestety, okazuje się, że ten nasz mały kawałek prawdy, to tylko ułomna część całości, pojedyncza litera, która tylko zestawiona z pozostałymi literami – częściami prawdy, tworzy logiczną i sensowną całość. Jednym słowem, prawdy nie da się podzielić na części czy kawałki, mimo że współcześnie często nam się tak wydaje.
Chia Hsiang Lee / Tajwan – praca wyróżniona
Praca ta opowiada o tym, że każdy może mieć, a właściwie musi mieć, własną opinię i zdanie na każdy temat. Ale co z tych miliardów zdań i opinii wynika? Prawdziwa wieża Babel… a właściwie nie wieża, lecz mur, oddzielający wszystkich od wszystkich. Nieprzekraczalny mur z twardych cegieł opinii! Nikt z nikim się nie porozumiewa, wszyscy wygłaszają opinie, ale nikt nikogo nie słucha. W tym chaosie i wielogłosie każdy pozostaje sam ze swoją opinią, której kurczowo się trzyma.
Galeria Rusz / Polska
Galeria Rusz / Polska
Praca ta pokazuje jak ważne jest pielęgnowanie cech osobowości takich jak otwartość i ciekawość, bo to one pomagają nam pokonywać schematy i mury, oddzielające nas od innych i pomagają w lepszym rozumieniu siebie samych i innych. Prawda nas wyzwoli – z izolacji i samotności. Poszukiwanie prawdy, rozumienie jej, mierzenie się z nią, pozwalają nam wyjść poza siebie, pozwalają na rozwój i na nawiązanie prawdziwych relacji z innymi i światem.
Daniz Habibpour / Iran
Praca pokazuje jak dzielenie włosa na czworo i rozmywanie prawdy prowadzą do totalnego chaosu i paraliżu decyzyjnego, zarówno w życiu jednostkowym, jak i zbiorowym. Brak jasnych zasad powoduje, że tak jak w pracy irańskiego artysty, gdy sygnalizator uliczny zawiera bardzo dużo pośrednich kolorów, nie jesteśmy w stanie rozstrzygnąć, kiedy mamy jechać, a kiedy się zatrzymać. Zatrzymujemy się jak sparaliżowani, w pół drogi. Zatrzymujemy się w rozwoju.
Michał Łącki / Polska
Praca zwraca uwagę na powszechny we współczesnym społeczeństwie rys narcystyczny. Większość z nas chce ukazać się innym osobom w jak najlepszym świetle i często w tym ubarwianiu własnego wizerunku zaczyna się gubić i przestaje orientować, kim jest. Czy jesteśmy sobą, czy raczej własnym wyobrażeniem, które sami wykreowaliśmy, by pokazać się innym od najlepszej strony? Wierzymy więc w prawdę czy w kłamstwo na własny temat?
Nie tylko artyści zmierzyli się z festiwalowym hasłem – do tworzenia będą mogli włączyć się również nasi widzowie – w ramach Art Moves Workshop odbędą się warsztaty dla dzieci, młodzieży i dorosłych, dzięki którym odbiorcy będą mogli aktywnie włączyć się w festiwalowe działania.
W ramach tegorocznej edycji festiwalu pokażemy prace 32 artystów z 17 państw:
Pokaz na bilbordach, citylightach i ekranie LED:
- Fanghong Huang / Chiny
- Junjun Fan / Chiny
- Chia Hsiang Lee / Tajwan
- Mario Estevez / Meksyk
- Pola Piestrzeniewicz / Polska
- Lex Drewiński / Polska / Niemcy
- Wei Su / Kanada
- Michał Łącki / Polska
- Daniz Habibpour / Iran
- Peng Zuo Biao / Chiny
- Joanna Górska i Rafał Góralski (Galeria Rusz)
Pokaz specjalny na słupie ogłoszeniowym:
- Alexander Fomin / Rosja
- Anna Wei / USA
- Arnav Nigam / Indie
- Chia-Yu Hsu / Tajwan
- Erick Ginard / Kuba
- He Huang / Chiny
- Henrique Lizandro / Brazylia
- Jixin Wang / Chiny
- Justyna Markiewicz / Polska
- Liliane Wong / Hong Kong
- Łukasz Mesjasz / Polska
- Magdalena Dylak / Polska
- Marisa Passos / Portugalia
- Mateusz Domeradzki / Polska
- Michał Łącki / Polska
- Nur Ernehir / Turcja
- Raqee Najmuldeen / Irak
- Tomasz Talerzak / Polska
- Vaso Krčmar / Serbia
- Wenlong Zhang / Chiny
- Yukun Liu / Chiny
Otwarcie i program festiwalu
Oficjalne otwarcie festiwalu odbędzie się 3.09.2021 o godz. 12:00 na Pl. Rapackiego w Toruniu. Będzie mu towarzyszyła akcja artystyczna Galerii Rusz.
- 01.09–30.09: ekspozycja prac artystów na citylightach, umieszczonych na przystankach MZK (całe miasto).
- 01.09–30.09: ekspozycja prac artystów na ekranie LED (ul. Kraszewskiego / Matejki).
- 01.09–30.09: pokaz specjalny na słupie ogłoszeniowym (Pl. Rapackiego, przy Muzeum Uniwersyteckim; dzięki wsparciu międzynarodowej społeczności artystów, sympatyków festiwalu i Bike Cafe).
- 03.09–30.09: ekspozycja prac artystów na bilbordach (Pl. Rapackiego, ul. Wały gen. Sikorskiego / CSW, Szosa Chełmińska / Targowisko).
- 03.09 godz. 12:00: otwarcie festiwalu, akcja artystyczna Galerii Rusz (Pl. Rapackiego).
- 04.09 godz. 13:00: Art Moves Workshop / warsztaty dla dzieci, młodzieży i dorosłych (przy Bramie Klasztornej, ul. Św. Ducha 2a).
Honorowy patronat nad festiwalem objął Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotr Całbecki i Prezydent Miasta Torunia Michał Zaleski
Patroni medialni:
Galeria Rusz (Joanna Górska i Rafał Góralski) – Kuratorzy Festiwalu
Galeria Rusz to damsko-męski duet, znany najbardziej z tworzenia artystycznych bilbordów, których mają na swoim koncie ponad 600. Artyści tworzą również murale (od których zaczynali swoją drogę twórczą), plakaty, instalacje i akcje w przestrzeni miejskiej. Galeria Rusz to nie tylko artyści, ale też miejsce pokazywania prac, czyli dwa stałe bilbordy w Toruniu (koło CSW Znaki Czasu, na Wałach Gen Sikorskiego i koło targowiska miejskiego, przy Szosie Chełmińskiej) oraz trzy bilbordy w Warszawie (co miesiąc w innych lokalizacjach). Artyści tak mówią o swojej twórczości: „Tworzymy sztukę na zewnątrz, która poRUSZa od wewnątrz”. Na co dzień mieszkają i tworzą w Toruniu. Mówią po toruńsku ze swoimi zwierzętami i roślinami oraz nadużywają słowa „jo”.