Disney utracił prawa autorskie do najpopularniejszej myszy na świecie. Czy to koniec pewnej epoki? 

Pamiętacie animowany film „Steamboat Willie” („Parowiec Willie”) z pierwszą wersją najbardziej popularnej myszy na świecie? Jeżeli nie, to możecie przypomnieć go sobie poniżej 🙂

Wspaniale wrócić czasem do dzieciństwa, prawda? Problem leży jednak w tym, że Myszka Miki, będąca dla wielu pokoleń symbolem pięknych i beztroskich dziecięcych lat, właśnie przestała być własnością Disneya. 

Co dalej z Myszką Miki? 

Przez niemal sto lat, a dokładnie – 95 – Myszka Miki stanowiła znak rozpoznawczy Disneya, i w tym czasie wyrosła na jedną z najbardziej ikonicznych postaci światowej popkultury. Przez lata wygląd najsłynniejszej myszy na świecie ulegał licznym przemianom, ale jej pierwotna wersja – ta z 1928 roku – 1 stycznia weszła w poczet dzieł dostępnych w domenie publicznej. Co to oznacza? Od dzisiaj każdy w dowolny sposób może skorzystać z wizerunku postaci – i nie potrzebuje już do tego zgody wielkiej korporacji. 

Oświadczenie Disneya dla telewizji CNN 

W związku z całą sytuacją Disney wydał oświadczenie, cytowane przez telewizję CNN.

Na LinkedInie obserwuje nas ponad 100 tys. osób. Jesteś tam z nami?

Obserwuj

– Wygaśnięcie praw autorskich do „Steamboat Willie” nie będzie miało wpływu na nowsze wersje Mickeya, który nadal będzie odgrywać wiodącą rolę jako światowy ambasador Walt Disney Company w opowiadanych przez nas historiach, organizowanych atrakcjach i produkowanych gadżetach – czytamy w oświadczeniu. 

Movember/Wąsopad: jak marki zachęcają do profilaktyki męskich nowotworów [PRZEGLĄD]

Co mówi prawo?

Utrata wyłącznych praw do postaci Myszki Miki przez Disneya to efekt amerykańskiego prawa, które wcześniej, w 2022 roku, dosięgnęło również postaci uroczego misia – Kubusia Puchatka. Efektem było, niestety, powstanie krwawego horroru z Kubusiem i Prosiaczkiem w roli głównej. 

Czy taki sam los czeka Myszkę Miki? Okazuje się, że (na szczęście!) niekoniecznie. Prawne zawiłości tłumaczył specjalista od prawa autorskiego – Daniel Mayed.

Mamy newsletter, który rozwija marketing w Polsce. A Ty czytasz?

Rozwijaj się

– Będzie można użyć postaci Myszki Miki w formie, w jakiej powstała pierwotnie, do stworzenia własnych opowieści o tej postaci. Jeżeli zrobisz to jednak w formie, która jednoznacznie będzie kojarzyć się ludziom z Disneyem – a jest to bardzo prawdopodobne, biorąc pod uwagę fakt, że firma korzystała z niej tak długo – to w teorii disneyowskie studio będzie mogło pozwać cię za naruszenie swoich praw autorskich – wyjaśnia Mayed.

Na pozew trzeba będzie uważać 

Profesor Harvard Law School – Rebecca Tushnet – powiedziała telewizji CNN, że chociaż domena publiczna umożliwia każdemu ponowne przedstawienie pierwotnej wersji Myszki Miki w dowolny sposób, to zabronione pozostaje kopiowanie elementów z nowocześniejszej wersji postaci. Wszystko dlatego, że Disney nadal posiada do niej prawa autorskie, strzeżone znakiem towarowym. 

Tushnet zauważa, że Disney będzie gotowy pozwać każdego, kto spróbuje zarabiać na współczesnej wersji bajkowej postaci.

Z kolei rzecznik Disneya zapowiedział, że „firma w dalszym ciągu będzie chronić swoich praw w przypadku nowszych wersji Myszki Miki i innych dzieł, które pozostają objęte prawami autorskimi, a także będzie pracować nad zabezpieczeniem konsumentów przed dezorientacją spowodowaną nieuprawnionym użyciem Myszki Miki i innych kultowych postaci”.

Gdzie zobaczymy najstarszą rekonstrukcję Mikiego? 

Rebecca Tushnet przewiduje, że jednym z pierwszych miejsc, w których będzie można zobaczyć rekonstrukcję najstarszej wersji Mikiego, będzie Etsy, czyli amerykańska firma zajmująca się handlem w sieci i skupiająca swoją uwagę na ręcznie wykonywanych przedmiotach, artykułach vintage oraz rzemieślniczych. Pułapką jest jednak to, że nawet najmniejszy nieprzemyślany ruch może narazić małych sprzedawców i artystów na gniew ze strony The Walt Disney Company. 

Studio Disneya jeszcze przez kilka lat będzie w posiadaniu praw do nowocześniejszych wersji wizerunków Myszki Miki, ale firmowi prawnicy, odpowiedzialni za prawa autorskie, będą mieli pełne ręce roboty. Już teraz przewiduje się, że Disney nie da za wygraną i prawdopodobnie wykorzysta każdy legalny sposób do podważenia praw przyszłych twórców korzystających z wizerunku ich kultowej postaci. 

PS Disney świętuje swoją 100. rocznicę powstania

The Walt Disney Company 16 października 2023 roku świętuje swoją 100. rocznicę, której obchody będą trwać przez cały rok. Fanów i twórców, którzy dzielili radość i magię Disneya w ciągu ostatnich 100 lat Disney uhonorował specjalnym spotem, który zadebiutował podczas Super Bowl LVII.

PS2 Myjnia samochodowa w klimacie „Star Wars” pozwana przez Disney

Star Wash, czyli myjnia samochodowa zainspirowana motywem z „Gwiezdnych Wojen”, została pozwana przez Lucasfilm. Firmę oskarżono o plagiat.