#NMInsight Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy: Halloween a marnowanie żywności [BADANIE]

#NMInsight Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy: Halloween a marnowanie żywności [BADANIE]
Moda na dekoracyjne dynie związana z Halloween może wydawać się nieszkodliwą zabawą. Tymczasem według danych Instytut Ochrony Środowiska zakupione wyłącznie w celach ozdobnych dynie często trafiają na składowiska, generując emisję metanu i poważne straty żywnościowe.
O autorze
2 min czytania 2025-10-29

Moda na Halloween i rzeźbione dynie w ostatnich latach przerodziła się w szerszy trend – dekorowanie wnętrz oraz wejść do domów dyniami i innymi jesiennymi akcentami staje się stałym elementem aranżacji.

W Wielkiej Brytanii niemal co piąty dorosły planuje lub już zakupił dekoracje sezonowe, przy czym w grupie 25–34 lata odsetek sięga 32 %. Taka forma dekoracji niesie jednak ze sobą także wymiar środowiskowy i ekonomiczny – dane wskazują, że problem marnowania dyni, podobnie jak wielu innych warzyw, stale rośnie.

Polska produkcja dyni wobec halloweenowego problemu

W latach 2014–2022 areał upraw dyni w Polsce zwiększył się z 1,1 tys. ha do około 8,9 tys. ha, a plony osiągnęły blisko 400 tys. ton. W 2023 roku produkcja spadła do około 358 tys. ton, natomiast w 2024 r. Polska jeszcze pozostawała liderem w UE, osiągając ponad 380 tys. ton – przed Francją, Hiszpanią i Niemcami. Tymczasem dynie kupowane z myślą o dekoracjach często nie są potem spożywane – miąższ, pestki i inne części kończą jako odpady.

– Każda niewykorzystana dynia to nie tylko zmarnowany produkt spożywczy, lecz także zmarnowana woda, energia i praca włożona w jej wyprodukowanie – podkreśla dr inż. Sylwia Łaba z IOŚ‑PIB.

LinkedIn logo
Na LinkedInie obserwuje nas ponad 100 tys. osób. Jesteś tam z nami?
Obserwuj

W warunkach polskich do wyprodukowania 1 kg dyni potrzeba między 150 a 250 l wody – zależnie od pogody, gleby, klimatu i metod uprawy.

Odpady i drugie życie dyni

Na składowiskach odpady dyniowe ulegają rozkładowi beztlenowemu, w wyniku którego powstaje metan – gaz cieplarniany o znacznie wyższym potencjale cieplarnianym niż CO₂. Z drugiej strony, dynie mogą otrzymać „drugie życie” – zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami:

Słuchaj podcastu NowyMarketing

  • najpierw jako pasza dla zwierząt (jeśli tylko uszkodzenia są mechaniczne),
  • jeśli pojawiają się oznaki psucia – w procesie fermentacji beztlenowej i przerobione na biogaz.

W 2024 r. brytyjskie i europejskie miasta uruchomiły pilotażowe programy odbioru odpadów dyniowych w ramach selektywnej zbiórki bioodpadów.

NowyMarketing logo
Mamy newsletter, który rozwija marketing w Polsce. A Ty czytasz?
Rozwijaj się

Przykładowo, według organizacji Hubbub w 2024 r. w Wielkiej Brytanii podczas kampanii proekologicznej zebrano i przerobiono na biogaz około 100 000 wyrzuconych dyń – energia ta wystarczyłaby do zasilenia 10 000 domów przez jedną dobę.

Jak nie marnować dyni?

Każdy z nas może przyczynić się do ograniczenia marnowania żywności – wystarczy zmienić podejście zakupowe i użytkowe. Warto:

  • wybierać odmiany jadalne lub oleiste dyni, z których można przygotować zupy, ciasta, chleby, curry;
  • wykorzystywać pestki dyni – mają właściwości zdrowotne, pomagają regulować poziom cukru i cholesterolu, zawierają cynk wspierający odporność;
  • zwracać uwagę na to, czy dynia została kupiona wyłącznie jako dekoracja – jeżeli tak, warto zaplanować jej dalsze wykorzystanie.
    Z perspektywy biznesowej i samorządowej – inspiracją mogą być programy selektywnej zbiórki bioodpadów lub wykorzystania nadwyżek dyni w nowych niszowych produktach (np. piwo z miąższu dyni) – tak jak robi to brytyjska firma Toast Ale.

Podsumowanie

Dekoracyjne wykorzystanie dyni w okresie jesiennym i Halloween przekształca się z zabawy w wyzwanie środowiskowe i ekonomiczne. Kupowanie dyni „na ozdobę”, a nie na konsumpcję, sprzyja marnowaniu wartościowego warzywa. Jak pokazują dane IOŚ‑PIB, zmiana nawyków – zarówno konsumenckich, jak i systemowych – może sprawić, że dynia przestanie być problemem, a stanie się częścią zrównoważonej gospodarki żywnościowej.

Zdjęcie główne: Depositphotos

PS Niemarnowanie żywności według Lidla – sieć podpowiada co zrobić z dynią