- Mobbing ma na celu ośmieszenie lub poniżenie pracownika, jego odizolowanie, a niekiedy także zastraszenie.
- Działaniem kwalifikowanym jako mobbing może być m.in. obrażanie, lekceważenie, grożenie czy zlecanie bezpodstawnych zadań.
- Konsekwencje za mobbing w miejscu pracy ponosi pracodawca.
- W przypadku jego doświadczenia należy złożyć stosowne oświadczenie u przełożonego lub w Państwowej Inspekcji Pracy.
Co to jest mobbing?
Jak wskazuje sam Kodeks pracy, mobbingiem nazywa się działania lub zachowania dotyczące pracownika, polegające na jego uporczywym i długotrwałym nękaniu bądź zastraszaniu. W projekcie ustawy Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej definicja ta została uproszczona do uporczywego nękania pracownika. To forma przemocy psychicznej, a niekiedy także fizycznej, mająca na celu poniżenie lub ośmieszenie zatrudnionej osoby, a także odizolowanie jej od grupy współpracowników. Sprawcą mobbingu może być każdy, niezależnie od zajmowanego stanowiska, płci czy wieku. Co ważne, zazwyczaj trudno jest określić konkretne powody takich zachowań. Mobbing w miejscu pracy dzieli się na:
- pionowy – jeżeli dotyczy relacji pomiędzy przełożonym a pracownikiem/grupą pracowników;
- poziomy – jeżeli dotyczy relacji pomiędzy współpracownikami.
W przypadku wystąpienia mobbingu w firmie konsekwencje ponosi pracodawca – bez względu na jego rodzaj.
Sprawdź, jak zdemaskować mobbera!
Przykłady zachowań mobbingowych w miejscu pracy
Wśród zachowań, które mogą zostać uznane za mobbing w pracy, wymienia się m.in.:
- obrażanie, upokarzanie i wyzywanie pracowników;
- izolowanie zatrudnionych od pozostałych członków zespołu/organizacji;
- zastraszanie lub grożenie pracownikowi;
- lekceważenie zatrudnionych;
- zlecanie zadań całkowicie pozbawionych sensu;
- utrudnianie dostępu do informacji;
- zachowania o podtekście seksualnym.
Przykładowo, jeżeli pracodawca systematycznie odrzuca np. wniosek o awans – mimo że pracownik spełnia jego warunki – a przy tym podważa umiejętności danej osoby i publicznie krytykuje ją przy współpracownikach, taka osoba może zgłosić zachowania o charakterze mobbingu do PIP-u.
Gdzie szukać wsparcia jako ofiara mobbingu w pracy?
U osób, które doświadczają mobbingu lub doświadczyły go w miejscu pracy w przeszłości, można zaobserwować m.in. obniżoną samoocenę, wypalenie zawodowe czy przewlekły stres i lęk związany z miejscem pracy. Długotrwałe, ciągłe nękanie pracownika może mieć również wpływ na jego zdrowie – nie tylko psychiczne, ale i fizyczne. To dlatego tak ważna jest szybka reakcja i zgłoszenie problemu do pracodawcy – o ile nękanie ma miejsce pomiędzy pracownikami. Mobbing w miejscu pracy powinien zostać zgłoszony w postaci pisemnej – taki dokument może się bowiem okazać istotnym dowodem w sprawie, jeżeli pracownik będzie ubiegał się o odszkodowanie. W niektórych sytuacjach ofiary mobbingu decydują się również na zgłoszenie sprawy Państwowej Inspekcji Pracy, która udziela wówczas wsparcia z zakresu prawa pracy. W razie kontroli w miejscu pracy pracownicy tej instytucji nie ujawniają danych osoby, która zgłosiła wystąpienie mobbingu. Jeżeli natomiast pracownik padł ofiarą mobbingujących zachowań ze strony samego pracodawcy, sprawę od razu należy zgłosić do PIP-u.
Może Cię zainteresować: „Tunel SSH – metody i korzyści”.
Podsumowanie
Mobbing to uporczywe nękanie pracownika o długotrwałym charakterze, mające na celu jego poniżenie, zastraszenie oraz wyizolowanie. Wśród zachowań, które mogą zostać uznane za mobbing, wymienia się m.in. obraźliwe komentarze, lekceważenie zatrudnionych, zlecanie bezsensownych, bezpodstawnych obowiązków czy grożenie pracownikowi. W razie doświadczenia jednego z nich należy zgłosić mobbing w formie pisemnej bezpośrednio u pracodawcy lub w PIP-ie.