#NMInsights: „Dezinformacja oczami Polaków”: jak odróżnić prawdę od fałszu [RAPORT]

>>> Więcej zestawień, topów i raportów znajdziesz w NM Insights.

W wirtualnym świecie, w którym każdy może stać się dla innych autorytetem, coraz trudniej jest odróżnić prawdę od fałszu. Dezinformacja jest jednym z poważniejszych problemów XXI wieku i potężnym narzędziem w wojnie informacyjnej. 

Wyniki przeprowadzonych badań pokazują, jak istotny wpływ dezinformacja wywiera na społeczeństwo, podważając zaufanie między ludźmi, zacierając granicę między faktem a fikcją oraz pogłębiając społeczne podziały. Zdrowie, energetyka, polityka i klimat – to obszary, w których dezinformacja w Polsce jest najbardziej rozpowszechniona. 

– Badanie wykazuje, że prawie połowa Polaków (46%) uznaje fake news i deepfake za równie groźne formy dezinformacji. To sygnał, że społeczeństwo zdaje sobie sprawę z różnych form manipulacji informacyjnej i jest to kwestia, która wymaga uwagi i działań zarówno ze strony władz, jak i społeczeństwa obywatelskiego. W perspektywie biznesowej, rosnące zagrożenie deepfake’u i manipulacji za pomocą sztucznej inteligencji może mieć szereg konsekwencji. Firmy, szczególnie te działające w obszarach związanych z szeroko pojętą komunikacją – mediami tradycyjnymi, społecznościowymi, informacjami czy nawet wśród tzw. branży kreatywnej – powinny przygotować się na to, że będą musiały radzić sobie z manipulacjami w sposób bardziej skuteczny – podkreśla Katarzyna Życińska, Prezeska ZFPR. 

Na LinkedInie obserwuje nas ponad 100 tys. osób. Jesteś tam z nami?

Obserwuj

Jaki jest poziom dezinformacji Polaków i popularność teorii spiskowych?

W Polsce utrzymuje się wysoki poziom dezinformacji – 91% Polaków zdecydowanie zgodziło się przynajmniej z jedną z fałszywych informacji badanych przez twórców raportu. Wśród analizowanych obszarów Polacy najczęściej średnio zgadzali się z teoriami dotyczącymi energetyki (43% odpowiedzi „zdecydowanie się zgadzam” i „raczej się zgadzam”) oraz zdrowia (35%). W mniejszym stopniu dezinformacja dotyczyła nowych technologii (29%), polityki (23%) oraz klimatu (22%).

Movember/Wąsopad: jak marki zachęcają do profilaktyki męskich nowotworów [PRZEGLĄD]

Dezinformacja w internecie

Zdaniem 82% badanych skala dezinformacji rozpowszechnianej w internecie wzrosła w ciągu minionej dekady. Zmiany w skali dezinformacji nie umiało ocenić jedynie 16% respondentów. Osoby starsze (86% vs młodsze 77%) oraz osoby z wyższym wykształceniem (86% vs ze średnim 78%, z podstawowym 72%) w większym stopniu dostrzegają wzrost dezinformacji w ciągu ostatnich 10 lat.

Mamy newsletter, który rozwija marketing w Polsce. A Ty czytasz?

Rozwijaj się

Jak walczyć z dezinformacją? 

Jak wynika z raportu, w roli najbardziej zaangażowanych w proces ograniczenia rozpowszechniania fałszywych informacji Polacy widzieliby administratorów stron, portali i aplikacji (53%) oraz właścicieli dużych platform internetowych, takich jak Google, Facebook, Apple, TikTok, Instagram, YouTube (50%). Ponad 40% Polaków powierzyłoby to zadanie również ekspertom w danej dziedzinie, dziennikarzom i pracownikom mediów, rządowi i podległym mu urzędom oraz Policji i prokuraturze. 

W opinii 39% badanych organizacje fact-checkingowe powinny podejmować skuteczne działania w celu ograniczania rozpowszechniania dezinformacji. Główne sposoby przeciwdziałania rozprzestrzenianiu fałszywych informacji, które spotkały się z największą aprobatą wśród badanych, to m. in.: 

• zablokowanie zarabiania na fałszywych informacjach, 
• wprowadzenie obowiązku sprostowania fałszywej informacji dla publikujących treści w internecie, w tym dla mediów, 
• usuwanie fałszywych informacji przez platformy internetowe typu Facebook, Google, Instagram, TikTok, YouTube, X (dawniej Twitter). 

Zminimalizowanie poziomu dezinformacji w społeczeństwie wymaga wspólnych wysiłków różnych podmiotów, włączając w to instytucje państwowe, biznes, media, organizacje społeczne, platformy internetowe oraz wszystkie osoby, którym zależy na prawdzie. 

W obliczu wyników zawartych w raporcie „Dezinformacja oczami Polaków”, Koalicja „Razem Przeciw Dezinformacji” apeluje o zwiększenie świadomości społecznej oraz potrzebę edukacji w zakresie rozpoznawania dezinformacji. Istotne jest podjęcie działań zarówno przez instytucje publiczne, jak i prywatne platformy internetowe, w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się fałszywych informacji, przy jednoczesnym zachowaniu wolności słowa. 

Raport można za darmo pobrać ze strony.

>>> Więcej zestawień, topów i raportów znajdziesz w NM Insights.

źródło: mat. prasowe, opracowanie: Agata Drynko

PS Nowe zasady przeciwdziałania dezinformacji. YouTube walczy z pseudomedycyną

YouTube stawia poważne kroki w kierunku walki z dezinformacją medyczną na platformie. Serwis wprowadzi nową politykę, dzięki której usunięte zostaną fałszywe treści, niezgodne z ogólnoświatowymi wytycznymi WHO (Światowej Organizacji Zdrowia).

PS2 TikTok walczy z dezinformacją. Pojawiły się nowe zasady dotyczące oznaczania treści generowanych przez AI

TikTok nie chce pozostać w tyle i jako kolejna z aplikacji decyduje się na wprowadzenie zasad związanych z oznaczaniem treści stworzonych przy wykorzystaniu sztucznej inteligencji. Niestosowanie się do nowych zasad może skutkować usunięciem materiałów z profilu.