Feminatywy ważną kwestią w dyskusjach o ewolucji języka polskiego
Agencja badawcza Difference, na zlecenie Banku BNP Paribas, przeprowadziła badanie wśród reprezentatywnych grup dzieci i dorosłych, które pokazało, jak stosowanie męskich lub neutralnych rodzajowo nazw zawodów zmienia postrzeganie przedstawicieli tych profesji wśród dzieci oraz w jaki sposób wpływa na percepcję osobowości wśród dorosłych.
Kluczowym etapem było, pionierskie w tym temacie, badanie dzieci. Objęło ono 248 uczniów, którzy mieli za zadanie spontanicznie narysować przedstawicieli dwóch profesji określonych w wersji męskiej i neutralnej (np. naukowiec vs. osoba prowadząca eksperymenty naukowe). Kolejnym etapem badania była dyskusja z dziećmi na temat narysowanych postaci – ich cech i zachowań. Dodatkowo przeprowadzono badanie online (CAWI) na grupie 400 dorosłych, w którym sprawdzono, czy tak samo reagujemy i oceniamy profesjonalizm osoby, której zawód określono męskim, żeńskim lub nijakim rzeczownikiem. Pozwoliło to sprawdzić ukryte skojarzenia, bariery i stereotypy przypisywane kobietom i mężczyznom wykonującym różne zawody.
Zobacz również
– Język ma wielką moc. Wpływa na postrzeganie wielu aspektów życia, w tym zawodów, które często kojarzone są jedynie z mężczyznami. Feminatywy w języku polskim nadal potrafią jednak budzić wiele wątpliwości. Nasz krąg kulturowy musi podjąć poważną dyskusję o rolach, czym jest męskość, a czym kobiecość. Mam wrażenie, że teraz trwają poszukiwania właściwej definicji. W kwestii równouprawnienia nadal mamy wiele do zrobienia na wielu płaszczyznach – komentuje badanie Mariusz Łukasiewicz, prezes BNP Paribas Faktoring.
Jak Polacy postrzegają feminatywy?
Zgodnie z badaniem, 58% dorosłych Polaków uważa, że język powinien nadążać za zmianami na świecie, a niemal 40% przejawia przynajmniej umiarkowany entuzjazm wobec feminatywów. 80% wizerunków naukowców narysowanych przez dzieci przedstawiało natomiast mężczyznę. Kobiety pojawiały się na rysunkach dwukrotnie częściej, gdy używano nazwy zawodu neutralnej płciowo.
Światowy Dzień Książki 2025. Marketerzy polecają swoje ulubione lektury
Jak pokazało badanie z udziałem dzieci, język w dużym stopniu buduje również percepcję dorosłych. Częstsze mówienie o pilotkach, prezeskach czy naukowczyniach sprawia, że poszczególne zawody nie są tak jednoznacznie i automatycznie przypisywane mężczyznom. Już nawet neutralne płciowo określenia zawodów zwiększają otwartość postrzegania ich jako zarówno kobiecych, jak i męskich.
Słuchaj podcastu NowyMarketing
– W całej grupie aktywnie wspieramy feminatywy, czyli żeńskie formy gramatyczne opisujące między innymi zawody. Pomagają one walczyć ze stereotypami i wyrównywać szanse między płciami. Naszą misją jest dbanie o różnorodność. Wszystkie ogłoszenia o pracę są przygotowane z dbałością o feminatywy. Budujemy również świadomość pracowników w zakresie możliwości ich używania – podsumowuje prezes Mariusz Łukasiewicz.
Raport jest dostępny na stronie: Wspierajmy feminatywy | Słownik feminatywów, badania | Bank BNP Paribas