Pozostałe podsumowania roku 2019 przeczytasz tu >
Zobacz również
Marketing w branży kultury i sztuki na przełomie 2019/2020 podsumowują: Max Fuzowski, z agencji Business & Culture, Lena Mitkowa, STGU i Leniva, Marta Bańka i Monika Serafin-Szymczak z Instytutu Kultury Miejskiej w Gdańsku, Anna Niemczycka-Gottfried, Media&Work Agencja Komunikacji Medialnej.
Max Fuzowski #PolecajkiNM cz. 32: czego szukaliśmy w Google’u, Kryzysometr 2024/25, rynek dóbr luksusowych w Polsce
współzałożyciel Business & Culture
Trzy najciekawsze akcje
- CD Project i „Cyberpunk” – wszyscy wiemy czemu.
- Netflix – bez wątpienia lider w kreatywnym komunikowaniu, np. „Dom z papieru”, w szczególności głowa na Rynku w Krakowie.
- Local Heroes x Zachęta – stworzenie kolekcji mody czerpiącej z prac znajdujących się w kolekcji Zachęty. Bardzo ciekawa inicjatywa kierowana do młodego odbiorcy. Niestety masowo nie została doceniona.
Trzy wydarzenia z 2019 roku najmocniej wpływające na marketing w branży kultury i sztuki
Trudno mówić o rewolucyjnych wydarzeniach. Raczej można o postępujących procesach: coraz większej świadomości, że influencerzy nie zawsze są tak wpływowi, jak nam się wmawia, dalszym upadku prasy, bogaceniu się społeczeństwa (co dla kultury, która stoi zawsze na końcu potrzeb do zaspokojenia ma niebagatelne znaczenie).
Słuchaj podcastu NowyMarketing
Trzy najważniejsze wyzwania w 2020 roku
Zasadniczo z takimi, z jakimi mierzy się zawsze – brakiem pieniędzy i w związku z tym także z brakiem wykwalifikowanych specjalistów. Kultura w rozumieniu komercyjnym, jak choćby platformy streamingowe, może pozwolić sobie na dobre i kreatywne działania. Kultura instytucjonalna – muzea, galerie, teatry, filharmonie, festiwale miejskie itd. – już nie. Dużo mniejszymi środkami kultura instytucjonalna musi walczyć o tego samego odbiorcę. Dlatego musi stawiać cały czas na bezpośrednie relacje, media społecznościowe i kreatywność. Jednak to kreatywność, której się masowo nie zauważa, bowiem robiona jest bez budżetów.
Nowości i trendy w 2020 roku
Cały czas lata 90., bez wątpienia. Cyberpunk – kto go ładnie wykorzysta, ten wygra. I prawdziwe społeczności, które stoją w kontrze do społecznościowych mediów-molochów.
Lena Mitkowa
członkini zarządu STGU, creative in chief Leniva
Trzy najciekawsze akcje
Nieustająco niestandardowymi rozwiązaniami zachwyca Netflix. Zgrabna lokalizacja spotów i dopasowanie ich do polskiego odbiorcy wzbudzają sympatię, a kampanie outdoorowe dobrze wtapiają się w miasto. Miła odmiana w porównaniu chociażby do komunikacji seriali naszych topowych stacji telewizyjnych.
RAFFLES EUROPEJSKI
Raffles Europejski daje doskonały przykład, jak można w inteligentny, wrażliwy i niebanalny sposób użyć sztuki do pozycjonowania marki na rynku. W warszawskim hotelu znajduje się kolekcja sztuki współczesnej, przygotowana przez Andę Rottenberg i Barbarę Piwowarską. Kolekcja, umiejscowiona zarówno w przestrzeni otwartej hotelu, jak i w apartamentach, dostępna jest cyklicznie dla zwiedzających. Dzięki temu Europejski jest nie tylko pięciogwiazdkową wyspą przepychu i konkurencją dla Vitkaca (butik Hermesa), ale także miejscem, w którym znajduje się jedna z większych kolekcji sztuki.
Trzy wydarzenia z 2019 roku najmocniej wpływające na marketing w branży kultury i sztuki
Z naszej perspektywy możemy opowiedzieć nieco więcej o tym, co wpływa na dalszy rozwój i kształcenie się projektantów graficznych :).
Obserwujemy coraz większe zainteresowanie szkoleniami, spotkaniami dla projektantów, konferencjami graficznymi – coraz częściej to tutaj, a nie w sieci szukamy rozwiązań, wymiany, nauki. Wydaje się, że coraz częściej wychodzimy sprzed komputerów i spotykamy się w realu. Z tego typu wydarzeń warto śledzić m.in.:
- Element Talks
- Grafconf
- PGDTalks
- WUDWrocław (dla projektantów UX)
- organizowane przez STGU spotkania KSPG
Trzy najważniejsze wyzwania w 2020 roku
Kiedy w listopadzie wręczaliśmy nagrody STGU – Projekt Roku, wśród odbierających je projektantów i projektantek powracało hasło – także tutaj, w projektowaniu, nadchodzi czas kobiet. Liczę na to, że w przyszłym roku zobaczymy jeszcze więcej kobiet w kulturze i sztuce. Biennale 2020 – liczę na Was!
