Publikacja dotyczy jednego z najważniejszych problemów zdrowotnych Polaków, jakim jest nadmierne i szkodliwe picie alkoholu. Znajduje się ono na trzecim miejscu w Europie wśród czynników, które mają wpływ na ryzyko zdrowotne. Nadmierne spożycie alkoholu przyczynia się do 12 proc. (u mężczyzn) i 2 proc. (u kobiet) przedwczesnych zgonów oraz niesprawności.
Instytut Człowieka Świadomego w raporcie skupia się na przyczynie problemów zdrowotnych, wynikających ze szkodliwej i nadmiernej konsumpcji alkoholu, czyli inicjacji alkoholowej dzieci i młodzieży w Polsce.
Zobacz również
Publikacja powstała we współpracy z ekspertami, którzy omówili wpływ alkoholu na rozwój młodego człowieka, a także przeanalizowali czynniki ryzyka picia napojów alkoholowych przez osoby niepełnoletnie.
Najważniejsze wnioski z raportu
- Istnieją trzy główne czynniki, które mają wpływ na wczesną inicjację alkoholową: rodzina, grupa rówieśnicza i reklama piwa (w przypadku Polski jest to jedyna prawnie dozwolona reklama). Te czynniki normalizują obecność napojów alkoholowych, a szczególnie piwa w życiu młodych ludzi od najmłodszych lat.
- Nie ma znaczenia, pod jaką postacią nieletni piją alkohol. Każdy napój niskoprocentowy jest szkodliwy dla ich zdrowia psychicznego i fizycznego.
- Najczęściej pierwsza styczność nieletnich z alkoholem ma miejsce w ich domu, za wiedzą i zgodą rodziców, w wieku 10-12 lat. Problem ten dotyczy 85% badanych młodych. Natomiast drugi etap to próby, które mają miejsce poza domem, w gronie rówieśników. W tym przypadku mediana wieku to 16 lat.
- Polska młodzież lokuje się w grupie krajów europejskich o średniej wartości wskaźników (ESPAD), czyli takich, które mówią o wieku pierwszej inicjacji oraz innych wskaźników spożycia alkoholu, np. częstotliwość picia, wielkość spożycia, częstotliwość picia nadmiernego lub upijania się.
Suszonki miesiąca: top 21 kreacji października 2024 [PRZEGLĄD]
- Pierwszy alkohol, po który sięgają niepełnoletni to piwo (alkoholowe lub bezalkoholowe). Aż 78% badanych miało okazję spróbować go za zgodą rodziców. Jest to więcej niż̇ w przypadku wszystkich innych rodzajów alkoholu razem wziętych (68%).
Słuchaj podcastu NowyMarketing
- Piwo dominuje we wzorze picia polskiej młodzieży, co jest popularne także w większości krajów uczestniczących w badaniu ESPAD.
- 64% badanych nieletnich uważa, że mają oni łatwy dostęp do alkoholu – najłatwiejszy do piwa, kupowanego przez 66% niepełnoletnich z uwagi na niską cenę (59%) i dobrą dostępność w sklepach (52%).
- 77% respondentów doszło do wniosku, że kiedy byli nieletni, spotkali się po raz pierwszy z reklamami piwa. Główny sposób oddziaływania reklam na niepełnoletnich to nie sam produkt, ale kreowane w reklamie pozytywne emocje, styl życia i atrakcyjny świat, których spoiwem staje się piwo.
- Uczestnicy badania nie potrafili stwierdzić, jaka zawartość alkoholu jest w kieliszku wina (150 ml), kieliszku wódki (50 ml) i kuflu piwa (500 ml).
- Badani ocenili, że reklamy piwa mają na nich wpływ. 28% uważa, że przyczyniają się do zwiększenia spożycia alkoholu. 22% uważa, że zachęcają młodzież do picia piwa. 26% jest zdania, że nie powinny być dostępne dla niepełnoletnich.
- Spożywanie piwa, również przez nieletnich, ma większe społeczne przyzwolenie niż spożywanie innych napojów alkoholowych, nawet w przestrzeni publicznej. 62% dorosłych Polaków ocenia, że picie piwa w miejscach publicznych jest bardziej społecznie akceptowane niż mocniejszych alkoholi.
W opracowaniu wykorzystano dane epidemiologiczne z międzynarodowych badań HBSC (Health Beaviours in School-aged Children), European School Survey Project on Alcohol and Drugs (ESPAD) oraz tych, zrealizowanych na zlecenie Instytutu ilościowych i jakościowych badań postaw i opinii dotyczących różnych napojów z procentami i inicjacji alkoholowej, przeprowadzonych na grupie młodych dorosłych w wieku 18-22 lata.
Pełny raport dostępny na stronie.
źródło: ICŚ, opracowanie: Agata Drynko
PS Ponad 100 zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa nielegalnej reklamy i promocji napojów alkoholowych [WYWIAD]
Kto i w jaki sposób może walczyć z reklamami alkoholu w telewizji oraz digitalu? Czy przepisy dotyczące reklamowania alkoholu online powinny zostać zaostrzone? Między innymi na te pytania odpowiada dr n. społ. Marta Zin-Sędek, główna specjalistka w Dziale Badań, Monitorowania i Współpracy Międzynarodowej z KCPU. Sprawdź wywiad.
PS2 Alkohol to problem, który dotyczy także dzieci. Wnioski z debaty u Rzecznika Praw Dziecka
Komisja Ekspertów ds. Zdrowia przy Rzeczniku Praw Obywatelskich zorganizowała debatę o konsekwencjach zdrowotnych, społecznych oraz rodzinnych problemu alkoholowego w kontekście polityki państwa.
PS3 Presja podziałała: producent „alkoholowych saszetek” Voodoo Monkey wycofuje produkt z rynku
Pod wpływem fali krytyki i presji, spółka OLV, która niedawno wypuściła na rynek tzw. alkoholowe saszetki, wydała oświadczenie, w którym „przeprasza za zaistniałą sytuację” i wycofuje całą partię produktu Voodoo Monkey.