EKObarometr Index: Jakie nastroje występują w polskim społeczeństwie w odniesieniu do ekologii [RAPORT]

EKObarometr Index: Jakie nastroje występują w polskim społeczeństwie w odniesieniu do ekologii [RAPORT]
Wskaźnik EKObarometr Index (EI) w 2023 roku w Polsce wyniósł 23 punkty, osiągając najwyższy poziom od 4 lat – podaje agencja badawcza SW Research, która regularnie monitoruje stan wrażliwości polskiego społeczeństwa na tematy ekologiczne.
O autorze
3 min czytania 2024-04-02

Jak działa EKObarometr Index? EKObarometr Index to wskaźnik, który mierzy poziom polaryzacji nastrojów w polskim społeczeństwie w odniesieniu do ekologii. Jego wartość oscyluje między -100 a 100, gdzie 0 oznacza ekologiczną obojętność, wartości dodatnie wskazują na przewagę ekologicznych entuzjastów, a ujemne – krytyków.

EKObarometr ma być on narzędziem dla instytucji i osób zainteresowanych ekologią, pozwalającym na lepsze zrozumienie nastrojów społecznych w kontekście ekologii, aby np. móc skuteczniej planować kampanie edukacyjne czy interwencyjne.

Aby wniknąć bardziej w detale, należy przyjrzeć się konstrukcji wskaźnika. U źródeł, opiera się on na deklaracjach reprezentatywnej próby dorosłych Polaków pochodzącej z cyklicznego projektu EKObarometr. Respondenci na 5-stopniowej skali oceniają swój stopień zgodności z 50 stwierdzeniami odnoszącymi się do ekologicznych działań i postaw.

Po zebraniu danych następuje pierwszy krok skalowania indeksu – analiza osobowości ekologicznych Polaków z wykorzystaniem wielowymiarowej analizy statystycznej. Jej celem jest identyfikacja struktury osobowości ekologicznych, z których dla wskaźnika kluczowe są dwie: Eko-Entuzjaści i Eko-Krytycy. Po wyróżnieniu tych grup, arytmetyka wskaźnika jest już niezwykle prosta i sprowadza się do wyliczenia różnicy między odsetkiem Entuzjastów i Krytyków:

LinkedIn logo
Na LinkedInie obserwuje nas ponad 100 tys. osób. Jesteś tam z nami?
Obserwuj

Walka dobra ze złem, czyli kim są Eko-Entuzjaści i Krytycy?

Eko-Entuzjaści to osoby deklarujące, że prawdziwie interesują się ekologią. Jest ona wpisana na bardzo wysokiej pozycji w ich hierarchii wartości. Ich entuzjazm przejawia się nie tylko przez codzienne czynności, jak np. segregacja odpadów, czy oszczędzanie światła. Ich zaangażowanie w tematykę ekologiczną dotyczy również szerszego zakresu – chętnie śledzą wiadomości i informacje o wydarzeniach czy zagrożeniach ekologicznych, a co istotne – często dzielą się tą wiedzą z rodziną i znajomymi. Ekologiczny optymizm tej grupy powoduje również, że są oni najmniej uwrażliwioną grupą na zjawisko greenwashingu.

Słuchaj podcastu NowyMarketing

Dla odmiany, Eko-Krytycy to osoby, które swój światopogląd zbudowały na bazie krytyki eko-marketingu, czyli wszelkiego rodzaju działań marketingowych nawiązującej w komunikacji do ekologii i próbując wykorzystać ją jako element podnoszący atrakcyjność produktów czy usług. Ich sceptycyzm do „zielonej komunikacji” rozszerzył się na ogólną niechęć do wszelkich aktywności pro-ekologicznych. Wątpią, aby obecny stan środowiska naturalnego stanowił realny problem – postrzegają go raczej jako temat sztucznie rozdmuchany przez media. Co ważne, nie sabotują oni ekologii w codziennych aktywnościach, jednak wykonują je, o ile wiąże się to z pragmatycznymi lub ekonomicznymi korzyściami lub wymagają tego odgórne regulacje.

