Cel rozporządzenia
Celem nowego rozporządzenia jest dostosowanie dotychczasowych regulacji dotyczących bezpieczeństwa produktów do współczesnych wyzwań i umożliwienie skuteczniejszego wycofywania niebezpiecznych produktów. Do wyzwań tych należy między innymi określenie podmiotów z siedzibą w UE, które mogą realnie odpowiadać za bezpieczeństwo każdego produktu.
Produkty objęte rozporządzeniem
GPSR obejmuje prawie każdy produkt, niezależnie od kanału sprzedaży, wprowadzany na rynek Unii Europejskiej i który przeznaczony jest dla konsumentów albo którego konsumenci mogliby używać w dających się racjonalnie przewidzieć warunkach, nawet jeżeli nie jest dla nich przeznaczony.
Zobacz również
Rozporządzenie dotyczy też więc znacznej części relacji B2B.
Regulacje dotyczą zarówno produktów nowych, jak i używanych, naprawionych lub odnowionych, z wyjątkiem tych, które wymagają naprawy przed użyciem i są wyraźnie oznaczone jako wymagające takiej naprawy.
GPSR wyraźnie określa również kategorie produktów wyłączonych z jego zakresu – są to przede wszystkim innymi leki, żywność, pasze, żywe rośliny i zwierzęta, statki powietrzne oraz antyki.
#PolecajkiNM cz. 32: czego szukaliśmy w Google’u, Kryzysometr 2024/25, rynek dóbr luksusowych w Polsce
Nowe kategorie podmiotów
Dotychczasowe przepisy wyróżniały cztery kategorie podmiotów – producenta, przedstawiciela producenta, dystrybutora oraz importera.
Słuchaj podcastu NowyMarketing
Na mocy GPSR zakres ten został uzupełniony również o „osobę odpowiedzialną” (ang. responsible person). „Osoba odpowiedzialna to podmiot z siedzibą w Unii Europejskiej, który odpowiada za realizację zadań określonych w art. 4 ust. 3 Rozporządzenia 2019/1020. „Osobę odpowiedzialną” należy wyznaczyć w przypadku, gdy producent ma siedzibę poza terenem UE – w innym przypadku produkt nie może zostać dopuszczony do obrotu na terenie UE.
Zgodnie natomiast z art. 3 pkt 8 GPSR „producent” oznacza każdą osobę fizyczną, osobę prawną bądź jednostkę organizacyjną nieposiadająca osobowości prawnej która:
- 1) wytwarza produkt i sprzedaje ten produkt pod własną nazwą lub własnym znakiem towarowym;
- 2) zleca zaprojektowanie produktu i sprzedaje ten produkt pod własną nazwą lub własnym znakiem towarowym;
- 3) zleca wytworzenie produktu i sprzedaje ten produkt pod własną nazwą lub własnym znakiem towarowym.
Nowością jest również nałożenie obowiązków na platformy marketplace (Amazon, Allegro itp.) – platformy te mają między innymi obowiązek:
- organizacji interfejsu w sposób umożliwiający realizację obowiązków nakładanych przez GPSR;
- zawieszania świadczenia swoich usług tym przedsiębiorcom, którzy oferują produkty niezgodne z przepisami GPSR;
- współpracy z organami nadzoru w zakresie realizacji obowiązków nakładanych przez GPSR.
Kluczowe obowiązki nakładane przez GPSR
Podstawowym obowiązkiem wszystkich kategorii podmiotów jest zapewnienie, że produkty oferowane na rynku unijnym są bezpieczne – czyli że produkty, które w zwykłych lub dających się racjonalnie przewidzieć warunkach używania, w tym w rzeczywistym czasie używania, nie stwarzają jakiegokolwiek ryzyka lub stwarzają wyłącznie minimalne, uważane za dopuszczalne ryzyko.
Służyć ma temu przede wszystkim obowiązek przeprowadzania analizy ryzyka, sporządzenia dokumentacji technicznej oraz monitorowania bezpieczeństwa produktu na rynku. Podmioty mają również obowiązek reagować na sygnały o możliwych zagrożeniach i niebezpiecznych produktach, w tym niezwłocznie zgłaszać wypadki odpowiednim organom nadzoru oraz wprowadzać środki zaradcze, takie jak wycofywanie produktów z rynku.
Producent musi w szczególności zadbać o:
- przystosowanie etykiet/opakowań do nowych wymogów – etykiety wymagają weryfikacji w zakresie wszystkich niezbędnych informacji oraz formy ich przedstawienia, w tym numeru identyfikującego serię produktu;
- dołączanie instrukcji do produktów, w języku docelowym;
- zamieszczenie informacji dotyczących bezpieczeństwa na stronie internetowej, na kartach produktów;
- wykonanie fotografii produktowej w opakowaniach i umieszczenie ich na kartach produktu;
- obsługę zgłoszeń dot. bezpieczeństwa – w tym zakresie rekomendujemy stworzenie osobnego adresu e-mailowego.
Dystrybutor (sprzedawca) musi zadbać o to, by powyższe informacje sporządzone przez producenta, znalazły się również w jego ofertach.
Dodatkowo, GPSR nakłada bądź modyfikuje obowiązki związane z prawidłowym oznaczeniem produktów – w szczególności opatrzenie produktów numerem typu, partii lub serii, względnie innym widocznym i czytelnym dla konsumenta element umożliwiający ich identyfikację. Obowiązek ten służy możliwości identyfikacji i lokalizacji całej partii bądź serii produktów celem łatwego wycofania niebezpiecznych produktów z rynku.
Zobacz, jak wymagane przez prawo dane prezentowane są na platformie Amazon:
źródło: amazon.pl
Podsumowanie
Rozporządzenie GPSR ma służyć przede wszystkich ochronie konsumentów i ich bezpieczeństwa poprzez wprowadzenie spójnych regulacji, uwzględniających zmieniające się otoczenie i rozwój nowoczesnych kanałów sprzedaży. Dodatkowo umożliwia sprawniejsze zarządzanie ryzykiem związanym z niebezpiecznymi produktami oraz skuteczniejsze wycofywanie niebezpiecznych produktów z rynku. Jednocześnie jednak przystosowanie się do nowych przepisów stanowi niemałe wyzwanie dla wielu przedsiębiorców.