Na pewno ważnym tematem będzie też kryzys klimatyczny, a co za tym idzie – próba greenwashingu i wykorzystanie ekotrendu w komunikacji marek. My, jako odbiorcy, jesteśmy coraz bardziej wrażliwi takie działania i chyba coraz bardziej będziemy patrzeć markom na ręce i sprawdzać, czy faktycznie spełniają swoje eko-obietnice.
Myślę, że okrągły rok będzie służył też dyskusji o tym, jakiego świata chcemy – a tu nie sposób dyskutować bez silnego głosu kobiet, młodzieży (Fridays for Future!) i rozmowy o rozwoju miast i komforcie życia (elektromobilność). Liczę na to, że ten przyszły świat zbudujemy sobie również najpierw w kampaniach marketingowych.
Nowości i trendy w 2020 roku
Widzimy 2 wyraźne trendy – zagłębienie się w świat online i dla równowagi – przejście offline. Paradoksalnie, rozwiązania techniczne, które łączą świat on- i offline mogą być dobrym kierunkiem w komunikacji. Takie rozwiązania to chociażby zastosowanie augmented reality i lakieru sensorycznego dla druków, ale także wykorzystanie np. Oculus Rifta, który reklamowany jest jako rzeczywistość wirtualna bez kabli i komputera.
Marta Bańka i Monika Serafin-Szymczak
współtwórczynie konferencji Marketing w Kulturze, której organizatorem jest Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku
Trzy najciekawsze akcje
M.B.: Odważną kampanię outdoorową zaproponowała Filharmonia Opolska, która we współpracy z agencją Cięty Język, która zachęcała „Posłuchajmy czegoś oboje*. Obój – instrument dęty drewniany”, czy „Allegro. Myślałeś, że to tylko zakupy?”. Czekamy na dalszy rozwój wydarzeń, Cięty Język zapowiadał również pomysły na druki, gadżety i koncepcje social media.
Niezmiennie wyróżnić należy Up To Date Festival w Białymstoku. Obok kultowej już akcji „Wyślij pocztówkę do Babci” i towarzyszących im wideo, w mieście powstał mural z tym hasłem. Ekipa Up To Date niezwykle czujnie wyłapuje nowe trendy i kreuje niestandardowe akcje – program festiwalu wydrukowali na dywanach, które przedstawili w programie Działka TV. Koncept i wykonanie idealnie dobrany do grupy docelowej wydarzenia.
M.S.S.: Potrzebny wam spory łyk inspiracji w 2020? Wystarczy spojrzeć na zamieszanie, jakie robią ambientowe realizacje Neflix Polska. Mural z butelek PET, niestandardowa promocja przez ogłoszenie o pracę, rzeźba przypominająca maskę na Rynku Głównym w Krakowie, to tylko kilka przykładów. Kulturo trzymaj rękę na pulsie.
9 czerwca 2019 roku podczas Microsoft Xbox E3 zaprezentowało trailer gry Cyberpunk2077. To, co działo się później, to piękne szaleństwo. Twórcy gry obiecali datę premiery na 2020 rok (choć to może się jeszcze zmienić, jak to w grach), ale istotniejszy był jeden z ujawnionych bohaterów, którego zagra Keanu Reeves. CD Projekt RED świetnie prowadzi komunikację i skutecznie podgrzewa atmosferę. Możemy spodziewać się kolejnego sukcesu sprzedażowego studia.
Trzy wydarzenia z 2019 roku najmocniej wpływające na marketing w branży kultury i sztuki
M.B.: Wyzwaniem dla organizatorów wydarzeń kulturalnych jest ich dostępność dla osób, które przyjechały z zagranicy, pracują i żyją w Polsce (Polska w 2017 r. przyjęła najwięcej tymczasowych imigrantów zarobkowych na świecie – podało OECD – Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju). Włączanie ich w codzienną działalność instytucji kultury (czyli dostępność tłumaczeń, czy wydarzenia w różnych wersjach językowych) są kluczową sprawą. Dla przykładu: spacery z przewodnikami po instalacjach artystycznych festiwalu NARRACJE Instytut Kultury Miejskiej prowadził od lat w języku angielskim. Od 3 lat natomiast przygotowujemy trasy w języku rosyjskim, w roku 2019 – premierowo także w języku ukraińskim.
M.S.S.: W badaniu CBOS „Polacy wobec zmian klimatu” (z listopada 2018 r.) aż 84% respondentów dostrzega zagrożenia związane z ekologią. Trendy eko, zero i last waste przenikają do branży kultury. Wszystkie większe festiwale wprowadziły bardziej ekologiczne rozwiązania m.in. Audioriver nie stosuje brandingu na terenie festiwalu, Olsztyn Green Festival opowiada o wodzie w szklanych butelkach dla artystów, a tegoroczny Pol’and Rock Festiwal promował się akcją „Zaraz będzie czysto”.
