Lokalizacja reklam w przestrzeni publicznej po wejściu w życie ustawy krajobrazowej - NowyMarketing

Reklamy emitujące światło „pod lupą” prawodawcy

Precyzyjne wymogi dotyczące sytuowania reklam świetlnych w pasie drogowym to nowość w polskim porządku prawnym.

Na gruncie nowych przepisów, widoczna z jezdni przez kierującego pojazdem reklama emitująca światło, umieszczona w pasie drogowym lub w określonej przepisami ustawy o drogach publicznych odległości od zewnętrznej krawędzi jezdni i umożliwiająca bieżącą zmianę informacji wizualnej: nie może wyświetlać ruchomych obrazów, nie może stosować efektów wizualnych i przerw pomiędzy kolejno wyświetlanymi informacjami, a minimalny czas prezentacji wizualnej musi być dłuższy niż 10 sekund.

Zobacz również

Dodatkowo, dla wszystkich reklam emitujących światło, mają zostać określone w drodze rozporządzenia wymagania w zakresie maksymalnej luminacji powierzchni informacji wizualnej, umieszczonej na reklamie emitującej światło w ciągu dnia i w ciągu nocy, na terenie zabudowy i poza terenem zabudowy.

Umieszczenie reklamy z naruszeniem ww. warunków jej sytuowania stanowi wykroczenie zagrożone karą ograniczenia wolności albo grzywny.

Zgodnie z nowymi przepisami, podmiot, który umieścił tablicę reklamową lub urządzenie reklamowe niespełniające ww. wymogów, ma obowiązek dostosować je w terminie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy krajobrazowej (tj. do dnia 12 marca 2016 r.).

Movember/Wąsopad: jak marki zachęcają do profilaktyki męskich nowotworów [PRZEGLĄD]

Mimo, że termin na dostosowanie reklam emitujących światło do nowych warunków prawnych rozpoczął swój bieg z dniem 11 września br., to do dnia dzisiejszego nie zostało wydane rozporządzenie ministerialne określające maksymalną luminację powierzchni informacji wizualnej umieszczonej na reklamie emitującej światło. Przedsiębiorcy nadal zatem nie znają wymogów, które już w marcu będą musieli spełnić.

Słuchaj podcastu NowyMarketing

Kodeks reklamowy

Po wejściu w życie ustawy krajobrazowej gminy mogą rozpocząć pracę nad uchwaleniem tzw. kodeksu reklamowego, określającego m.in. zasady i warunki sytuowania tablic i urządzeń reklamowych na terenie gminy, ich gabaryty, standardy jakościowe oraz rodzaje materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane. W uchwale reklamowej rada gminy będzie mogła nadto ustalić zakaz sytuowania tablic reklamowych i urządzeń reklamowych, z wyłączeniem szyldów.

Mimo, iż podjęcie uchwały reklamowej nie jest, w świetle nowych przepisów, obowiązkiem gmin, obserwacja praktyki pokazuje, że wiele samorządów, w szczególności duże ośrodki miejskie (np. Kraków), rozpoczęło już prace nad ich opracowaniem podejmując uchwały intencyjne, zmierzające do przygotowania projektów nowego prawa lokalnego.

Podkreślić należy, że nowe regulacje gminne będą nie tylko wyznaczać uwarunkowania prawne lokalizacji nowych tablic i urządzeń reklamowych w przestrzeni publicznej, ale będą również, i to obowiązkowo(!), wyznaczać warunki i termin dostosowania istniejących w dniu wejścia w życie uchwały reklamowej tablic i urządzeń do zakazów, zasad i warunków w nich określonych, nie krótszy jednak niż 12 miesięcy od dnia wejścia w życie uchwały. Może się zatem okazać, że istniejące legalnie wybudowane tablice, czy urządzenia reklamowe uznane zostaną za niezgodne z prawem miejscowym, a inwestor będzie zobowiązany dostosować je do nowych wymogów.

Opłata reklamowa

Ustawa przewiduje także możliwość wprowadzenia w poszczególnych gminach opłat reklamowych – nowej daniny publicznoprawnej pobieranej od umieszczonych na terenie gminy tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych. Opłaty będą mogły być pobierane jedynie na obszarach, dla których obowiązują zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń. Opłata będzie pobierana niezależnie od tego, czy na tablicy reklamowej lub urządzeniu reklamowym eksponowana będzie reklama.

Zobowiązanym do ponoszenia ciężaru opłaty będzie podmiot dysponujący nieruchomością lub obiektem budowlanym, na którym znajduje się tablica lub urządzenie reklamowe (katalog podmiotów zobowiązanych do uiszczenia opłaty formułuje ustawa o podatkach i opłatach lokalnych).

Odpowiedzialność za naruszenia przepisów ustawy

Nowe przepisy przewidują dotkliwy system odpowiedzialności za niezgodne z przepisami obowiązującej w danej gminie uchwały reklamowej lokalizowanie tablic lub urządzeń reklamowych w przestrzeni publicznej. Podmiot, który umieści tablicę reklamową lub urządzenie reklamowe niezgodne z przepisami przedmiotowej uchwały podlegać będzie karze pieniężnej, ustalanej jako iloczyn pola powierzchni tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego służącej ekspozycji reklamy (wyrażonej w metrach kwadratowych) oraz 40-krotności uchwalonej przez radę gminy stawki części zmiennej opłaty reklamowej, powiększony o 40-krotność uchwalonej przez radę gminy stawki części stałej tej opłaty. Kara naliczana będzie za każdy dzień niezgodności tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego z przepisami od dnia wszczęcia postępowania przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Jeżeli rada gminy nie określi wysokości stawek opłaty reklamowej, o których mowa wyżej, wysokość kary pieniężnej ustalona zostanie z zastosowaniem maksymalnych stawek ustawowych.

Wątpliwości prawne wokół przyjętych w ustawie rozwiązań

Instrumenty prawne służące uporządkowaniu przestrzeni publicznej, w tym likwidacji dotychczasowego chaosu i natłoku reklam, są niewątpliwie potrzebne – nie tylko z punktu widzenia zagwarantowania lepszej ochrony krajobrazu lokalnego, ale również z punktu widzenia zapewnienia uczciwej konkurencji na rynku reklamy zewnętrznej. Trudno jednak nie przyznać racji niektórym krytykom ustawy krajobrazowej, że nowe przepisy są miejscami niejasne i rodzą wątpliwości, co do ich zgodności z Konstytucją. Na ile nowe rozwiązania prawne będą dotkliwie dla branży reklamy zewnętrznej pokaże niebawem praktyka ich stosowania.

Anna Kudra z kancelarii Dr Krystian Ziemski & Partners, wykładowczyni UAM w Poznaniu