NowyMarketing logo
Mamy newsletter, który rozwija marketing w Polsce. A Ty czytasz?
Rozwijaj się

EKObarometr Index 2023

Względem poprzedniego roku, EKObarometr Index odnotował wzrost aż o 22 punkty względem 2022 roku, kiedy to głosy EKO-Krytyków równoważyły poglądy EKO-Entuzjastów. Jednak, co to właściwie oznacza z punku widzenia świadomości polskiego społeczeństwa i jak prawidłowo odczytywać notowania wskaźnika?

Istotną własnością wskaźnika jest jego standaryzacja, która umożliwia porównywanie jego wartości nie tylko w różnych punktach czasowych, ale również dla różnych rozdzielczości – EKOBarometr Index może być wyliczony zarówno w skali całego kraju, jak i poszczególnych regionów, np. województw, a nawet gmin – wyjaśnia Piotr Zimolzak, wiceprezes agencji SW Research i szef projektu EKObarometr.

Czy EKObarometr Index ma sens? 

Dzięki uprzejmości firmy Algolytics porównano wartości EKObarometr Index w poszczególnych województwach z oficjalnymi statystykami w tych samych jednostkach terytorialnych. Okazało się, że dla wielu makro wskaźników ekologicznych zaobserwowano korelacje z wartościami EI. Jednym z bardziej wyrazistych przykładów jest współzależność z często raportowaną w mediach średnioroczną emisją pyłów PM 2,5.

Szybkie spojrzenie na analizę regionalną pozwala dostrzec różnice między zachodnią a wschodnią częścią naszego kraju, co widać na przykładzie obu wskaźników. W województwach, gdzie różnice między Eko-Krytykami a Entuzjastami zacierają się (wielkopolskie, dolnośląskie, łódzkie, zachodniopomorskie), emisje pyłów są relatywnie wyższe niż w innych częściach kraju. I odwrotnie, regiony o najbardziej „zielonych nastrojach” (lubuskie, świętokrzyskie) mogą pochwalić się niskimi średnimi emisjami pyłów.

– Wierzymy, że stworzony przez nas wskaźnik stanie się użytecznym narzędziem zarówno dla wszystkich zainteresowanych tematem ekologii w Polsce, jak również będzie mógł być wykorzystywany przez decydentów na różnych szczeblach samorządu terytorialnego, jako wiarygodne narzędzie diagnostyczne do analizy aktualnego stanu społecznych nastrojów wokół środowiska naturalnego – komentuje Piotr Zimolzak z SW Research.

Metodologia

Wartości wskaźnika pochodzą z cyklicznego badania EKObarometr realizowanego od 2020 r. przez agencję SW Research. W najnowszej, piątej edycji przeprowadzonej w maju 2023 r. została przebadana reprezentatywna próba 1500 Polaków w wieku 16-75 lat. Publikacja wyników z 6. fali badania planowa na jest na połowę czerwca 2024.

opracowanie: Agata Drynko, źródło: mat. prasowe

PS Znane twarze w roli rzek w najnowszej kampanii „Godzina dla Ziemi WWF”

Fundacja WWF Polska rozpoczyna kampanię dla akcji Godzina dla Ziemi WWF. W 2024 roku fundacja kładzie nacisk na problemy, z którymi borykają się polskie rzeki. 5 znanych osób wciela się w role płaczących rzek i zachęca do podpisania petycji. W projekcie wystąpili: Majka Jeżowska, Iga „Ofelia” Krefft, Ula Dębska, Michał „Rozkoszny” Korkosz i Michał Piróg.

PS2 Klaaar zrywa z… plastikiem. Walentynkowa kampania dająca do myślenia

Dzień Zakochanych to uniwersalne święto obchodzone w różny sposób, w wielu regionach świata. Celebrują je nie tylko pary, ale też… marki. Okazuje się, że w Walentynki można też jednak zerwać – tak właśnie zrobiła belgijska marka Klaaar. Zastanawiacie się z kim zerwała?