Trzeba podkreślić znaczenie przyznania Literackiej Nagrody Nobla Oldze Tokarczuk. Księgi Jakubowe i Bieguni okazały się hitami na świąteczny prezent w 2019 roku. A co w 2020? Prawdopodobnie jesienią ma pojawić się nowa powieść pisarki.
Trzy najważniejsze wyzwania w 2020 roku
M.B.: Uważni obserwatorzy życia kulturalnego w Polsce mogą odnieść wrażenie, że „wszyscy robią wszystko”. Instytucje kultury i NGO coraz częściej są mult-i i interdyscyplinarne. To swoiste „rozwodnienie” profilu może skutkować spadkiem rozpoznawalności instytucji. Dbamy o drobne logotypy na plakatach, ale czy dbamy o moce, charakterystyczne wydarzenia, ich stałą publiczność i zaangażowanie nowej? Znalezienie swojej niszy, wyraźnego profilu i konsekwencja w działaniach – będzie jednym z wyzwań dla organizatorów wydarzeń kulturalnych.
M.S.S.: Większa konkurencja w świecie kultury. Wydarzenia tworzą już knajpki, deweloperzy firmy, a sukces wyprzedania w kilka minut i black out przy sprzedaży biletów na 9. edycję Męskiego Grania marki Żywiec tylko potwierdza regułę. Firmy mogą robić wydarzenia, które pociągają tłumy, są modne i dysponują znacznymi środkami, które mogą przeznaczyć na promocję.
Konieczność zwiększania budżetu reklamowego. Niskie płace nie przyciągają specjalistów na przykład od marketing automation lub digital marketingu do kultury. Ten brak inwestowania w kadrę może odbić się czkawką.
Nowości i trendy w 2020 roku
M.S.S.: Asystenci głosowi. Na początku 2019 roku miała premierę polskojęzyczna wersja Asystenta Google, a na rynku działają także asystenci głosowi, tacy jak Alexa, Cortana czy Siri. To tylko kwestia czasu, kiedy usłyszymy tam reklamy. Warto w marketingu kultury trzymać rękę na pulsie i kreatywnie wykorzystywać nowe technologie.
Komunikatory typu Messenger. Są jeszcze nie w pełni wykorzystywane przez kulturę, sądzę, że tu nastąpi istotna zmiana. Boty, tygodniowe kulturalne newslettery wpadające do odpowiednich osób na Messengerze, reklama typu wiadomość skierowana do osób w danej lokalizacji – to tylko kilka prostych pomysłów, jak kultura może promować się poprzez komunikatory.
Anna Niemczycka-Gottfried
CEO Media&Work Agencja Komunikacji Medialnej
Godna wyróżnienia akcja to na pewno Warszawskie Targi Sztuki cieszące się dużym zainteresowaniem od kilkunastu lat. WTS to miejsce, gdzie można podziwiać dzieła cenionych już na rynku artystów, jak i młodych, mniej znanych: malarzy, rzeźbiarzy, fotografów czy graficiarzy. To ciekawe wydarzenie promujące sztukę, które zdecydowanie liczy się w branży.
Zmiany w mediach i potrzeba marketingu sztuki są coraz częściej dostrzegane na rynku. Agencja Media&Work zauważyła potrzebę doszkalania artystów wizualnych w zakresie współpracy z galeriami sztuki, muzeami, domami aukcyjnymi i promocji swoich dzieł. W zeszłym roku agencja zorganizowała pierwsze szkolenia z zakresu budowania wizerunku dla artystów wizualnych – Artist Management, które zdobywają pozytywne recenzje. Warsztaty to nabywanie wiedzy praktycznej i możliwość tworzenia własnych strategii wizerunkowych pod okiem ekspertów z branży. Pozytywny wydźwięk wydarzenia sprawił, że kolejne warsztaty odbędą się już pod koniec stycznia.
Nie tylko artyści otwierają się na autopromocję. Warto podkreślić, że pojawiają się akcje, które pokazują, że sztuka może być dostępna i… przystępna cenowo. Organizowane w Warszawie Targi Sztuki Dostępnej to wyjątkowe wydarzenie, które łączy osoby interesujące się sztuką, jak i tych, którzy dopiero stawiają pierwsze kroki w tym świecie.
Jeżeli chodzi o nowinki technologiczne, rynek z zaciekawieniem przyglądał się artystce-robotowi Ai Dzie, która wykorzystując algorytm, tworzy dzieła sztuki (jej prace, jak się okazało, warte są ponad milion dolarów!).
Wartą uwagi, w zakresie nowych technologii, jest również kampania Google „Creatability”, nagrodzona na festiwalu Cannes Lions. Dzięki narzędziom zaprojektowanym przez specjalistów, osoby z niepełnosprawnościami mogą tworzyć sztukę – sztuczna inteligencja pozwala np. aby osoby niewidome malowały, a niesłyszące – tworzyły muzykę. Jest to ciekawa inicjatywa wychodząca naprzeciw osobom, które kochają sztukę, ale posiadają ograniczenia, aby ją odbierać czy tworzyć.